غلامرضا رضایی تربقان

📝📝خراسان، دیار نور؛ روایت تاریخی حضور و شهادت امام رضا (ع)

◾️پایان ماه صفر، یادآور سه مصیبت بزرگ تاریخ اسلام است؛ رحلت پیامبر اکرم (ص)، شهادت امام حسن مجتبی (ع) و شهادت امام رضا (ع). پرسش دیرینه این است که چرا مرقد هشتمین امام شیعیان در خراسان است. غلامرضا رضایی تربقان، نویسنده و پژوهشگر حوزوی، در این یادداشت با نگاهی مستند به رویدادهای سیاسی عصر مأمون، سفر اجباری امام به مرو و شهادت ایشان در طوس، روایت می‌کند چگونه این واقعه، خراسان را برای همیشه به کانون ارادت به اهل بیت (ع) بدل ساخت.

🔹ماه صفر، ماهی است که برای مسلمانان به ویژه شیعیان، یادآور سه مصیبت بزرگ و جانکاه تاریخ اسلام است: رحلت پیامبر اعظم (ص)، شهادت سبط اکبر حضرت امام حسن مجتبی (ع) و شهادت هشتمین حجت خدا حضرت علی بن موسی الرضا (ع). در این میان، شهادت امام رضا (ع) ویژگی خاصی دارد که سرزمین ایران و به‌ویژه خراسان را برای همیشه در تاریخ اسلام برجسته کرده است؛ چرا که برخلاف سایر امامان معصوم (ع) که اغلب در حجاز یا عراق به خاک سپرده شدند، مرقد مطهر ایشان در خاک خراسان واقع است. این پرسش دیرینه، همواره ذهن‌ها را مشغول کرده که چرا امام هشتم (ع) در این نقطه دور از مدینه و مکه آرام گرفته‌اند و چه رویدادهایی این سرنوشت را رقم زده است. پاسخ به این پرسش، ما را به یکی از پرحادثه‌ترین دوره‌های تاریخ خلافت عباسی می‌برد.

🔰زمینه‌های سیاسی و اجتماعی عصر مأمون

دوره عباسیان، به‌ویژه پس از تثبیت قدرت آنان، همراه با سیاستی دوگانه نسبت به اهل بیت (ع) بود. عباسیان که با شعار حمایت از خاندان پیامبر (ص) قیام کرده بودند، پس از استقرار، همان روش سرکوب و فشار امویان را پیش گرفتند. هارون‌الرشید، پنجمین خلیفه عباسی، امام موسی کاظم (ع) را سال‌ها در زندان نگاه داشت و سرانجام به شهادت رساند. او برای پس از خود، ترتیبی اندیشید که دو پسرش بر سر قدرت قرار گیرند: محمد امین، از مادری عرب به نام زبیده، ولیعهد نخست، و عبدالله مأمون، از مادری ایرانی، ولیعهد دوم. این تقسیم‌بندی، زمینه‌ساز بحرانی شد که سال‌ها خلافت عباسی را درگیر کرد.

در سال ۱۹۳ هجری، هنگامی که شورش‌ها در خراسان بالا گرفت، هارون تصمیم گرفت شخصاً به این منطقه سفر کند تا با استفاده از قدرت نظامی، قیام‌ها را خاموش کند. او مأمون را که والی خراسان بود، همراه خود آورد، اما در میانه مأموریت، در طوس درگذشت و در همان‌جا دفن شد. پس از مرگ او، محمد امین در بغداد به خلافت رسید، اما تنها چند ماه بعد، مأمون را از ولایتعهدی عزل و پسر خود را به این مقام منصوب کرد. این اقدام، آغاز جنگی خونین میان دو برادر بود که پنج سال به طول انجامید و با کشته شدن امین در سال ۱۹۸ هجری، مأمون به خلافت رسید. اما پیروزی او، آغاز مشکلات تازه‌ای بود.

🔰بحران مشروعیت و تصمیمی سرنوشت‌ساز

مأمون در آغاز خلافت خود با سه بحران عمده روبه‌رو بود: نخست، بی‌اعتمادی اعراب که او را به دلیل مادر ایرانی‌اش، خلیفه‌ای «غیرعرب» می‌دانستند؛ دوم، نفرت عباسیان و بخشی از مردم از او به دلیل قتل برادرش؛ و سوم، قیام‌های گسترده علویان در نقاط مختلف سرزمین‌های اسلامی، از حجاز و یمن گرفته تا کوفه و بصره. این قیام‌ها نه تنها پایه‌های قدرت او را متزلزل می‌کرد، بلکه خطر از دست رفتن بخشی از قلمرو خلافت را نیز در پی داشت.

برای مهار این بحران‌ها، مأمون نقشه‌ای سیاسی طراحی کرد که در ظاهر نشان‌دهنده احترام به اهل بیت (ع) بود، اما در باطن، هدفش کنترل مستقیم امام رضا (ع) و استفاده از جایگاه معنوی ایشان برای مشروعیت‌بخشی به حکومت خود بود. او با مشورت وزیر با نفوذش، فضل بن سهل، تصمیم گرفت امام را به مرو (پایتخت خلافت در آن زمان) بیاورد. در ابتدا با دعوت محترمانه، و سپس با تهدید، امام را مجبور به پذیرش این سفر کرد. مسیر حرکت امام از مدینه آغاز و پس از گذر از بصره، اهواز، فارس، اصفهان، نیشابور، سرخس و سناباد، به مرو ختم شد. در نیشابور، هزاران نفر گرد آمدند تا حدیثی از امام بشنوند و امام در جمعی انبوه، حدیث مشهور «سلسلة الذهب» را بیان فرمود که در آن، ولایت امامان معصوم را شرط اصلی ورود به حصن امن الهی دانست.

در مرو، مأمون ابتدا پیشنهاد واگذاری کامل خلافت را مطرح کرد. پاسخ امام، کوتاه اما کوبنده بود: «اگر خلافت حق توست، نمی‌توانی آن را به دیگری بدهی، و اگر حق تو نیست، اختیار آن را نداری.» مأمون که از پذیرش این پاسخ مأیوس شد، ولایتعهدی خود را بر امام تحمیل کرد. امام رضا (ع) تنها به شرط آنکه در هیچ یک از امور حکومتی، از عزل و نصب‌ها گرفته تا تصمیمات سیاسی و نظامی دخالتی نداشته باشند، این مقام را پذیرفتند. این شرط در حقیقت، به معنای زیر سؤال بردن مشروعیت حکومت مأمون بود. مأمون با تبلیغات گسترده، ولایتعهدی امام را به عنوان نشانه وحدت امت معرفی کرد و حتی دستور داد لباس سیاه (شعار عباسیان) کنار گذاشته و جامه سبز (رنگ منسوب به اهل بیت) جایگزین شود. اما حوادث برخلاف میل او پیش رفت.

🔰محبوبیت روزافزون و شهادت در طوس

محبوبیت امام رضا (ع) در خراسان روزبه‌روز بیشتر شد. مجالس علمی و مناظرات ایشان با اندیشمندان ادیان و مذاهب مختلف، عمق دانش و معنویت امام را آشکارتر می‌کرد و مردم را شیفته ایشان می‌ساخت. مأمون که در ابتدا می‌خواست امام را به عنوان فردی علاقه‌مند به دنیا معرفی کند، دریافت که این سیاست نتیجه معکوس داده است.

بیم آن می‌رفت که حضور امام در خراسان، پایگاه قدرتی مردمی ایجاد کند که در نهایت، اقتدار مأمون را به چالش بکشد.

به همین دلیل، در سال ۲۰۳ هجری، مأمون تصمیم به حذف فیزیکی امام گرفت. روایات معتبر تاریخی حکایت از آن دارد که او در مسیر بازگشت از مرو به بغداد، در قریه طوس، امام را با انگور یا اناری زهرآلود مسموم کرد. پیکر مطهر امام در همان‌جا به خاک سپرده شد، در جوار قبر هارون‌الرشید. به مرور زمان، این مکان به «مشهدالرضا» و سپس به شهر مشهد تبدیل شد که امروز، یکی از بزرگ‌ترین مراکز زیارتی جهان اسلام است.

حضور پیکر پاک امام رضا (ع) در خاک خراسان، نه تنها این سرزمین را به کانون معنویت و ایمان بدل کرده، بلکه پیوندی ناگسستنی میان فرهنگ و تاریخ ایران و مکتب اهل بیت (ع) ایجاد نموده است. میلیون‌ها عاشق و زائر از سراسر جهان، قرن‌هاست که به این بارگاه نورانی روی می‌آورند و در سایه آن، آرامش و الهام معنوی می‌یابند. این برکت جاودانه، نتیجه همان سفری است که مأمون برای اهداف سیاسی آغاز کرد، اما به اراده الهی، خراسان را برای همیشه متبرک ساخت.

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه؛

https://news.hozehkh.com/2025/08/16/51856/

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=104881

🌐منبع خبر؛

🔻خبرگزاری حوزه علمیه خراسان

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین

📝📝امام حسن مجتبی (ع) کریم اهل‌بیت و تجربه‌ بزرگ برای دوران ما

◾️شفقنا؛ حجت‌الاسلام غلامرضا رضایی تربقان در یادداشتی بیان داشتند: تقارن ایام شهادت کریم اهل‌بیت امام حسن مجتبی (ع) با رحلت پیامبر اعظم (ص)، فرصتی دوباره برای تدبر در تاریخ و درس‌آموزی از آن است. پیامبری که رحلتش سرآغاز مظلومیت اهل‌بیت (ع) شد و امامی که با صبری الهی و تصمیمی راهبردی، صلحی تحمیلی را پذیرفت تا اساس اسلام از گزند نفاق بنی‌امیه محفوظ بماند. این دو واقعه جان‌سوز به ما می‌آموزد که صیانت از دین، گاهی در هیئت صلح و حلم جلوه می‌کند و گاهی در قامت جهاد و شهادت، اما هدف نهایی همواره یک حقیقت است: پاسداری از اسلام ناب محمدی (ص).

🔹پیشوای دوم جهان تشیع که نخستین میوه‌ فرخنده‌ علی (ع) با دختر گرامی پیامبر اسلام (ص) بود، در نیمه‌ی ماه رمضان سال سوم هجری در مدینه دیده به جهان گشود. هفت سال از عمر مبارک او با پیامبر (ص) سپری شد و پس از پیامبر (ص) تقریباً ۳۰ سال در کنار پدرش امیرمؤمنان علی (ع) قرار داشت. پس از شهادت علی (ع) در سال ۴۰ هجری، به مدت ۱۰ سال امامت را بر عهده گرفت و در سال ۵۰ هجری با توطئه‌ معاویه، بر اثر مسمومیت در سن ۴۸ سالگی به شهادت رسید و در بقیع به خاک سپرده شد.

🔹در منابع شیعه و اهل سنت آمده است که امام حسن مجتبی (ع) یکی از اصحاب کساست، که آیه‌ تطهیر درباره‌ آنان نازل شد و همچنین آیه‌ اطعام، آیه‌ مودت و آیه‌ مباهله درباره‌ او و پدر و مادرش نازل گردیده است. امام حسن (ع) دوبار تمام دارایی‌اش را در راه خدا بخشید و سه بار نیمی از اموالش را به نیازمندان داد. گفته‌اند به سبب همین بخشندگی‌ها او را «کریم اهل‌بیت» خوانده‌اند. او ۲۵ بار پیاده به حج رفت.

پیامبر (ص) درباره‌ او فرمود: «حِلم و هیبتم را به حسن (ع) بخشیدم و دلیری و بخشش را به حسین (ع)» (کنزالعُمّال)

همچنین پیامبر (ص) فرمودند: «حسن و حسین (ع) دو سرور جوانان اهل بهشت هستند»

امام سجاد (ع) فرمود: «حسن بن علی عابدترین، زاهدترین و فاضل‌ترین مردمان زمان خود بود و آن هنگام که به نماز می‌ایستاد بدنش می‌لرزید، زیرا خود را در محضر پروردگار عزوجل می‌دید. و چون بهشت و دوزخ را یاد می‌کرد، لرزه بر اندامش می‌افتاد و در هیچ حالی دیده نمی‌شد مگر آنکه به ذکر خداوند سبحان مشغول بود.» (امالی صدوق)

و امام باقر (ع) فرمودند: «سوگند به خدا، آنچه حسن بن علی(ع) انجام داد برای امت، بهتر بود از آنچه خورشید بر آن طلوع کند»

⭕️شاید برای جمعی از مردم این سؤال مطرح باشد که چرا امام حسن (ع) قیام نکرد و با معاویه از درِ صلح و سازش وارد شد، اما امام حسین (ع) با پسر معاویه صلح نکرد و راه جنگ و مبارزه را پیش گرفت؟ چه شد که یکی صبر و شکیبایی را پیشه ساخت و دیگری جهاد و شهادت را اختیار نمود؟

محققان در پاسخ به این پرسش دیدگاه‌هایی ارائه کرده‌اند که هر یک به نوبه خود پرده از اسرار صلح و علل قیام آن بزرگواران برداشته است. برای مقایسه میان صلح و قیام این دو امام بزرگوار، سه موضوع باید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد:

🔻۱. اوضاع و شرایط سیاسی زمان امام حسن (ع) و امام حسین (ع) و مقایسه آن با یکدیگر.

🔻۲. بررسی و شناخت روحیات و عملکرد دو عنصر اصلی در عصر این دو امام، یعنی معاویه و یزید.

🔻۳. مقایسه میان یاران امام حسن (ع) و یاران امام حسین (ع).

اگر این سه اصل به‌درستی تجزیه و تحلیل شود، روشن می‌گردد که هیچ جای شبهه‌ای باقی نمی‌ماند و هر یک از این دو امام بزرگوار همان کاری را انجام داد که باید انجام می‌شد.

🔹اوضاع سیاسی زمان امام حسن (ع):

پس از شهادت حضرت علی (ع) هرچه زمان می‌گذشت، پایگاه اسلام راستین ضعیف‌تر می‌شد و در مقابل، پایگاه جاهلیت جدید و دشمنان داخلی قوی‌تر می‌گردید. امام حسن (ع) در این دوران وارث حکومتی شده بود که نفاق حتی تا اعماق ضمیر صمیمی‌ترین یاران امام نفوذ کرده بود. بهترین فرماندهان سپاه امام پنهانی با معاویه سَرو سِری پیدا کرده بودند و برای یک توطئه و خیانت بزرگ معامله می‌کردند.

خطری که امروز جمهوری اسلامی و کشور ما را تهدید می‌کند، همان نفوذ و نفاق است. از سوی دیگر، خوارج که توده‌ای متعصب و از جان گذشته مذهبی بودند، در برابر امام ایستاده بودند. بدین‌گونه، جبهه امام حسن (ع) در برابر جبهه نفاق روز به روز ضعیف‌تر گردید، تا آن لحظه دردناک و فاجعه‌آمیز که در حقیقت آخرین مقاومت‌های اسلام راستین در برابر اسلام جاهلیت محسوب می‌شد، پایان گرفت و امام ناچار به پذیرش صلح تحمیلی شد.

🔹سیاست ضد مذهبی بنی‌امیه:

حکومت بنی‌امیه حکومتی ضد دینی بود و بسیاری از آیین‌های جاهلی خاص نژادپرستی را زنده کرد. تاریخ اسلام از آغاز این حقیقت را ثابت کرده است که اسلام هرگاه با دشمن آشکار درگیر شده، همیشه غالب و پیروز بوده است؛ ولی هرگاه دشمن در لباس دوست ظاهر شده، اسلام در اوج شکوه و قدرت خود از درون مسخ شده و حیاتش را از دست داده و پاک‌ترین و صمیمی‌ترین یاران و رهبرانش را با شمشیر خود قربانی کرده است.

روشن‌ترین شاهد این مطلب ماجرای بنی‌امیه است. آن‌ها هنگامی که دشمن آشکار اسلام بودند و بت‌ها را در دست داشتند و شعار «لات و عُزّی» می‌دادند، در برابر مسلمانان در بدر و خندق شکست مفتضحانه خوردند.

ولی همین که لباس خود را عوض کردند، مشرکان جامه توحید پوشیدند و کافران در رِدای اسلام ظاهر شدند، و خانه ابوسفیان پناه اسلام شد، و معاویه کاتب وحی گشت، و به جای بت «حُبُل» به الله قسم خوردند، و در شام پرچم توحید را برافراشتند، و در صفین، قرآن‌ها را بر سر نیزه کردند، توانستند قافیه باخته را ببرند و شکست بدر را در صفین جبران کنند.

بنابراین، پایگاه امام علی (ع) در جنگ صفین در برابر معاویه همان پایگاه پیامبر اکرم (ص) در جنگ بدر و خندق در برابر ابوسفیان بود؛ با این تفاوت که در زمان رسول خدا (ص)، مشرکان و بت‌پرستان با قیافه‌های واقعی خود ظاهر شده بودند، ولی در جنگ صفین، وارثان شرک و بت‌پرستی نقاب حقیقت بر چهره زده و چهره واقعی خود را پنهان کرده بودند.

شکست‌های پیاپی اسلام راستین و پیروزی‌های غیرمنتظره جبهه مخالف، که به علت ساده‌لوحی و ناآگاهی عوام به دست آمد، تجربه‌ای بزرگ برای جبهه باطل گردید که هرگز نباید در برابر جبهه حق، بدون نقاب حقیقت ظاهر شود. این همان نیرنگی است که جامعه امروز ما نیز گرفتارش شده است.

معاویه تظاهر به اسلام نمود، ظواهر امر را رعایت می‌کرد، نقاب دین بر چهره داشت و با حَربه دین به جنگ دین آمد. او به گونه‌ای عمل نمود که حتی اصحاب و یاران امام علی (ع) را هم به تردید و دو دلی انداخت.

در صفین، جمعی از یاران امام علی (ع) «که تعدادشان چهار هزار نفر بود» خدمت حضرت رسیدند و گفتند: «ما در جنگ با معاویه دچار تردید شده‌ایم، ما را به مرزها بفرست تا در آنجا با کفار بجنگیم.»

امام مجتبی (ع) در مقابل چنین دشمن شیادی قرار داشت.

یکی از عواملی که امام مجتبی (ع) به صلح با معاویه راضی شد جنگ‌های پی‌درپی و طولانی بود که کشته‌های فراوانی از طرفین گرفت و مردم را از جنگ گریزان و متمایل به سازش کرده بود. سی‌وچند هزار نفر در جنگ جمل، حدود ۱۱۰ هزار نفر از طرفین در جنگ صفین، و چهار هزار نفر در جنگ نهروان کشته شده بودند. این کشته‌های زیاد خانواده‌ها را عزادار و مردم را بی‌رغبت به جنگ کرده بود و دیگر تمایلی به نبرد نشان نمی‌دادند.

امام مجتبی (ع) پیش از پذیرش صلح، برای ترغیب مردم به جهاد، خطبه‌های متعددی خواند؛ اما تمایلی در یاران دیده نمی‌شد، بلکه گاهی با صراحت شعار متارکه جنگ را سر می‌دادند و می‌گفتند: «اَلبَقیه، اَلبَقیه! ما را باقی بدار و با جنگ ما را از بین مبر.»

🔻عامل دیگری که در صلح امام حسن (ع) نقش مؤثری داشت، پیمان‌شکنی و بی‌وفایی یاران و فرماندهان سپاه آن حضرت بود. امام در شرایطی ناگوار قرار گرفته بود: از یک‌سو بسیاری از فرماندهان ارتش وی به لشکر معاویه ملحق شدند و در شمار یاران او درآمدند، و از سوی دیگر جمعی از یاران باقیمانده حضرت برای معاویه نامه نوشتند که: «ما حاضریم حسن بن علی (ع) را دست‌بسته تحویل تو دهیم.»

معاویه نامه‌ای خطاب به عبیدالله بن عباس، فرمانده سپاه امام حسن (ع) نوشت و از او خواست تا دست از امام بردارد و به او ملحق شود و در مقابل یک میلیون درهم بگیرد و نصف آن را نیز نقداً به وی پرداخت نماید.

عبیدالله بن عباس، شبانه با جمعی از نزدیکان و سپاهیان خود به سوی لشکر معاویه رفت. صبحگاه لشکر امام متوجه شد که فرمانده خیانت کرده و به دشمن ملحق شده است. یاران امام حسن (ع) در اردوگاه به خیمه حضرت یورش بردند، آن را غارت کردند و با شمشیر بر بدن امام حسن (ع) زدند، به‌گونه‌ای که حضرت مجروح شد. چگونه می‌توانست امام با چنین یاران بی‌وفا مبارزه را ادامه دهد؟

با سپاه قوی شام بجنگد و نتیجه مثبتی بگیرد، وقتی ناصر و یاوری ندارد، چاره‌ای جز پذیرش صلح نخواهد داشت تا اساس اسلام از هم نگسلد.

🔹انتقام سخت جاهلیت جدید از اسلام؛

پس از صلح و استقرار حکومت معاویه، سخت‌ترین انتقام را گرفتند که در تاریخ به‌عنوان دوران سیاه ثبت شده است.

معاویه پس از استقرار، بخش‌نامه‌ای صادر کرد که نام شیعیان علی (ع) را از دیوان عطایا محو کنند، دوستان او را قتل‌عام نمایند و هر کس به دوستی علی (ع) متهم شد، او را بکشند تا عبرتی برای دیگران باشد. آن‌قدر سخت گرفتند که کسی جرأت نمی‌کرد فضائل مولا علی (ع) را نقل کند.

یک قرن مردم شام، نام خود و فرزندانشان را «محمد»، «علی»، «حسن» و «حسین» نمی‌گذاشتند. بنی‌امیه تلاش کردند مردم علی (ع) و اولاد علی (ع) را از یاد ببرند، فضائل آنان را بپوشانند و مردم را به فحش و ناسزا و جسارت نسبت به آنان وادار کنند. خون آل علی (ع) از شمشیرها چکه می‌کرد؛ آنان یا کشته می‌شدند، یا اسیر، آواره از وطن، یا فراری و پنهان و ترسان بودند.

به گفته ابن‌ابی‌الحدید: در ایام بنی‌امیه بیش از ۷۰ هزار منبر وجود داشت که بر بالای آن‌ها علی (ع) را طبق بدعتی که معاویه بنا نهاده بود، لعن می‌کردند و ده‌ها بدعت دیگر... (و بیش از ۱۱۰ هزار شیعه علی (ع) را معاویه گردن زد.)

این بود قسمت مختصری از تاریخ غمبار دوران امام حسن مجتبی (ع) که باید درس عبرت بزرگی باشد برای مسلمانان، که ممکن است در هر عصر و زمانی عده‌ای با نفوذ در صفوف آن‌ها ایجاد تفرقه و دودلی کنند، مردم را دچار شک و تردید سازند و آنان را نسبت به مقدسات و اسلام بی‌تفاوت نمایند تا به مقصود شوم خود برسند.

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه:

https://fa.shafaqna.com/news/2104750/

🔹لینک کوتاه:

https://news.hozehkh.com/2025/08/18/51909/

🔹لینک کوتاه؛

https://farsnews.ir/howzavian_fars/1755702185511663421

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=105173

🌐منبع خبر؛

🔻نشریه آوای کاشمر، شماره597،صفحه5

🔻خبرگزاری حوزه علمیه خراسان

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین، کدخبر 105173

🔻خبرگزاری فارس

🔻خبرگزاری شفقنا

◾️بعضی ماه‌ها نه به‌خاطر آنچه هستند، بلکه به‌خاطر آنچه مردم درباره‌شان باور کرده‌اند، به حاشیه رانده می‌شوند. «صفر» یکی از آن‌هاست؛ ماهی که سال‌هاست در فرهنگ عامه با بدیمنی و پرهیز همراه شده، بی‌آنکه این ذهنیت، پشتوانه‌ای قرآنی یا روایی داشته باشد.

⭕️ حجت‌الاسلام غلامرضا رضایی تربقان با نگاهی موشکافانه، به سراغ این ذهنیت رفته است؛ نه برای انکار احساسات تاریخی مردم، بلکه برای تمایز گذاشتن میان «اندوه دینی» و «نحوست خرافی». این یادداشت کوششی است در بازخوانی مبانی عقلی، نقلی و تاریخیِ این باور رایج؛ تلاشی برای آن‌که روشن شود آیا واقعاً ماه صفر، آن‌گونه که پنداشته‌ایم، باید ماهی پرهیزآمیز تلقی شود یا نه.

با آغاز ماه صفر، بسیاری از مردم ناخودآگاه درگیر ذهنیتی قدیمی و نهادینه‌شده می‌شوند که این ماه را زمان بدیمنی، حوادث ناگوار و بلاهای ناخواسته می‌دانند. توصیه‌هایی همچون صدقه دادن، خواندن دعای مخصوص، شکستن تخم‌مرغ و پرهیز از آغاز کارهای مهم در این ماه، نشانه‌هایی از رسوخ یک باور کهن در فرهنگ دینی و اجتماعی ماست. اما آیا این ذهنیت، پشتوانه‌ای در قرآن، روایات یا مبانی عقلانی دارد؟ یا آن‌که باوری برگرفته از ذهنیات عرب جاهلی و شرایط تاریخی خاص است که با آموزه‌های اسلام ناب سازگار نیست؟

در ابتدا باید دانست که اعراب پیش از اسلام، چهار ماه از سال قمری را به عنوان ماه‌های حرام می‌شناختند: رجب، ذی‌القعده، ذی‌الحجه و محرم. در این ماه‌ها جنگ و درگیری ممنوع بود و آتش‌بس موقتی میان قبایل برقرار می‌شد. پایان این دوران مصادف با آغاز ماه صفر بود؛ ماهی که دشمنی‌ها دوباره سر برمی‌آورد و خون‌خواهی‌ها از سر گرفته می‌شد. به همین دلیل در فرهنگ عرب آن زمان، صفر نماد ناامنی، درگیری و احتمال بروز فجایع بود. این ذهنیت، گرچه خرافی و بدون پایه دینی بود، در گذر زمان با فرهنگ اسلامی آمیخته شد و به شکلی ناخودآگاه در ذهن برخی مسلمانان باقی ماند.

اما قرآن کریم دیدگاهی کاملاً متفاوت دارد. بر اساس تعالیم قرآن، هیچ روز، ماه یا ساعتی به خودی خود نحس نیست. در سوره فصلت آیه ۱۶ و سوره قمر آیه ۱۹ آمده است که عذاب الهی بر قوم عاد در «یوم نحس» فرود آمد. اما روشن است که نحوست آن روز به سبب رخداد عذاب بوده، نه به ذات زمان. در مقابل، درباره شب قدر می‌فرماید: «إنا أنزلناه فی لیلة مبارکة» (دخان/۳). آن شب، مبارک توصیف شده است، زیرا در آن، قرآن نازل می‌شود، فرشتگان فرود می‌آیند و مقدرات انسان‌ها رقم می‌خورد. بنابراین، مبارکی یا نحوست زمان از جنس حوادثی است که در آن رخ می‌دهد، نه از جنس خود زمان.

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به‌صراحت می‌نویسد: «هیچ دلیلی عقلی بر سعد یا نحس بودن ایام وجود ندارد، زیرا همه اجزاء زمان، در ماهیت و طبیعت، یکسان‌اند. اختلاف در حوادث است، نه در خود زمان.» این تحلیل با نگاه کلامی نیز هماهنگ است؛ زیرا زمان و مکان به خودی خود فاقد فاعلیت‌اند و نمی‌توان برای آن‌ها اراده یا اختیار در حوادث قائل شد. حتی در منابع فقهی نیز اشاره‌ای به احکام خاص یا محدودیت‌هایی برای ماه صفر دیده نمی‌شود. هیچ فقیه معتبری آن را ماهی نحس یا زمان ممنوعیت برای ازدواج، سفر یا آغاز پروژه‌های مهم نمی‌داند.

با این حال، برخی وقایع تاریخی که در این ماه اتفاق افتاده‌اند، از جمله رحلت پیامبر اعظم (ص) در ۲۸ صفر، شهادت امام حسن مجتبی (ع) و امام رضا (ع)، فضای این ماه را با غم و اندوه آمیخته‌اند. این غلبه حزن باعث شده تا ناخودآگاه جمعی جامعه شیعی، نسبت به صفر احساس سنگینی کند. اما باید دانست که این احساس، روانی و تاریخی است، نه دینی و معرفتی. شیعه‌بودن و محبت به اهل‌بیت (ع) ایجاب می‌کند که نسبت به این مناسبت‌ها سوگواری کنیم، اما نباید آن را با بدبینی نسبت به زمان آمیخت.

از سوی دیگر، آموزه‌های نبوی به‌صراحت ما را از بدبینی و فال بد برحذر داشته‌اند. همچنین امام صادق (ع)می فرمایند: «الطِّيَرَةُ عَلَى مَنْ تَطَيَّرَ، وَمَنْ تَوَكَّلَ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ، لَا طِيَرَةَ عَلَيْهِ.» یعنی؛ فال بد (طیره) اثرش بر کسی است که به آن باور دارد؛ و کسی که بر خدای بزرگ توکل کند، هرگز دچار فال بد نخواهد شد. (کافی/جلد۸/صفحه۱۹۵)

فال بد، نوعی تلقین ذهنی و روانی است که می‌تواند تأثیراتی منفی در رفتار فرد و جامعه برجای گذارد. امروزه نیز روان‌شناسی شناختی این نکته را تأیید می‌کند که ذهنیت منفی نسبت به یک دوره زمانی، می‌تواند احتمال بروز خطا، اضطراب و حتی بیماری را افزایش دهد.

همچنین، برخی روایات غیرمعتبر یا ضعیف‌السند که گاه در بین مردم رواج دارد، نمی‌تواند معیار صدور حکم یا پایه یک باور عمومی باشد. علم رجال، اصول حدیث و قواعد فقهی، این‌گونه روایات را فاقد حجیت می‌دانند. حتی در برخی منابع شیعه آمده است که بزرگان، برای مبارزه با این خرافه، از اصطلاح «صفرالخیر» استفاده کرده‌اند؛ یعنی صفرِ نیکو. همان‌طور که دیگر ماه‌های قمری نیز با القاب مثبت مانند «محرم‌الحرام»، «شعبان‌المعظم» و «ربیع‌الاول» شناخته می‌شوند.

از زاویه‌ای دیگر، جامعه‌شناسان دینی هشدار داده‌اند که تداوم این ذهنیت‌های خرافی می‌تواند آثار مخربی بر توسعه اجتماعی، اقتصادی و حتی فرهنگی داشته باشد. پرهیز از ازدواج، توقف فعالیت‌های اقتصادی، اجتناب از سفر و تأخیر در پروژه‌های مهم، تنها به‌دلیل باور به نحوست صفر، نه‌تنها مبنای شرعی ندارد، بلکه موجب رکود، استرس و جهل اجتماعی خواهد شد.

نگاه ناب دینی، ما را به سوی ایمان آگاهانه، توکل روشن و پرهیز از خرافه‌گرایی دعوت می‌کند. ماه صفر نیز همچون دیگر ایام خدا، ظرفی است برای زیستن، رشد کردن، و بندگی. اگر ذهن‌هایمان را از غبار باورهای نادرست بتکانیم، خواهیم دید که هیچ ماهی نحس نیست؛ آنچه سرنوشت‌ساز است، نیت، عمل و توکل ماست، نه نام ماه در تقویم. زمان را بد نپنداریم، بلکه آن را با نیت نیک، به فرصت تبدیل کنیم.

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه؛

https://etemadeno.ir/?p=266215

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=102136

🌐منبع خبر؛

🔻نشریه آوای کاشمر، شماره۴۵۸،صفحه۱۲

🔻روزنامه بشیر _ شماره7706 _صفحه4

🔻خبرگزاری اعتماد نو

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین

⭕️ امام سجاد (ع) ششمین معصوم از تبار نبوت و نواده‌ای از دودمان ساسانی؛ تلاقی دو میراث آسمانی و ایرانی در سیمای زین‌العابدین

◾️حجت‌الاسلام رضایی تربقان در یادداشتی علمی بیان داشته است: در میان ادوار سخت و پرچالش امامت، دوره امام زین‌العابدین (علیه‌السلام) یکی از پیچیده‌ترین مقاطع تاریخی تشیع محسوب می‌شود؛ عصری که ساختار سیاسی حاکم، آکنده از اختناق، خشونت سیستماتیک و سرکوب عقیدتی بود و در آن، کوچک‌ترین مخالفتی با خلافت اموی، با مجازات مرگ و حذف فیزیکی پاسخ داده می‌شد. در چنین شرایطی، امام سجاد (ع) با اتخاذ راهبردهایی ژرف‌نگرانه، از مسیرهایی غیرمستقیم ولی عمیق، نه تنها به احیای پیام عاشورا و حفظ میراث خونین کربلا پرداخت، بلکه با بهره‌گیری از ابزارهایی نظیر دعا، خطابه، اشک، و تربیت‌گری، موفق شد بنیان‌های فکری و فرهنگی مکتب اهل‌بیت (ع) را در دل نظام سرکوب‌گر اموی نهادینه سازد. این یادداشت، کوششی است برای بازخوانی ابعاد این راهبردها و تبیین نقش بی‌بدیل آن امام همام در بازسازی هویت شیعی در یکی از تاریک‌ترین ادوار تاریخ اسلام.

🔹چهارمین پیشوای شیعیان، امام سجاد (ع)، در پنجم شعبان سال ۳۸ هجری در مدینه متولد شد و در هجدهم یا دوازدهم یا بیست و پنجم محرم سال ۹۵ هجری به شهادت رسیدند.

پدرش امام حسین (ع)، نوه پیامبر اسلام، و مادرش شهربانو دختر یزدگرد سوم بود که بعد از فتح ایران توسط مسلمانان، به همسری امام حسین (ع) درآمد. شهربانو، شاهزاده‌ای ایرانی از نسل پاک انوشیروان عادل، به عقد سرور عالمیان، حضرت حسین‌بن‌علی (ع)، درآمد و فرزندی به دنیا آورد که باعث افتخار او و دودمان و خاندانش شد و مایه مباهات ملت ایران؛ که فرزندان حضرت رسالت و ولایت از مادری به وجود آمدند که مایه ی فخر و مباهات ایران‌اند.

امام سجاد (ع) از امامان مظلوم شیعه است که نه‌تنها از ناحیه دشمنان، بلکه از ناحیه دوستان ناآگاه مورد ستم قرار گرفته است. امامی را که نماد قهرمانی و شجاعت است، ناجوانمردانه با عنوان «عابد بیمار» یاد می‌کنند و با ذکر این لقب در ذهن آنان، شخصی رنجور، ناتوان و ضعیف معرفی شده است.

امامی که در سخت‌ترین دوره‌های تاریخ اسلام، بار سنگین امامت را به مقصد رسانید. امام سجاد (ع) در کربلا مدت کوتاهی بیمار بود و پس از آن بهبود یافت و حدود ۳۵ سال امامت داشت. بی‌شک بیماری موقت آن حضرت در آن حادثه، حکمتی داشت. تا بدین وسیله از وظیفه جهاد معذور گردد و وجود مقدسش از خطر کشتار بنی‌امیه محفوظ بماند و از این رهگذر رشته امامت تداوم یابد.

⭕️عصر اختناق

دوره امامت امام سجاد (ع) از خفقان‌آمیزترین دوره‌های امامت است. دوره‌ای که امویان و مروانیان خود را سرمست از پیروزی و فاتح بی‌رقیب میدان سیاست می‌دیدند. حادثه کربلا در کوتاه‌مدت، ضربت خردکننده‌ای بر نهضت شیعه وارد ساخت و انعکاس خبر وحشتناک کربلا، رُعب و وحشت شدیدی بر محافل شیعه وارد کرده بود؛ زیرا مسلم شد که یزید برای تثبیت حکومتش تا حد کشتن فرزند پیامبر (ص) و اسیر کردن زنان و کودکان نیز پیش می‌رود و از هیچ جنایتی دریغ نمی‌کند.

جنایات هولناکی که بعد از حادثه عاشورا در واقعه حرّه اتفاق افتاد و سرکوب شدید و بی‌رحمانه نهضت مردم مدینه توسط نیروهای یزید، نشان‌دهنده اوج خفقان بود. یزیدیان در این حادثه فجایعی مرتکب شدند که قلم از نوشتن آن عاجز است.

امام سجاد (ع) امامت را به‌صورت مخفی و با تقیه شدید، و در زمانی دشوار عهده‌دار گردید. و خفقان به حدی بود که امام (ع) می‌فرمودند: در همه مکه و مدینه، ۲۰ نفر نیستند که ما را یاری کنند. و امام (ع) در این دوره با چنین شرایطی، اسلام را از نو زنده کرد.

بیست سال از دوره ۳۵ ساله امامت امام سجاد (ع) مصادف بود با یکی از سیاه‌ترین ادوار حکومت در تاریخ اسلام، و آن هم دوران خلافت عبدالملک‌بن‌مروان بود.

نقل شده عبدالملک فردی خردمند، عاقل، دانشمند، ادیب، باهوش و جبار بود. او پیش از رسیدن به قدرت، از فقهای مدینه به شمار می‌رفت و به زُهد و عبادت و دینداری شهرت داشت و اوقات خود را در مسجد به عبادت سپری می‌کرد؛ به‌طوری‌که او را "کبوتر مسجد" می‌گفتند.

گویند پس از مرگ پدرش مروان، هنگامی که خلافت به او رسید، سرگرم خواندن قرآن بود. و با شنیدن این خبر، قرآن را بست و گفت: «اینک، بین من و تو جدایی افتاد و دیگر با تو کاری ندارم». او به راستی از قرآن جدا شد و در اثر غرور قدرت چنان دستخوش مسخ شخصیت گردید که تاریخ از کارنامه سیاه او به تلخی یاد می‌کند. او آن‌چنان ظلم، فساد و بیدادگری کرد که گوی سبقت را از جباران ربود، در این دوران، عبدالملک به شدت امام سجاد (ع) را زیر نظر داشت؛ حتی امور شخصی و داخلی منزل امام را نیز کنترل می‌کرد و در چنین شرایطی، امکان هیچ حرکت انقلابی و قیامی نبود.

🔰پاسخ به پرسش: چرا امام سجاد (علیه‌السلام) قیام نکرد؟

امام در این زمان، یک سلسله برنامه‌های ارشادی، فرهنگی، تربیتی و مبارزه غیر مستقیم را آغاز کرد، بدون اینکه حساسیت حکومت را برانگیزد.

🔹اهداف امام سجاد (ع):

حضرت در این دوره چند هدف مهم را تعقیب کردند:

۱. احیای نهضت عاشورا و زنده نگه داشتن آن

۲. طرح علنی مسئله ولایت و امامت

۳. پشتیبانی و حمایت مخفی از قیام‌های مخلصانه که به انگیزه خون‌خواهی سالار شهیدان شکل گرفته بود.

۴. مبارزه با عالمان درباری.

۵. مبارزه در پوشش دعا و تهذیب

۶. ارشاد امت

۷. نشر احکام و آثار تربیتی و اخلاقی

۸. دستگیری از مستمندان و درماندگان.

🔹احیای نهضت عاشورا

امامان شیعه از هر فرصتی برای زنده نگه داشتن نهضت خونین سالار شهیدان بهره می‌جستند و دوستان و شیعیان را به این امر سفارش می‌کردند، زیرا که نهضت عاشورا پرچم پر افتخار غیرت دینی، شجاعت، ایثار و فداکاری است.

و امامان با احیای آن می‌خواستند این ارزش‌ها در جوامع شیعی زنده بماند. امام سجاد (ع) در طول ۳۵ سال امامت خویش، حادثه عاشورا را با چندین روش زنده نگه داشت.

🔸الف) روش‌های عاطفی

🔻۱_ گریه بر سالار شهیدان:

گریه و اشک حامل پیام است؛ پیامی که قلم و بیان از ترسیم آن عاجزند. گریه بر سید شهیدان، احیای حماسه فداکاری اوست.

امام سجاد (ع) به حدی در عزای پدر مظلوم خویش گریست که او را یکی از "بُکّائین پنجگانه تاریخ" لقب دادند. او نه‌تنها برای سوگ پدر می‌گریست، بلکه مؤمنان را نیز به گریستن در عزای مظلوم ترغیب می‌کرد. آری، این اشک‌ها در عزای مظلوم کربلا، این نهضت الهی را به جان‌ها پیوند زده و جاودانه ساخت.

و امام سجاد (ع) تا آخر عمر، به همان حرارت روزهای کربلا می‌گریست و اجازه ندادند این حادثه با گذر زمان، از حرارتش کاسته شود.

🔻۲_ یادآوری حادثه عاشورا

امام سجاد (ع) در هر مناسبتی از حادثه جانگداز عاشورا یاد می‌کرد و از این رهگذر نگذاشت این حادثه از یادها برود.

نقل است که هرگاه امام (ع) بر سر سفره می‌نشست، اشک می‌ریخت و می‌فرمودند: «پسر پیغمبر را گرسنه و با لب تشنه شهید کردند».

ظرف آب می‌دید، گریه می‌کرد؛ طفل شیرخواره می‌دید، گریه می‌کرد.

🔻۳_ توصیه به زیارت امام حسین (ع)

یکی از شیوه‌هایی که امامان برای احیای نهضت عاشورا به کار گرفتند، توصیه به زیارت امام حسین (ع) بود.

زیارت، ارتباط روحی زائر با مزور و اعلام بیعت با اوست. لذا توصیه و ترغیب به زیارت سالار شهیدان، این نهضت الهی را برای همیشه زنده و جاوید نگه داشت.

البته زیارت همه امامان مورد تأکید است، ولی در روایات، ترغیب به زیارت امام حسین (ع) فوق‌العاده است. آنان می‌خواستند که شیعیان، پیوسته در سنگر سالار شهیدان و با آرمان‌های مقدس اش بیعت کنند.

امام سجاد (ع) خود مخفیانه چندین بار به زیارت سالار شهیدان رفتند.

ابوحمزه ثمالی گوید: از امام سجاد (ع) در مورد زیارت امام حسین (ع) سؤال پرسیدم. حضرت فرمودند: «هر روز حضرت را زیارت کن. اگر نمی‌توانی، هفته‌ای یک‌بار. اگر نمی‌توانی، ماهی یک‌بار. پس کسی که اصلاً حضرت را زیارت نکند، در حقیقت حریم رسول خدا (ص) را خفیف شمرده است.»

🔻۴_ سجده بر تربت سالار شهیدان

از شیوه‌های دیگر امامان برای احیای نهضت عاشورا، توصیه به سجده بر تربت پاک امام حسین (ع) است. تا جایی که سجده بر تربت امام، از سجده بر خاک همه اماکن مقدس دیگر برتری دارد.

سجده بر تربت امام حسین (ع)، سجده بر غربت، بر تربت آزادگی، عشق به خدا، ایثار و فداکاری در راه دین است.

سجده بر تربت امام، یادآور خاطرات فداکاران راه حق و تجدید عهد با شهیدان است.

تربت پاک تو کازادگی آموزد و عشق

سرمهٔ دیدهٔ صاحب‌نظران است هنوز

این‌ها قسمتی از شیوه‌های عاطفی امام سجاد (ع) برای احیای نهضت عاشورا بود. اما مهم‌تر از همه، روش‌های سیاسی امام برای احیای این نهضت است.

🔹روش‌های سیاسی امام

🔻موضع امام در اسارت:

نهضت عاشورا همچون مثلثی است سه‌ضلعی، که در رأس آن سالار شهیدان امام حسین (ع)، در رأس دیگر امام سجاد (ع) و شیرزن کربلا حضرت زینب (س)، و در رأس سوم، انصار و یاران آن حضرت قرار دارند.

بدون تردید، اگر کاروان تبلیغی سالار شهیدان به سرپرستی امام سجاد (ع) نبود، انقلاب کربلا ناکام می‌ماند. و یزیدیان با تلاش گسترده سعی در اِطفای نور الهی داشتند.

⭕️امام سجاد (ع) در طول مدت اسارت، سه راهکار مهم و اساسی برای پاسداری از خون شهیدان برگزید:

🔻۱. شکستن ابهت و غرور دشمن:

یزیدیان در حادثه کربلا خود را فاتح بلامنازع می‌دیدند و سرمست از پیروزی، تلاش گسترده‌ای داشتند تا این پیروزی را دستاویزی برای تحقیر اسیران آزادی‌بخش کربلا قرار دهند.

اما امام سجاد (ع) و حضرت زینب (س) ـ این دو تربیت‌شدهٔ مکتب وحی ـ به‌شدت با این جریان برخورد کردند و عزّت خاندان طهارت را به‌صورت عینی برای دشمنان تجسم نمودند.

در طول اسارت، هیچ سخنی که بوی عجز و ذلت دهد از این آزادگان صادر نشد؛ زیرا ذلت از ساحت این خاندان به‌دور است.

ابن زیاد با جسارت، امام را تهدید به قتل می‌کرد. امام سجاد (ع) فرمودند: «مرا از کشتن می‌ترسانی؟ مگر نمی‌دانی که کشته شدن مرام ما و شهادت، کرامت ماست؟» و نمونه‌های فراوان دیگری که مجال بیان آن نیست.

🔻۲. افشاگری‌ها و سخنرانی‌های عمومی امام (ع)؛

امام در طول مدت اسارت، در چند فرصت استثنایی در اجتماع عظیم مردم، جنایات یزید و ابن زیاد را افشا کرد. و در این افشاگری‌ها بر چند محور تکیه داشت:

▫️۱_ بیدار کردن وجدان‌های خفته

▫️۲_ افشای جنایات دشمنان

▫️۳_ معرفی خاندان عترت، به‌ویژه امام علی (ع)

امام در ابتدای خطابهٔ کوفه خود را معرفی می‌فرماید: «ای مردم! هر کس مرا نمی‌شناسد، بداند من علی بن الحسین ام.» سپس فرمودند:

«من پسر آنم که حرمتش را در هم شکستید و نعمت و مال او را به غارت بردید و خاندانش را اسیر کردید. من پسر آنم که در کنار فرات، او را سر بریدند، در حالی که نه به کسی ستمی کرده و نه با کسی مکر ورزیده بود. من پسر آنم که او را با شکنجه کشتند، و این مرا فخری بزرگ است.»

سپس به ملامت مردم کوفه پرداخت و فرمودند:

«ای مردم! آیا شما برای پدرم نامه ننوشتید و آنگاه مکر ورزیدید؟ آیا با او بیعت نکردید و پیمان نبستید، و سپس با او پیکار کردید؟ مرگ بر شما! عجب کار زشتی کردید! با چه چشمی به رسول خدا می‌نگرید؟»

🔹این سخنرانی اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدتی داشت:

اثر کوتاه‌مدت: بیدار شدن وجدان‌های خفته آنها بود ، زیرا هنوز خطبه تمام نشده بود که بانگ مردم برخواست و همه گریه کنان، یکدیگر را ملامت می‌کردند و می گفتند: «وای بر ما! وهمگی فریاد زدند، ما فرمانبردار شما هستیم. و با دشمنان شما پیکار می‌کنیم،و یزید را می‌گیریم و به دست شما می‌سپاریم. انچه می خواهید امر کنید تا انجام دهیم.»

این سخنان امام(ع) جو کوفه را به حدی بحرانی کرد که ابن زیاد مجبور شد اسرای اهل بیت(ع) را سریعاً به شهر شام بفرستد. زیرا جو عمومی، جو نفرت از این جنایت شده بود .

اثر بلندمدت: قیام‌های پی‌در‌پی پس از عاشورا، با هدف خون‌خواهی سالار شهیدان آغاز شد.

🔹سخنرانی امام سجاد (ع) در شام

امام در مجلس بزرگی که یزید برای به رخ کشیدن پیروزی‌اش برپا کرده بود:

اولاً: خطیب متملق و مزدور اموی را که می‌خواست با دشنام به امام علی (ع) و خاندان رسالت در حضور یزید خوش‌خدمتی کند، تحقیر کرد.

ثانیاً: منبر را «پاره چوب» خواند، زیرا جای مدح نالایقان نبود.

ثالثاً: یزید چون می دانست این خاندان، وقتی سخن بگویند زیباترین سخن را گفته و بهترین استفاده های سیاسی را می کنند. گفت: «إنه من أهل بيت قد زقوا العلم زقا» آنان علم را از کودکی با شیر مکیده‌اند. و ادامه داد: «او از منبر پایین نمی‌آید، مگر مرا و خاندان ابوسفیان را رسوا کند.»

امام سجاد (ع) در این مجلس چنان خطابه ی افشاگرانه‌ای ایراد فرمود؛ و از این طریق برای خنثی کردن تبلیغات مسموم بنی امیه استفاده کرد و به ترسیم چهره والای اهل بیت (ع) پرداخت وفرمود: «خداوند هفت نعمت به ما داده است:علم،حلم،بخشش، فصاحت، بلاغت، شجاعت، محبت در دل‌های مؤمنان...»

سپس به معرفی اهل بیت پرداخت و فرمود:

«پیامبر (ص)، علی (ع)، حسن (ع)، حسین (ع)، جعفر طیار، حمزه، و مهدی از ما هستند.»

آنگاه حدود ۹۰ مورد از فضایل علی (ع) را که بیش از ۳۰ سال در این شهر دشنام داده می‌شد، برشمرد.

از انتساب خود به امام حسین (ع) سخن گفت و جنایات بنی‌امیه را برملا ساخت: «من فرزند کسی هستم که به خون خویش غوطه‌ور شد و او را مظلومانه با لب تشنه سر بریدند.»

این خطبه طوفانی به‌قدری اثرگذار بود که دستگاه خلافت و یزید دستور داد مؤذن اذان بگوید.

ولی امام سجاد (ع) از همان شهادتین نیز برای معرفی خاندان طهارت بهره برد.

این سخنرانی اثر عظیم خود را گذاشت و یزید در موضع انفعالی شدیدی قرار گرفت و این جنایت را به ابن زیاد نسبت داد.

و مجبور شد در ظاهر از امام عذرخواهی کند و از ترس احساسات مردم، دستور داد اهل بیت(ع) را سریعاً به مدینه بازگردانند.

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه:

https://gitionline.ir/?p=101603

🌐منبع خبر:

🔻نشریه آوای کاشمر _ شماره596_صفحه5

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین

🎙یادداشت |حضرت زینب (س)؛ صدای عدالت و فریاد مظلومیت در روزهای سخت تاریخ

🔴حجت‌الاسلام غلامرضا رضایی تربقان در یادداشتی تحلیلی حضرت زینب کبری (س) را نماد برجسته صبر، حکمت و مقاومت در تاریخ اسلام معرفی می‌کند؛ بانویی که با تکیه بر دانش عمیق دینی و شناخت ژرف از آموزه‌های نبوی و امامت، پس از واقعه جانگداز کربلا، نقش محوری در پاسداری از هویت و پیام قیام امام حسین (ع) ایفا نمود. حضرت زینب (س) با بلاغت فصیح و روحیه‌ای سترگ، نه تنها مظهر صبر و شهامت بود، بلکه پیش‌قراول حرکت‌های عدالت‌طلبانه و روشنگر بیداری اجتماعی در برابر ظلم و استبداد گردید.

🔹حضرت زینب(س) در پنجم ماه جمادی‌الاولی سال پنجم هجرت در مدینه متولد شد. در تاریخ بانویی از نظر پاکی و وراثت و تربیت خانوادگی و فضائل اخلاقی و نیز صبر و پایداری در برابر مصائب و مشکلات مانند حضرت زینب(س) دیده نشده است. حضرت زینب(س) از نظر وراثت و تربیت فردی نمونه و ممتاز است چرا که پدرش علی و مادرش زهرا(س) است. جد مادری او از سویی خدیجه و پیامبر و جد پدری ایشان ابوطالب عموی پیامبر و فاطمه بنت اسد و عمویش هم جعفر طیار می‌باشد؛ این‌ها بزرگان خاندانی هستند که زینب کمالات روحی و اخلاقی را از آنان به ارث برده و در دامن چنین پدر و مادری پرورش‌یافته است.

گوهر پاک بباید که شود قابل فیض

ور نه هر سنگ و گلی لؤلؤ و مرجان نشود

🔸وقتی به دنیا آمد پیامبر نام او را زینب گذاشت و جبرئیل از آینده این مولود به پیامبر خبرهایی داد که پیامبر گریان شدند. زینب(س) تحت توجهات جد بزرگوار و خاندان گرامیش پرورش یافت و در آغوش پاک مادر ارجمندش دروس اولیه زندگی را فرا گرفت. شش‌ساله بود که مادر را از دست داد، پس از شهادت مادر، تحت تربیت پدر والامقام خود حضرت علی به عالی‌ترین مدارج علم و تقوی و فضیلت و شجاعت و فداکاری نائل گردید. شوهرش عبدالله‌بن‌جعفر فرزند جعفر طیار پسرعموی او بود. ثمره این ازدواج مبارک چهار پسر و یک دختر بنام ام‌کلثوم می‌باشد. محبت و علاقه‌ای که از کوچکی میان امام‌حسینی و حضرت زینب(س) وجود داشت فوق‌العاده بود. از این جهت علی(ع) ضمن عقد ازدواج عبدالله ابن‌جعفر شرط کرد چنانچه حسین(ع) خواست مسافرت برود زینب بتواند همراه برادرش باشد و عبدالله مانع نگردد. در سال شصت از هجرت وقتی عبدالله دید امام‌حسین(ع) عازم عراق است با رفتن زینب(س) موافقت کرد و حتی دو پسر خود محمد و عون را برای حمایت آن حضرت روانه سفر کرد و در سفر کربلا هر دو پسرش در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسیدند.

🔹مقام علمی حضرت زینب(س):

هنگامی‌که امیرالمؤمنین علی(ع) مقر خلافت را از مدینه به کوفه منتقل نمود حضرت زینب و بنی‌هاشم همه به کوفه آمدند. با اجازه امیرالمؤمنین حضرت زینب در کوفه جلسه درس و تفسیر قرآن برای زنان کوفه تشکیل داد. مقام علمی زینب به‌جایی رسید که امام حسین در کربلا در زمان بیماری امام سجاد(ع) قسمتی از اسرار و علوم امامت را به زینب سپرد. این ویژگی‌ها و امتیازات علمی و فکری سبب شد که او را عقیله بنی‌هاشم یعنی بانوی فهمیده و بزرگوار بنی‌هاشم می‌نامیدند. امام‌سجاد(ع) خطاب به عقیله بنی‌هاشم زینب کبری می‌فرماید؛ «عمه‌جان تو عالمه‌ای هستی بدون این‌که معلم داشته باشی و تو فهمیده‌ای بی‌آن‌که کسی مطلب را به تو فهمانده باشد.» این پیام امام، مقام علمی آن بزرگ بانو را تبیین می‌کند.

🔹صبر حضرت زینب(س):

زنی مانند حضرت زینب(س) در تاریخ این‌گونه رنج و مصیبت ندیده است. کودکی خردسال بود که جد بزرگوارش پیامبر را از دست داد. زینب پس از پیامبر شاهد آن‌همه ظلم‌ها و حق‌کشی‌ها نسبت به خاندانش بود. می‌دید که چگونه مادرش اشک می‌ریزد و ناله سر می‌دهد و مرگ خود را از خدا طلب می‌کند. زینب با دلسوزی در کنار مادر نشسته و هم‌آغوش با اندوه او بود. بیش از سه ماه از رحلت رسول خدا نگذشته بود که گرد یتیمی بر چهره زینب نشست و مادر را نیز از دست داد. شب که هوا تاریک می‌شد و جای مادر را در خانه خالی می‌دید وحشت و هراس و غم و اندره بر قلب این دختر خردسال سنگینی می‌کرد. مدت پنج‌سال خلافت حضرت علی با جنگ‌های داخلی و کشمکش‌های پیاپی گذشت و زینب در دارالخلافه که مرکز حوادث گوناگون بود به سر می‌برد تا این‌که در نوزدهم ماه رمضان سال چهل هجری پیکر غرقه در خون پدر محبوبش را دید.

در سال پنجاهم هجری امام‌حسن(ع) با توطئه معاویه بر زهر مسموم گردید و زینب خون گلوی برادر را در تشت مشاهده کرد. این‌ها حوادث و مصائبی بود که زینب یکی پس از دیگری در دوران زندگی پر ماجرای خود پشت سر گذاشت، ولی سختی‌های بزرگ زندگی عقیله بن هاشم از حادثه کربلا آغاز می‌شود. در روز ۱۱محرم سال ۶۱ هجری که امام حسین(ع) و یارانش به شهادت رسیدند و زینب شاهد این صحنه‌های فجیع و دلخراش بود. شب یازدهم محرم برای زینب شب پرحادثه‌ای بود از یک‌سو اجساد قطعه‌قطعه شهیدان و از سوی دیگر کودکان یتیم و زنانی که سرپرستی آن‌ها را به عهده دارد. ولی زینب(س) به‌فرمان برادر هم‌اکنون دارای رسالتی است که باید به‌خوبی از عهده انجام آن برآید. چهره انقلابی حضرت زینب(س) بعد از شهادت امام‌حسین آن‌چنان تجلی کرد که تاریخ او را به‌عنوان بانویی قهرمان معرفی کرده است.

🔹فصاحت و بلاغت و شجاعت حضرت زینب(س)

یکی از خصایص برجسته حضرت زینب(س) قدرت بیان و فصاحت و بلاغت اوست و از خطبه‌هایی که در بازار کوفه و مجلس یزید ایراد کرده و نیز در برخورد با عبیدالله بن زیاد این معنی به‌خوبی درک می‌شود.

پس از شهادت امام‌حسین(ع) بلافاصله امانت بزرگ پیگیری راهش به دوش زینب کبری گذاشته شد و او با سخنان آتشین خود خفتگان را بیدار و یاغیان و سرکشان را رسوا می‌کرد. هنگامی‌که کاروان اسیران در آن جو پر از ظلم و خفقان به کوفه رسید زنان و مردان و کودکان کوفه در دو طرف مسیر صف کشیده و نظاره می‌کردند. بشیر می‌گوید: «زینب دختر علی(ع) را دیدم و به خدا سوگند تا آن روز زنی را در نهایت عفت و حیا ندیدم که بهتر از زینب سخن بگوید. آن‌چنان خطابه‌ای ایراد کرد که گویا این کلمات از دهان علی(ع) خارج می‌شود. جمعیتی را دیدم که عده‌ای ناراحت و برخی بهت‌زده و گروهی از شدت تأثر اشک می‌ریختند، حضرت زینب نگاهی به مردم افکند و با اشاره خواست همه سکوت کنند، آنگاه با شجاعتی بی‌نظیر و علی‏وار به سخنرانی ایستاد. ای مردم کوفه‌ای اهل نیرنگ و فریب گریه می‌کنید؟ ای‌کاش هیچ‌گاه اشک چشمان‏تان تمام نشود و هرگز ناله‌های‏تان خاموش نگردد، شما مرتکب ننگی شدید که هیچ‌گاه لکه آن از دامن شما شسته نخواهد شد که فرزند پیامبر خود را کشید درحالی‌که او سرور و سالار جوانان اهل بهشت بود. گناهی بس بزرگ و شوم مرتکب شده‌اید. آیا می‌دانید کدام جگری را شکافتید؟ و چه خونی را ریختید؟ چه پرده‌نشینانی را از پرده بیرون کشیدید؟ کاری بس زشت و منکر مرتکب شدید که نزدیک است آسمان از هول آن فرو ریزد و زمین بشکافد و کوه‌ها از هم متلاشی گردند.»

🔹حضرت زینب(س) در کاخ ستم

حضرت زینب(س) نه‌تنها با مردم کوفه سخن گفت و آنان را بر کار زشتی که مرتکب شده بودند ملامت و عتاب کرد که در دارالاماره ابن زیاد نیز چنان نیرومندانه ایستاد و سخن پرخاشگرانه گفت و آن پلید را که سرمست از پیروزی بود حقیر و کوچک شمرد که توان سخن گفتن را از او گرفت.

ابن زیاد برای این‌که زینب کبری(س) را کوچک بشمرد رو به آن حضرت کرد و گفت: خدای را شکر که شما را رسوا نمود و مردان شما را کشت و وحی و اخبارتان را دروغ گردانید. حضرت زینب(س) با نگاهی تحقیرآمیز در پاسخ فرمود: حمد و سپاس خدای را که ما را به‌وسیله پیامبرش گرامی داشت و از هر رجس و پلیدی و آلودگی پاک و مبرا ساخت و همانا شخصی بدکار دروغ می‌گوید و او غیر از ما است. مادرت به عزایت بنشیند ای فرزند مرجانه، عبیدالله در حالی‌که از خشم رگ‌های گردنش پر از خون شده بود با مسخره گفت: چگونه دیدی کار خدا را درباره برادر و خاندانت؟ زینب(س) با همان بی‌اعتنایی فرمود: هرچه دیدم چون در راه خدا بوده زیبایی و خیر بوده است. آنان گروهی بودند که خداوند کشته شدن را بر آنان نوشته بود و از این روی مردانه به قتلگاه خود شتافتند و زود است که خداوند تو و آن‌ها را در یک‏جا جمع کند و در پیشگاه او محاکمه شوید تا معلوم شود حق با کیست؟ ای پسر مرجانه (اینکه او را پسر مرجانه می‌خواند و به مادرش او را نسبت می‌دهد از این حیث بود که پدرش نامعلوم بود.)

سخنان و خطبه حضرت زینب(س) در شهر، کوفه را یکپارچه متشنج کرد و مقدمه یک انقلاب و انفجار دامنه‌داری رادر بین مردم به وجود ‌آورد که بعدها زمینه‌ساز قیام توابین و قیام مختار شد.

عبیدالله دیگر مصلحت ندید اهل‌بیت امام حسین(ع) در کوفه بمانند و آن‌ها را راهی شام نمود. زینت(س)پس از ورود به شام و حضور در مجلس یزید چنان سخن گفت و یزید را به گریه واداشت که یزید از شنیدن آن سخنان که چون نیزه‌ای بر قبلش وارد شده بود از وحشت و تأثر بر خود ‌لرزید و توانایی پاسخ گفتن نداشت. ناچار روی را از زینب بگردانید پس از چندی که حضرت سجاد نیز سخنانی به او فرمود شروع کرد ناسزا و لعنت بر ابن‌زیاد تا این‌که شاید خود را از این مهلکه نجات دهد و خواست از اهل‌بیت دلجویی کند. دستور داد اولین مجلس روضه برای امام‌حسین(ع) در خانه‌اش برگزار شود.

مجلس برای زنان که حضرت زینب(س) در آن روشنگری می‌کرد و مجلس برای مردان که امام سجاد حقایق را برای مردم بیان نمود و این در اثر سخنان و خطبه‌های روشنگرانه حضرت زینب(س) و امام سجاد(ع) بود. سپس یزید دستور داد تا اهل‌بیت را با کمال احترام به مدینه برگردانند.

سر نی در نینوا می‌ماند اگر زینب نبود

کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود

چهره سرخ حقیقت بعد از آن طوفان زنگ

پشت ابری از ریا می‌ماند اگر زینب نبود

چشمه فریاد مظلومیت لب‌تشنگان

در کویر تفته جا می‌ماند اگر زینب نبود

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینو کوتاه

https://fa.shafaqna.com/news/2084369/

🔹 لینک کوتاه :

https://sedayekhavaran.ir/?p=11913

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=100386

🌐منبع خبر:

🔻نشریه آوای کاشمر(صدای خاوران) شماره595صفحه5

🔻خبرگزاری بین المللی شفقنا

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین

◾️ حجت‌الاسلام غلامرضا رضایی تربقان در یادداشتی، به بازخوانی نقش محوری حضرت زینب کبری (سلام‌الله‌علیها) و دیگر زنان کاروان حسینی در تداوم نهضت عاشورا پرداخته و تاکید می‌کند: اگرچه قیام امام حسین(ع) با شهادت در کربلا به اوج خود رسید، اما بقای آن، مرهون روشنگری‌ها، ایستادگی‌ها و افشاگری‌های بانویی است که تاریخ از او با عنوان «قهرمان کربلا» یاد می‌کند.

🔹حماسه عاشورا با خون ۷۲ یار امام حسین(ع) در دشت نینوا رقم خورد، اما پیام و ثمره آن، به برکت رسالت پیام‌آوران این واقعه به‌ویژه حضرت زینب کبری(س) تا ابد زنده ماند. نقشی که بانوان کاروان حسینی به‌ویژه حضرت زینب(س) ایفا کردند، نه‌تنها مکمل نهضت عاشورا بود، بلکه آن را از خطر فراموشی و تحریف حفظ کرد.

حضرت زینب(س) در حالی که اندوه شهادت عزیزانش را بر دوش داشت، با ایمان، بینش و شجاعتی مثال‌زدنی، پرچم قیام را برافراشته نگاه داشت. ایشان نه‌تنها وظیفه مراقبت از بازماندگان به‌ویژه امام سجاد(ع) را برعهده گرفت، بلکه با خطابه‌های روشنگرانه، وجدان جامعه خفته آن زمان را بیدار ساخت.

⭕️از عصر عاشورا تا آغاز یک رسالت جهانی

پس از ظهر دهم محرم سال ۶۱ هجری، با شهادت امام حسین(ع) و یاران وفادارش، مرحله‌ای نو در مسیر نهضت آغاز شد. کاروان اسیران، حامل پیامی خونین بود که باید در میان خفقان بنی‌امیه به گوش جهان اسلام می‌رسید. حضرت زینب(س) با تدبیر الهی و صلابتی زینبی، این پیام را به سرمنزل مقصود رساند. وی در شرایطی سخت، با بدنی رنجور و دلی جریحه‌دار، مسئولیت سنگین انتقال پیام عاشورا، حفظ جان امام زمانش، صیانت از حریم اهل‌بیت، و مقابله فکری و تبلیغی با دشمن را بر دوش گرفت.

⭕️خطابه‌های افشاگرانه؛ نهیب بیدارباش به وجدان‌های خفته

ورود اسیران به کوفه، نخستین میدان حضور اجتماعی حضرت زینب(س) پس از عاشورا بود. مردم کوفه که دچار فریب تبلیغات اموی شده بودند، با سخنان پرشور و توبیخ‌های آگاهانه ایشان از خواب غفلت بیدار شدند. خطبه ایشان، نظیر خطبه‌های پدر بزرگوارش، امیرالمؤمنین(ع)، به روشنی حاوی عناصر اصلاح اجتماعی، افشاگری سیاسی و بیدارگری دینی بود. موجی از ندامت در میان مردم ایجاد شد و زمینه‌ی قیام‌های بعدی چون قیام توابین و مختار ثقفی فراهم آمد.

⭕️در دارالاماره؛ تحقیر مستکبر با زبان حق

حضرت زینب(س) در برابر عبیدالله‌بن‌زیاد در کوفه، با بی‌اعتنایی به هیبت دروغین دشمن، قدرت ایمان را به نمایش گذاشت. در پاسخ به یاوه‌گویی‌های ابن‌زیاد که شهادت اهل‌بیت را تحقیرآمیز تلقی کرده بود، فرمود:

«ما رأیتُ الا جمیلا...»

این کلام کوتاه، چکیده‌ای از مکتب عاشورا بود؛ دیدگاهی که شهادت را نه مرگ، بلکه جمال حق در قربانگاه عشق می‌بیند.

⭕️در شام؛ لرزش ارکان کاخ ظلم

در شام نیز، حضرت زینب(س) در کاخ یزید با نطقی کوبنده و خطابه‌ای روشنگر، چنان یزید را رسوا ساخت که اشک از چشمان او جاری شد و در برابر کلمات حق، لال ماند. این خطابه نه‌تنها نقاب از چهره دروغین خلافت اموی برداشت، بلکه افکار عمومی شام را نیز نسبت به ماهیت حقیقی واقعه کربلا بیدار کرد. از آن پس، پایه‌های حکومت اموی به لرزه درآمد و یزید ناچار شد برای حفظ ظاهر، اسرا را محترمانه به مدینه بازگرداند.

⭕️بازگشت به مدینه؛ افشاگری بی‌وقفه

در مدینه نیز، حضرت زینب(س) بیکار ننشست. مجالس عزای امام حسین(ع) را به کانون افشاگری علیه بنی‌امیه تبدیل کرد. سخنانش هراس و وحشتی در دل حکام اموی انداخت. آنان دریافتند که ادامه حضور این بانوی انقلابی در مدینه می‌تواند زمینه قیام‌های مردمی را فراهم آورد. لذا حکومت تصمیم به تبعید ایشان گرفت و آن حضرت را به مصر فرستادند، جایی که در همان دوران کوتاه، موجی از بیداری اسلامی را برانگیخت.

🔰 تحلیلی بر جایگاه علمی و اجتماعی حضرت زینب(س):

از منظر جامعه‌شناسی دینی، حضرت زینب(س) را باید مؤسس جریان «زن‌بودن، آگاه‌بودن و فعال‌بودن» در فضای خفقان حکومت‌های استبدادی دانست. نقش ایشان، صرفاً عاطفی یا حمایتی نبود، بلکه کاملاً سیاسی، الهی، ساختارشکن و آگاهانه بود. او نخستین زن پس از عصر پیامبر(ص) بود که با زبان استدلال، بنیان خلافت اموی را در کاخ‌هایشان به چالش کشید و صدای مردمِ بی‌صدا شد.

از منظر تاریخی نیز، استمرار انقلاب عاشورا در گرو همین حضور آگاهانه بود. بدون خطبه‌های زینبی، عاشورا تنها یک حادثه غم‌انگیز باقی می‌ماند، نه انقلابی تمدن‌ساز. این همان حقیقتی است که تاریخ‌نگاران اسلامی همچون «ابن اثیر»، «ابن طاووس» و «شیخ مفید» نیز در آثار خود بدان تصریح کرده‌اند.

حماسه عاشورا تنها در خون و شمشیر خلاصه نمی‌شود، بلکه تبلور حقیقت در صبر، بیان و افشاگری نیز هست. و در این مسیر، حضرت زینب(س) نه‌تنها پیام‌آور عاشورا، بلکه حافظ حیات اسلام شد. اگر حسین(ع) با خون خود اسلام را زنده کرد، زینب(س) با زبان خود آن را زنده نگه داشت.

سِرّ نی در نینوا می‌ماند اگر زینب نبود

کربلا در کربلا می‌ماند اگر زینب نبود

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=101179

🌐 منبع خبر:

🔻نشریه آوای کاشمر _ شماره ۴۱۴ _ صفحه ۳

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین

📝📝عاشورا؛ منشور مقاومت امت اسلامی در برابر صهیونیسم و استکبار جهانی

◾️حجت‌الاسلام غلامرضا رضایی تربقان در یادداشتی تحلیلی، با بررسی ابعاد معنوی و راهبردی و تأکید بر درس‌های ارزشمند عاشورا، این قیام تاریخی را الگویی بی‌نظیر برای مقاومت و ایستادگی امت اسلامی در برابر ظلم و تجاوز دانست. ایشان بیان داشتند که آموزه‌های عاشورا مانند وحدت کلمه، فداکاری، عزت‌طلبی، حمایت از ولی فقیه و پایداری در شرایط سخت، می‌تواند راهنمای راهبردی برای مقابله با چالش‌های امروز، به‌ویژه تهدیدهای رژیم صهیونیستی باشد. این یادداشت همچنین بر ضرورت حفظ همبستگی ملی و مقاومت همه‌جانبه فرهنگی، اقتصادی و نظامی تأکید دارد تا مسلمانان بتوانند در برابر هرگونه تجاوز، سربلند و پیروز بمانند.

تا جهان باقی‌ست، باقی باد ایران بزرگ؛

دوستانش کامیاب و دشمنانش نامراد

(ملک‌الشعرا)

🔹این روزها شاهد تجاوزگری رژیم صهیونیستی نوزادکش به کشور عزیزمان ایران هستیم. حملات نظامی رژیم غاصب به خاک ایران، تجاوزی آشکار به تمامیت ارضی کشور و نقض فاحش قواعد و حقوق بین‌المللی است.

و از طرفی، شاهد اصابت انواع موشک‌های ظالم‌کش و ستم‌ستیز فرزندان ایران اسلامی به سرزمین‌های اشغالی و لانه متجاوزان هستیم و در شرایط بسیار حساس جنگی قرار داریم. اگر می‌خواهیم تلاش‌های مدافعانه فرزندان غیور این سرزمین به مرحله بالندگی، شکوفایی، و در نهایت پیروزی کامل برسد، وظیفه ماست که در مرحله اول، اتحاد و همبستگی را در عمل اثبات کنیم. اختلاف‌نظرها و سلیقه‌ها و نقدهای سیاسی، هرچند به‌جا، باید کنار گذاشته شده و در سایه وحدت و وفاق ملی قرار گیریم.

اکنون زمان فریاد زدن بر سر یکدیگر نیست، بلکه زمان ایستادن در کنار هم و پشت سر نیروهای مسلح و پرتوان مدافع کشور است.

امروز، هر صدای تفرقه‌انگیز و تنش‌زایی، از هر حلقومی که خارج شود، بی‌درنگ در راستای تضعیف جبهه خودی و تقویت دشمنان خواهد بود.

به‌خاطر ایران، به‌خاطر ملت، به‌خاطر جان‌های بی‌گناه و به‌خاطر آینده‌ای که نباید قربانی نفرت و اختلاف شود، همگی یک‌صدا فریاد برآریم که:

جانم فدای ایران، زنده و جاوید باد ایران، سلامت و پایدار باد مقام معظم رهبری.

🔸دشمن صهیونیستی، که در به شهادت رساندن جمعی از دانشمندان و سرداران و مردم غیرنظامی ایران ـ از جمله زنان و کودکان ـ و حمله به مراکز علمی و تحقیقاتی، بار دیگر ماهیت خطرناک و تجاوزکارانه خود را به اثبات رسانید؛

دشمنی که نه حریم مردم مظلوم غزه و کودکان آن را ارج می‌نهد، و نه حرمت امت اسلامی را. قومی که به‌خاطر بسیاری از اعمال و عقاید ناپسندشان، بارها مورد سرزنش قرآن قرار گرفته‌اند. قوم یهود به‌خاطر پیمان‌شکنی، خیانت و تجاوز به حقوق مردم و حدود الهی، تحریف کتاب خدا، دنیاگرایی و دلبستگی فوق‌العاده به لذایذ دنیوی، مرگ‌گریزی، کشتن انبیای الهی و صالحان، نژادپرستی و خودخواهی، سرزنش شده‌اند.

🔸دشمنی و فتنه‌انگیزی اسرائیل و یهود در ذات آن‌ها نهفته است، و صلح‌طلبی و همزیستی مسالمت‌آمیز با کشورهای اسلامی، شعار فریبنده‌ای بیش نیست. اینان همچنان به شرارت، ظلم و پیمان‌شکنی خود ادامه می‌دهند.

علاوه بر قرآن، در کتاب «تلمود» ـ که شرح تورات، عهد قدیم است و مهم‌ترین کتاب و آداب و تعالیم یهود به‌شمار می‌رود ـ به افکار نژادپرستانه این قوم اشاره شده است.

بی‌شک، سرچشمه‌ی بسیاری از جنگ‌ها و خونریزی‌ها در طول تاریخ بشر، برتری‌جویی نژادی بوده است. مخصوصاً در جنگ جهانی اول و دوم، که بزرگ‌ترین رقم تلفات و ویرانی را در طول تاریخ به همراه داشت، نژادپرستی عالمانه یا حزب نازی، عامل غیرقابل انکاری بود.

اگر بنا شود که نژادپرستان جهان را رده‌بندی کنیم، بدون شک یهود در رده‌های بالا قرار خواهد گرفت. سرزمین فلسطین اشغالی را، که هم‌اکنون به نام اسرائیل تشکیل داده‌اند، بر مبنای همین مسئله نژادپرستی تأسیس کرده‌اند. چه جنایت‌های هولناکی که برای آن مرتکب شده‌اند و چه جنایت‌های وحشتناکی که برای نگهداری آن مرتکب می‌شوند؛ نمونه‌اش، ویرانی شهر غزه و کشتن بیش از ۵۰ هزار نفر زن و کودک و مردم مظلوم غزه و لبنان.

🔰در کتاب «تلمود» شرح تورات، آمده است که:

۱. امتیاز ارواح یهود از غیر یهود، به این است که ارواح یهود جزئی از خدا هستند، همچنان‌که پسر جزئی از پدر است.

ارواح یهود نزد خدا نسبت به ارواح دیگران عزیز است، زیرا ارواح غیر یهود، ارواحی شیطانی و شبیه به ارواح حیوانات‌اند. نطفه‌ی غیر یهودی مانند نطفه‌ی دیگر حیوانات است.

۲. بر فرد یهود لازم است که تمام تلاش خود را صرف جلوگیری از حیات و پیشرفت دیگر ملت‌ها نماید، تا قدرت مطلقه تنها برای آن‌ها باشد. و پیش از آن‌که یهود بر همه ملت‌ها پیروز شود، لازم است که جنگ به حالت خود باقی بماند.

۳. یک فرد یهودی در نزد خدا از ملائکه بالاتر است. هرگاه غیر یهودی، یهودی را بزند، مثل این است که عزت الهی را زده، و مستحق مرگ خواهد بود.

۴. اگر یهودی آفریده نشده بود، برکت از زمین می‌رفت و باران نمی‌بارید و خورشید آفریده نمی‌شد.

فرق میان انسان و حیوان، مانند فرق میان یهودی و دیگر ملت‌هاست. نطفه‌ای که دیگر ملت‌ها از آن آفریده می‌شوند، نطفه‌ی چهارپایان است.

۵. ملت‌های دیگر مانند سگ هستند. اعیاد مقدسه برای آن‌ها و برای سگ آفریده نشده است. سگ از غیر یهودی بالاتر است، زیرا در اعیاد جایز است که به سگ‌ها غذا دهند، اما به غیر یهودی جایز نیست.

۶. افراد صالح غیر یهودی را بکش. بر یهودی حرام است که غیر یهودی را از مرگ یا از چاهی که در آن افتاده نجات دهد، بلکه سزاوار است که جلوی آن را با سنگ بگیرد.

۷. کشتن و غصب کردن مال غیر اسرائیلی، بر اسرائیلی‌ها جایز، بلکه واجب است.

۸. املاک غیر یهود، مانند مال متروک است و یهودی حق دارد که آن را تملک نماید.

۹. خداوند به یهودیان اجازه داده است که فرآورده‌های غیر یهودی را مالک شوند.

۱۰. کشتن افراد مسیحی از اموری است که لازم است از ناحیه یهودیان عملی گردد.

۱۱. ما ملت یهود، ملت برگزیده خدا در زمین هستیم و...

خداوند به خاطر لطفی که به ما داشته، حیواناتی از جنس انسان ـ که عبارت از سایر ملل باشند ـ برای ما آفریده و آن را مُسخّر ما ساخته است؛ زیرا خداوند به‌خوبی می‌دانسته که ما نیازمند دو نوع حیوان هستیم:

یک نوع حیوان لال، مانند چهارپایان و پرندگان؛ و یک نوع حیوان ناطق، مانند مسیحی‌ها، مسلمان‌ها، بودایی‌ها و سایر ملل از شرق و غرب.

بر اساس تعالیم تورات و عملکرد یهودیان در طول تاریخ، جایی برای همزیستی مسالمت‌آمیز و حقوق بین‌الملل وجود ندارد؛ آنان خود را ملت برگزیده می‌دانند.

🔰 درس‌های عاشورا در برابر دشمن صهیونی:

درس‌هایی از جنس مقاومت، ایستادگی، ظلم‌ستیزی و وحدت است.

عاشورا الگویی برای مبارزه با ظلم و استبداد و الهام‌بخش مسلمانان برای ایستادگی در برابر دشمنان اسلام و مسلمین است.

قیام امام حسین (ع) و یارانش در برابر حکومت یزید، نمونه‌ای بارز از مقاومت در برابر ظلم و ستم است. این درس به مسلمانان می‌آموزد که در برابر دشمنان اسلام و مسلمین ـ به‌ویژه دشمن صهیونیستی ـ باید ایستادگی کرد و تسلیم نشد.

🔹وحدت کلمه؛

یکی دیگر از درس‌های عاشورا، وحدت کلمه و همدلی در برابر دشمن است. عاشورا به ما می‌آموزد که برای مقابله با دشمن مشترک باید همه با هم متحد باشیم و از تفرقه و اختلاف دوری کنیم.

🔹فداکاری و ایثار:

فداکاری امام حسین (ع) و یارانش در راه اسلام و حق، درس بزرگی برای مسلمانان است.

این درس به ما می‌آموزد که برای دفاع از اسلام و مسلمین باید آماده فداکاری و ایثار باشیم؛ مثل خود امام حسین (ع).

🔹 ظلم‌ستیزی:

عاشورا به ما می‌آموزد که در برابر هرگونه ظلم و ستمی ایستادگی کنیم و هرگز در برابر ظالم تسلیم نشویم.

این درس، به‌ویژه برای مقابله با دشمن صهیونیستی که نماد ظلم و استکبار است، اهمیت دارد.

🔹الگوی مبارزه:

عاشورا به‌عنوان یک الگوی مبارزه با ظلم و ستم، می‌تواند الهام‌بخش مبارزه با رژیم صهیونیستی باشد که چگونه با آن‌ها مبارزه کنیم.

🔹تقویت روحیه مقاومت:

آموزه‌های عاشورا می‌تواند روحیه مقاومت و پایداری را در میان مسلمانان تقویت کند و آن‌ها را در برابر دشمن صهیونیستی مصمم‌تر سازد.

🔹عزت و کرامت؛

قیام عاشورا، درس عزت و کرامت را به مسلمانان می‌آموزد؛ که باید در برابر هرگونه ظلم و ستم ایستادگی کنیم و هرگز در برابر ظالم تسلیم نشویم، بلکه با عزت و کرامت زندگی کنیم و تن به ذلت ندهیم.

امام حسین (ع)، از خاندانی‌ست که مظهر عزت و آزادی است. آن حضرت، سر دوراهیِ زندگیِ ذلت‌بار یا مرگ شرافتمندانه، هرگز زیر بار ذلت نرفت و از مرگ سرخ استقبال کرد. این سخن اوست که فرمود:

«ابن زیاد مرا میان شمشیرهای آخته و ذلت مخیّر ساخته است، ولی هیهات که ذلت و ننگ را بپذیرم؛ هیهات منا الذلة!»

🔹مقاومت تا آخر:

درس دیگر عاشورا، مقاومت تا آخر و دست برنداشتن از خواسته‌ها و اهداف متعالی است.

امام حسین (ع) در نهضت عاشورا چنین کرد؛ تا آخرین نفر، تا آخرین نفس مقاومت کرد ولی تسلیم دشمن نشد. و این، درسی‌ست برای امت اسلام در برابر متجاوزان به حریم استقلال و ناموس مسلمین.

🔹سربازگیری برای جبهه حق:

از کربلا می‌آموزیم که در همه حرکت‌های انقلابی و اصلاحی باید از نیروهای موجود در جامعه، یار و سرباز گرفت؛ از همه طبقات و اقشار، از همه مقاطع سنی.

در این صورت است که یک حرکت به ثمر می‌رسد. امام حسین (ع) در میان یاران خود، پیر و جوان داشت؛ سیاه و سفید، برده و آزاد، زن و مرد، و حتی نوجوان؛ در جبهه حقِ سیدالشهدا (ع) حضور داشتند.

🔹پیروزی خون بر شمشیر؛

درس دیگر از کربلا، سلاح مظلومیت است؛ که از مؤثرترین سلاح‌هاست، احساسات را برمی‌انگیزد و حادثه‌ای را جاودانه می‌سازد.

در کربلا، یک طرف سلاحِ شهادت بود، یک طرف شمشیرهای بی‌دینان و ظالمان.

گرچه در ظاهر، امام و یارانش شهید و قتل‌عام شدند، ولی در نهایت پیروزی با سیدالشهدا بود؛ و خون او، باطل را رسوا و حق را یاری کرد.

🔹نهراسیدن از محاصره نظامی و اقتصادی:

از درس‌های دیگر عاشورا، مقاومت بر سر عقیده و ایمان است؛ حتی در شرایط حصر نظامی و اقتصادی.

امام حسین (ع) را از همه سو محاصره کردند، آب را هم بر او بستند، مانع پیوستن دیگران برای یاری او شدند؛ ولی کربلاییان دست از هدف برنداشتند و خود را نباختند.

امت اسلامی در مقابل محاصره نظامیِ آمریکا و غرب، فرزند عاشوراست؛ و در برابر حصر اقتصادی، فرزند رمضان.

🔹حمایت از ولی:

صحنه‌های عاشورا، جلوه‌های حمایت از رهبر است.

گرچه امام حسین (ع) بیعت خود را از یاران برداشت، ولی آنان دست از رهبر نکشیدند و ولی امر خود را تنها نگذاشتند.

سخنان ارزشمندی در حمایت از امام در شب عاشورا و در رجزها بیان نمودند.

🔹دنیا، لغزشگاه خطرناک:

درس دیگر از کربلا: دنیاطلبی و مال‌دوستی، مایه همه فتنه‌ها و لغزش‌هاست.

بسیاری از کسانی که به انحراف کشیده شدند یا دست از وظیفه برداشتند، در دامن دنیا لغزیدند.

دنیاطلبیِ ابن زیاد و عمر سعد، آنان را به جنگ واداشت. ضربه‌خوردگان سیاسی زمان حضرت علی (ع)، نیرو برای کوفه فرستادند.

دلباختگانِ حکومت ری و شیفتگانِ جوایزِ امیر کوفه، دست به خون حسین بن علی (ع) آغشتند. حتی آنان که عصر عاشورا بر بدن امام تاختند، همگی دلباخته دنیا بودند که مرتکب این جنایت شدند.

ولی یاران امام حسین (ع)، چون دلباخته دنیا نبودند، به‌راحتی حاضر شدند در راه دین خدا فدا شوند.

بدا به حال دنیاطلبانی که در کشور ما خیانت می‌کنند و در افشای اسرار کشور با دشمن صهیونیستی همکاری می‌کنند.

امیدوارم ملت ایران، در سایه توجهات و عنایات الهی، هرچه زودتر این بحران را نیز خردمندانه و سرافرازانه پشت سر گذارد، و ملت بزرگ ایران در پناه صلح و آرامش، راه سعادت را بپیمایند.(آمین)

✍️ غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=99191

🌐منبع خبر؛

🔻نشریه آوای کاشمر، شماره594،صفحه5

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین، کدخبر99191

📝📝«طلوع حکمت در طلعت کودکانه»

◾️شفقنا_ حجت‌الاسلام غلامرضا رضایی تربقان به مناسبت ایام شهادت امام جواد (ع) در یادداشتی بیان داشتند: امام جواد (ع) نهمین پیشوای شیعیان، در حالی به امامت رسیدند که تنها هشت سال داشتند؛ اما با وجود سن کم، چنان در علم و حکمت درخشیدند که علمای بزرگ زمان را به تحیّر واداشت. نگاهی به زندگی و جایگاه بی‌نظیر این امام همام، گواهی است بر حقیقتی روشن که خداوند، هر که را بخواهد، در کودکی به نور ولایت و معرفت می‌آراید...

🔰نگاهی به امامت امام جواد (ع)؛ امام خردسال و پر خیر و برکت

امام جواد (ع)، نهمین پیشوای شیعیان اثناعشری، یکی از امامانی است که پیامبر اسلام (ص) به‌عنوان جانشینان خود معرفی فرمود. پدر ایشان، امام رضا (ع)، هشتمین امام شیعیان و مادرشان بانویی به نام سبیکه بود.

🔸امام جواد (ع) در سال ۱۹۵ هجری در مدینه دیده به جهان گشود. هنگامی که پدر بزرگوارش به شهادت رسید، حدود ۸ سال داشت و در همان سن به امامت رسید. ایشان در سن ۲۵ سالگی، در سال ۲۲۰ هجری، در روز آخر ماه ذی‌القعده به شهادت رسید و در کنار مرقد جدّش، امام موسی بن جعفر (ع)، در کاظمین به خاک سپرده شد. مدت امامت آن حضرت ۱۷ سال بود.

🔹مولودی با خیر و برکت

حضرت جواد (ع) در خانواده امام رضا (ع) به‌عنوان مولودی پرخیر و برکت شناخته می‌شد. نقل است روزی امام جواد (ع) را در کودکی نزد امام رضا (ع) آوردند، حضرت فرمودند: «این مولودی است که برای شیعیان ما، با برکت‌تر از او زاده نشده است.» امام رضا (ع) در مناسبت‌های مختلف نیز فرزند خود را با این تعبیر یاد می‌کرد.

🔻ظاهر این روایت اشاره به شرایط خاص تاریخی دارد؛ چرا که عصر امام رضا (ع)، دوره‌ای خاص و پرچالش بود. پس از شهادت امام کاظم (ع)، گروهی به نام واقفیه به دلایل مادی، امامت امام رضا (ع) را انکار کردند. از سوی دیگر، تا حدود ۴۷ سالگی، امام رضا (ع) فرزندی نداشتند. با توجه به احادیث پیامبر (ص) که تعداد امامان را ۱۲ تن و نُه نفر از نسل امام حسین (ع) دانسته بود، نبود فرزند برای امام رضا (ع) بهانه‌ای برای انکار امامت ایشان شد.

🔻گروه واقفیه حتی در نامه‌ای امام را متهم به عقیم بودن کردند. امام رضا (ع) در پاسخ نوشت: «از کجا می‌دانید که من صاحب فرزند نمی‌شوم؟ به خدا سوگند، چند روزی نخواهد گذشت که خداوند پسری به من عطا می‌کند که حق را از باطل جدا خواهد کرد.»

تولد امام جواد (ع) این فضای سنگین را شکست و اعتبار شیعیان و جایگاه امام رضا (ع) را تثبیت کرد.

🔹امام خردسال

از آنجا که حضرت جواد (ع) نخستین امامی بود که در کودکی به امامت رسید، این پرسش مطرح شد که چگونه یک کودک می‌تواند مسئولیت سنگین پیشوایی امت اسلامی را بر عهده گیرد؟ در پاسخ باید گفت: اگرچه بلوغ عقلی و جسمی در سن خاصی حاصل می‌شود، اما خداوند قادر و حکیم می‌تواند به اقتضای مصلحت، این بلوغ را در برخی از بندگان خاص خود زودتر به آنان عطا کند.

🔻در طول تاریخ، افراد الهی‌ای بوده‌اند که در کودکی به مقام نبوت و رهبری رسیدند. قرآن در مورد حضرت یحیی می‌فرماید: «وَآتَيْنَاهُ الْحُكْمَ صَبِيًّا» (مریم/۱۲). درباره حضرت عیسی (ع) نیز آمده که در دوران نوزادی به سخن آمد و از مادر خویش دفاع کرد (مریم/۳۰-۳۲).

🔻یکی از یاران امام رضا (ع) می‌گوید: در خراسان در خدمت ایشان بودیم. فردی پرسید: پس از شما به چه کسی رجوع کنیم؟ امام فرمود: «فرزندم، جواد.» آن شخص سن او را کم شمرد. امام پاسخ دادند: «خداوند عیسی بن مریم را در سنی کمتر از سن فرزندم، به پیامبری برگزید.»

امام رضا (ع) به معمر بن خلاد فرمودند: «پسرم ابوجعفر را به جای خود نشاندم و جانشین خود قرار دادم. ما خاندانی هستیم که کوچک‌ترین فرزندان ما علوم الهی را از بزرگان به ارث می‌برند.»

🔻پس از شهادت امام رضا (ع)، حضرت جواد (ع) در هفت سالگی به امامت رسید. شیعیان و علما با ایشان دیدار کردند و سؤالات علمی مطرح نمودند. پاسخ‌های روشنگرانه امام، اطمینان خاطر و آرامش در دل‌ها ایجاد کرد.

نقل شده است که در موسم حج ۸۰ نفر از فقها و علمای بغداد پس از انجام مناسک به مدینه آمدند و با امام جواد (ع) در خانه امام صادق (ع) دیدار کردند. پس از گفتگو و سؤالات متعدد، به علم و جایگاه آن حضرت پی بردند و اعتقادشان به امامت ایشان تقویت شد.

🔰مناظره امام جواد (ع) با یحیی بن اکثم

پس از بازگشت مأمون از خراسان به بغداد، دستور داد امام جواد (ع) را به بغداد بیاورند و دخترش «ام‌الفضل» را به عقد ایشان درآورد. عباسیان با این تصمیم مخالفت کردند و هشدار دادند که این امر ممکن است به انتقال خلافت به امام منجر شود. مأمون پاسخ داد: «اگر او را برگزیدم، به‌سبب برتری علمی اوست.»

🔻برای اثبات سخن خود، پیشنهاد کرد امام را در جلسه‌ای علمی بیازمایند. عباسیان، یحیی بن اکثم، قاضی‌القضات بغداد، را انتخاب کردند. یحیی از امام پرسید: «اگر شخصی در حال احرام، شکاری را بکشد، چه حکمی دارد؟»

امام پرسیدند: «شکار در حل بوده یا حرم؟ آگاه به حکم بوده یا جاهل؟ عمداً کشته یا سهواً؟ آزاد یا برده؟ کودک یا بزرگسال؟ پرنده یا غیر پرنده؟ روز بوده یا شب؟ نخستین بار بوده یا تکراری؟ در احرام عمره بوده یا حج؟...»

🔻یحیی از این همه تفصیل متحیر و درمانده شد. مأمون گفت: «شکر خدا که آنچه می‌پنداشتم، اثبات شد.» سپس از امام خواست احکام همه این فروعات را بیان کند و امام نیز بیان فرمود.

مامون با اینکه به علم امام آگاه بود، دخترش را از ترس و برای نظارت بر امام به عقد ایشان درآورد، نه از سر اخلاص. او می‌خواست با حضور جاسوسانه دخترش، فعالیت‌های امام را تحت کنترل داشته باشد. همچنین می‌خواست از وصلت خود با امام، نوه‌ای داشته باشد که از دو خاندان بلندمرتبه باشد، ولی ام‌الفضل صاحب فرزندی از امام نشد.

🔻از امام جواد (ع) حدود ۲۵۰ حدیث و ۱۱۰ راوی نقل شده‌اند. این تعداد کم به دلیل عمر کوتاه آن حضرت و فشارهای سیاسی گسترده بر ایشان است.

یکی از القاب مشهور حضرت، «جواد الائمه» است؛ زیرا جود و بخشش ایشان فراوان بود. در روایات آمده است کسانی که دچار مشکلات مالی هستند، توسل به حضرت جواد (ع) در گشایش امورشان بسیار مؤثر است.

امید که خداوند، به حق امام جواد (ع)، امام جود و کرم، حاجات شرعی همه ما را برآورده سازد.

اللهم بحق محمد بن علی، اقضِ حوائجَنا الشرعیة و الدنیویة، و ارزقنا زیارتَه فی الدنیا و شفاعتَه فی الآخرة.

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه؛

https://fa.shafaqna.com/news/2050265/

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=95408

🔹لینک کوتاه؛

news.hozehkh.com/?p=48502

🌐منبع خبر؛

🔻نشریه آوای کاشمر، شماره ۵۹۲، صفحه۵

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _کدخبر۹۵۴۰۸

🔻خبرگزاری حوزه علمیه خراسان

🔻خبرگزاری شفقنا

📝📝از آداب تا آسیب (روایت بافرهنگی و بی فرهنگی)

◾️حجت‌الاسلام غلامرضا رضایی تربقان در یادداشتی با مرور نمودهای بی‌فرهنگی در زندگی روزمره، از رانندگی گرفته تا آیین‌های دینی، به نقد ضعف‌های فرهنگی جامعه پرداخت و نقش معلمان را در اصلاح آن کلیدی دانست.

🔹روان‌شناسان معتقدند دو میل اصلی در وجود انسان وجود دارد: یکی میل سازندگی و دیگری میل ویرانگری که زیربنای فرهنگ و بی‌فرهنگی انسان را تشکیل می‌دهد.

🔸فرهنگ، واژه‌ای پُر معناست و هر جامعه‌ای از آن برداشتی دارد. برخی بیشتر به جنبه‌ی مادی فرهنگ توجه دارند، برخی به جنبه‌ی دانایی، و برخی نیز بر جنبه‌ی معنوی و اخلاقی آن متمرکز می‌شوند.

در تعریف فرهنگ می‌توان گفت: بافرهنگ کسی است که آموزش‌های انسانی، فرهنگی، مدنی و اخلاقی را دیده باشد و رعایت کند؛ و بی‌فرهنگ کسی است که از آموزش‌های انسانی، فرهنگی و مدنی محروم باشد و آن‌ها را رعایت نکند.

کسی بافرهنگ یا بی‌فرهنگ به دنیا نمی‌آید؛ فرهنگ، اکتسابی است و بذری‌ست که باید آن را کاشت و پرورش داد تا به ثمر نشیند.

🔸کتب آسمانی، انبیا و ائمه اطهار (علیهم‌السلام) هدفشان تکامل فرهنگی انسان است تا با راهنمایی آن‌ها و عقل خدادادی به کمال برسد و از نظر فرهنگی متعالی شود.

امروزه واژه‌ی فرهنگ، عموماً مترادف با برخی الگوهای مطلوب کلامی و رفتاری در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی است و زیاد استفاده می‌شود. سلامت هر جامعه در گرو تعالی فرهنگ و ارزش‌های پایدار آن است.

🔻فرهنگ، مبدأ همه‌ی خوشبختی‌ها و بدبختی‌های یک جامعه است و انسان به واسطه‌ی فرهنگ والایش پرورش پیدا می‌کند.

به نظر می‌رسد که در سال‌های اخیر، با رشد تکنولوژی، چنان‌که باید، نتوانسته‌ایم فرهنگ اصیل خود را با فضا و امکانات زندگی در عصر جدید ارتقا دهیم.

گویی بهره‌گیری از ابزار و امکانات جدید را موضوعی جدا از فرهنگ دانسته و لزوماً عدم رعایت آن را بی‌فرهنگی و بی‌ادبی نمی‌دانیم. بدین سبب، در ایجاد رفتاری متعادل و سازنده با دیگران و محیط جدید، اغلب دچار مشکل جدی هستیم؛ مانند عدم رعایت قواعد ترافیک و رانندگی که در کشور ما بیداد می‌کند و هر ساله منجر به مرگ ده‌ها هزار نفر و مصدوم شدن افراد بی‌شماری می‌گردد. این نشان می‌دهد که ما در بهره‌گیری از خودرو، بی‌فرهنگ هستیم و فرهنگ استفاده‌ی صحیح از خودرو را نمی‌دانیم.

استفاده‌ی غیرضروری از خودرو باعث شده سلامتی ما به خاطر عدم تحرک و آلودگی هوا به خطر بیفتد و با بحران ترافیک و هدر رفتن بنزین مواجه شویم.

یا مصرف بی‌رویه‌ی آب و انرژی که در کشور به مرز بحران رسیده، بیداد می‌کند و بی‌فرهنگی در مصرف را جار می‌زند. یا رها کردن زباله در معابر و طبیعت که نمونه‌ی دیگری از بی‌فرهنگی ماست. یا عدم استفاده‌ی صحیح از گوشی تلفن همراه، اینترنت و رعایت نکردن حریم خصوصی دیگران، که نمونه‌های دیگری از بی‌فرهنگی است.

🔹نمونه‌ی دیگرِ بی‌فرهنگی، برخوردهای اجتماعی ماست. مثلاً این پرسش‌ها: حقوقت چقدر است؟ حقوق شوهرت چقدر است؟ این را چند خریدی؟ دخالت در زندگی شخصی دیگران، تبعیض بین پسر و دختر، دخالت در امور شخصی مثل ازدواج و بچه‌دار شدن دیگران، بلند حرف زدن در اماکن عمومی با تلفن، زندگی به‌خاطر حرف مردم، رعایت نکردن نوبت، "کی می‌خواهی شوهر کنی؟ دارد دیر می‌شود"، "کی می‌خواهی بچه‌دار شوی؟ دیگر وقتش است"، "چقدر این چیزی که گرفتی زشت است"، "چقدر چاق شدی"، "چقدر ناراحت به نظر می‌رسی"، "چرا رنگت پریده؟" و... این‌ها نمونه‌ی اندکی از بی‌فرهنگی‌های امروز است.

🔻عده‌ای هم خیال می‌کنند اگر کسی منزل مجللی داشت یا ماشین باکلاسی، خانواده‌ای بافرهنگ است؛ و بالعکس، افرادی را که زندگی ساده‌ای دارند، بی‌فرهنگ و در سطح پایین می‌دانند. حال آن‌که ممکن است برعکس باشد و فرهنگ شخص، ربطی به این امکانات نداشته باشد.

آن کسی که امکانات دارد باید فرهنگ و جنبه‌ی داشتن آن را هم دارا باشد، نه اینکه به‌خاطر ماشینی که آهن است یا ساختمانی که آجر و آهن است، اخلاقش و برخوردش با دیگران تغییر کند. این، کمال بی‌فرهنگی است.

🔻امروزه، بی‌فرهنگی در مسائل اجتماعی ما، مجالس شادی و عروسی و مجالس عزای ما بیداد می‌کند. خداوند، عقل را راهنمای ما قرار داده است ولی معمولاً به جای عقل، چشم و هم‌چشمی و تقلید کورکورانه از دیگران در مراسمات داریم.

این بی‌فرهنگی‌ها باعث شده زندگی به کام ما تلخ شود و سنت‌های ارزشمندی چون ازدواج دچار مشکل و بحران گردد.

🔻فرهنگ اشتباه ما باعث شده وقتی کسی عزیزش از دنیا می‌رود، علاوه بر مصیبت فقدان عزیزش، مصیبت مخارج زائد و بی‌جای مجالس اموات مانند خرید قبر و پذیرایی از مهمانان و... دردش دوچندان شود.

مخارجی که هیچ نفعی به حال میت ندارد. مثلاً تهیه قبر در نزدیکی امامزاده به مبلغ چند صد میلیون تومان، چه نفعی به حال میت دارد؟ آیا از عذاب و فشار او کم می‌کند؟

🔰متأسفانه به اسم دین، بی‌فرهنگی‌های زیادی در جامعه وارد شده است.

مداحی‌ها و روضه‌خوانی‌های تکراری در مجالس اموات چه نفعی برای میت دارد؟

در گذشته، در مجالس اموات، واعظ و سخنران به وعظ و نصیحت و آیه و تفسیر قرآن که مناسب آن مجالس بود می‌پرداخت، ولی امروز جای خود را به مداحی و آوازه‌خوانی و... داده است که نشان از بی‌فرهنگی ما در این مجالس دارد. و نمونه‌های زیادی از این قبیل وجود دارد.

🔹در جامعه، هر گروهی بستگی به شغل و حرفه‌ای که دارند با نامی شناخته می‌شوند. مثلاً کسانی که در ادارات دولتی شاغل هستند را «کارمند»، و آن‌ها که در کار تعمیرات هستند را «فنی» می‌گویند، آن‌ها که در کار خرید و فروش هستند را «بازاری»، و آن‌ها که در کار تعلیم و تربیت هستند را «فرهنگی» می‌گویند.

و این، افتخار بزرگی‌ست برای معلمان عزیز که با این اسم نامیده می‌شوند.

این می‌رساند که اصلاح روش‌های غلط و ترویج فرهنگ سازنده، به عهده‌ی این قشر نجیب و بزرگوار است.

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه:

https://gitionline.ir/?p=93638

🔹لینک کوتاه؛

https://news.hozehkh.com/2025/05/17/47864/

🌐منبع خبر؛

🔻نشریه آوای کاشمر _شماره591 _صفحه5

🔻خبرگزاری حوزه علمیه خراسان _کدخبر47864

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _کدخبر93638

⬇️ما را در تلگرام دنبال کنید

https://t.me/GholamRezaRezaeii1350

📝📝مقام و منزلت معلم

◾️حجت‌الاسلام غلامرضا رضایی تربقان در یادداشتی ارزشمند با نگاهی عمیق به جایگاه والای تعلیم و تربیت، به تبیین مقام معلم پرداخت. ایشان با تأکید بر نقش بی‌بدیل معلم در ساختن بنیان‌های فکری و اخلاقی جامعه، معلم را چراغ هدایت نسل‌ها و امانت‌دار رسالت انبیا دانست.

🔹نقش معلم در جامعه فقط تدریس نیست، بلکه به‌عنوان مربی و پرورش‌دهنده، مشاور و راهنما، الهام‌بخش و ایجادکننده‌ی انگیزه، پژوهشگر و نوآور، به تربیت و پرورش نسل‌های آینده کمک می‌کند و تأثیر عمیقی بر جامعه دارد.

در جامعه‌ی انسانی، اساسی‌ترین کار، تعلیم و تربیت است که معلم این رسالت را به دوش می‌کشد؛ همان کسی که از دوره‌ی کودکی و تحصیلات ابتدایی تا دوره‌ی جوانی و تحصیلات عالی، رسالت آموزش انسان‌ها را بر عهده دارد.

🔹قرآن کریم برای کار فرهنگیان و معلمان، نقش خدایی قائل است. نخستین سوره‌ای که بر پیامبر (ص) نازل شد، به این نقش اشاره می‌کند:

«اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ، خَلَقَ الإنْسَانَ مِنْ عَلَقٍ، اقْرَأْ وَرَبُّکَ الأکْرَمُ، الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ، عَلَّمَ الإنْسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ»

در این سوره، صفت تعلیم برای خداوند متعال آمده است، یعنی همان کاری که معلمان به آن مشغول‌اند. علاوه بر این، نقش معلم در جامعه، نقش پیامبران است؛ یعنی معلم با الگوگیری از رسولان الهی، به پرورش و آموزش افراد جامعه همت می‌گمارد.

🔸اهمیت هر کاری را باید با نقش و ارزش آن سنجید. اهمیت کار تعلیم و تربیت و معلمی به اندازه‌ای است که ساختن و هدایت یک فرد، مساوی است با زنده کردن همه‌ی افراد جامعه.

🔻خداوند متعال در آیه‌ی ۳۲ سوره‌ی مائده می‌فرماید: «مَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا»

هر کسی انسانی را از مرگ رهایی بخشد، چنان است که گویی همه‌ی مردم را زنده کرده است.

🔻امام صادق (علیه‌السلام) در تفسیر این آیه فرمودند: منظور از زنده کردن یک فرد، هدایت و پرورش اوست. اگر کسی جوانی را به راه درست هدایت کند و وظیفه‌ی انسان‌سازی را بر عهده بگیرد، مثل این است که همه‌ی دنیا را زنده کرده است. پس منظور از زنده کردن، پرورش و هدایت کردن است.

🔻در روایت دیگر است که پیامبر (ص) وارد مسجد شدند. دو گروه را دیدند: گروهی که مشغول نماز و عبادت بودند و گروهی که مشغول تعلیم و یادگیری بودند. پیامبر (ص) به نزد آن‌ها که در حال یادگیری بودند رفتند و فرمودند: من برای یاد دادن مبعوث شدم و نزد آن‌ها نشستند.

🔹سخن از جایگاه معلم و مقام والا و منیع او، کار آسانی نیست و هر قدر که در این زمینه گفته و نوشته شود، حق مطلب ادا نمی‌گردد.

معلم کسی است که با پرارزش‌ترین و گران‌قدرترین موجود، یعنی انسان، سر و کار دارد. شغل او، شغل انبیاست؛ که آن، انسان‌سازی است.

معلم کسی است که رهبر کشور، رئیس‌جمهور، وزیر، پزشک، سرهنگ و تاجر کشور را می‌سازد.

معلم کسی است که وجودش را با تمام فداکاری و عشق، در راه آموزش به نسل‌های آینده ایثار می‌کند.

🔸انسان دو معلم دارد: «آموزگار» و «روزگار». هرچه با شیرینی از اولی نیاموزی، دومی با تلخی به تو می‌آموزد؛ اولی به قیمت حیاتش و دومی به قیمت جانت.

معلم کسی است که فرهنگ جامعه و ارزشمند بودن جامعه، در واقع در دستان اوست.

معلم کسی است که درس امید و احساس غرور و افتخار نسبت به تمام داشته‌هایمان، و در واقع تلاش برای دیدن نیمه‌ی پُر لیوان زندگیمان را می‌دهد.

معلم کسی است که غنی‌ترین و رشد یافته‌ترین فرهنگ‌ها را در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی ما بارور می‌سازد.

معلم کسی است که شخصیت او آمیزه‌ای از مهر و صفا، بصیرت و تعهد، منطق و استواری، صبوری و گذشت و ایثار است.

معلم کسی است که کلام و نگاهش، باور و رفتارش، پایدارترین درس زندگی است.

🔸اما ناگفته نماند که این رسالت عظیم به پیش‌زمینه‌هایی نیاز دارد که تا فراهم نشود، کار تربیت عقیم و نازاست.

این پیش‌زمینه به‌طور خلاصه آن است که معلم تا خود را نساخته باشد، نمی‌تواند دیگران را بسازد:

ذات نایافته از هستی‌بخش

کی تواند که شود هستی‌بخش؟

معلم در درجه‌ی نخست باید بر استعدادها و توان روحی و معنوی خویش وقوف یابد و از نقش خلیفة‌اللهی خود در هستی آگاه شود. سپس جایگاه شغلی و رسالت اصلی خود را بشناسد تا بتواند در کار تربیت کامیاب شود.

🔹معلمی که خود را نشناخته و از نقش خویش در هستی و اجتماع غافل است، نمی‌تواند نیروهای آگاه و مفیدی را تربیت کند.

معلم هر گامی که در راه خودشناسی بردارد، به همان اندازه با نیروی طلب و اراده، باید در راه خودسازی قدم بردارد.

خودسازی، میوه‌ای است که از درخت تناور خودشناسی می‌روید. شناخته‌های ما از خود و هستی باید در خودسازی تجلی یابد و نشانه‌های خودسازی هم در کردارها خود را نشان می‌دهد.

معلمی که به خودسازی پرداخته است، خودبه‌خود بیشترین وظیفه‌ی خویش را در دیگرسازی و شاگردپروری انجام داده است.

و این، همان دعوت عملی است که در این سخن معصوم (ع) جلوه‌گر شده است: «کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ‌ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ»

امید که معلمان عزیز و همه‌ی دست‌اندرکاران آموزش و پرورش و تربیت جامعه‌ی اسلامی ما، بر این دو ابزار کارآمد، بیش از پیش دست یابند و در کار تربیتی و آموزشی خویش موفق باشند.

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹 لینک کوتاه : https://gitionline.ir/?p=93329

🔹لینک کوتاه: https://news.hozehkh.com/2025/05/15/47738/

🌐منبع خبر:

🔻نشریه آوای کاشمر _شماره591 _صفحه5

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _ کدخبر93329

🔻خبرگزاری حوزه علمیه خراسان

📝📝شش برنامه سعادت بخش از امیر المومنان علی(ع)

✍ غلامرضا رضایی تربقان

حضرت علی (ع) شش برنامه به فرزندش امام حسین(ع) یاد می دهد که اجرای آن برنامه ها فقط در شأن مردمی است که از پاکی روح و تقوی بهره مند بوده و استعداد مبارزه با هوای نفس را داشته باشند. اجرای این برنامه ها قسمت مهمی از سعادت دنیا و آخرت انسان را تأمین میکند و چه بسیار مردمی که در مقابل این شش برنامه قرار گرفته و می گیرند، اما به خاطر سستی اراده و ضعف نفس از پیاده کردنش سرباز می زنند و در نتیجه دنیا و آخرت خویش را تباه می نمایند. سود و بهره این شش برنامه نصیب کسانی است که مالک نفس خود هستند و از ضعف اراده و تنبلی و کسالت فراری هستند.

🔰امیر مؤمنان علی (ع) به فرزندش امام حسین (ع) خطاب میکنند و می فرمایند:

۱_ به هنگام ثروت و نداری خویشتن دار باش و برای خدا تقوی پیشه کن و از آلوده شدن به برنامه های شیطانی ثروت یا بدبختی های فقر بپرهیز.

۲ _هنگام خشنودی و خشم فقط حق گو باش و از لغوگویی، بیهوده سخن راندن خود را حفظ کن.

۳_ میانه روی را در زمان داشتن و نداشتن مراعات کن.

۴_ با دوست و دشمن به عدالت رفتار کن.

۵_ به هنگام شادابی از اجرای برنامه های مثبت باز نایست.

۶_ در حال ناراحتی و راحتی از خداوند بزرگ

راضی باش.

نقل است که از علی (ع) پرسیدند پول یعنی چه؟ امام فرمود؛ یعنی ریشه تمام شهوات و در جای دیگر در نهج البلاغه فرمود: «مال، پیشوای تبهکاران است.»

بدون تردید نظر امام متوجه آن بی خبرانی است که پول در دست آنان وسیله هر نوع جنایت و خیانت به حوزه انسانیت است.

اما فقر نیز زائیده پلیدی و گناه است و هنگام روی آوردنش اگر انسان دارای تقوی نباشد به هر ذلت و بدبختی تن داده و به خراب کردن دنیا و آخرت خود بر خواهد خواست.

ثروتمند در برابر ثروت باید شکرگذار حق باشد و شکر او به این است که مال را از خرج شدن در مسیر غیر خدا حفظ کند و زیادی مال را مطابق با قانون الهی خرج کرده و سعی کند مشکلات دیگران را با آن حل کرده و فقیر باید بر نداشتن، صبر و حوصله کند و به حداقلی که در زمان فقر دارد قناعت نماید.

در قرآن برای ثروتمندان شاکر و برای فقیر صابر اجر بی نهایت معین شده و هر دو در صورت مبارزه با گناه و خطرات ثروت و فقر به بهشت جاودان بشارت داده شده اند.

در قسمت دوم کلام امام علی(ع) آمده که هنگام آرامش و خشم جز سخن حق مگو و زبان را از گفتن برنامه ناصواب نگهدار.

انسان به وسیله زبان در پرتگاه سقوط قرار می گیرد و اگر مواظبت نکند گرفتار کلمات زشت، فحش، بیهوده گویی، دروغ، غیبت، تهمت و غیره می گردد.

در قرآن فرو برندگان خشم و خاموش کنندگان آتش غضب و گذشت کنندگان را نیکوکار دانسته و محبت بی نهایت الهی را نسبت به آنان اعلام نموده است. در سوره آل عمران آیه ۱۳۴ می فرماید: خشم نیرومندترین علت برای قرار دادن زبان در مدار گناه و مخالف با خداست.

امام ششم فرمودند؛ یاران نزدیک حضرت عیسی (ع) به آن حضرت عرض کردند چه برنامه ای در تمام برنامه ها شدیدتر و سخت تر است فرمود

خشم خداوند. گفتند چگونه خود را از خشم الهی دور برداریم و به چه وسیله خویش را از غضب الهی حفظ کنیم؟ فرمودند: با پرهیز از عصبانیت و خشم. گفتند: علت و مبدأ خشم در انسان چیست؟ پاسخ داد: برتری جویی و تکبر و زورگویی و کوچک شمردن مردم.

حضرت علی(ع) فرمودند؛ خشم شدید مسیر گفتار را برگردانده و ریشه استدلال را قطع می کند و فکر را پریشان می نماید و فرمودند؛ نیرومندترین مردم کسی است که با کمک حوصله اش بر خشمش فائق آید.

و در سومین برنامه امام علی (ع) به فرزندش فرمودند؛ در هنگام داشتن ثروت و چه در وقت نداری از نظر خرج و مصرف انسانی میانه رو باش. از افراط و تفریط چشم بپوش و در وقت نداری آن چنان مکن که سختی و تنگدستی بر تو فشار آورد و برایت ایجاد زبان و ضرر کند. بهترین مسیر در هر برنامه میانه روی است.

و در چهارمین برنامه امام(ع) آمده در برابر دوست و دشمن به عدالت برخیز. در حق دوست به خاطر محبت و انسی که به او داری از حدود معین شده مگذر و در برابر دشمن به خاطر دشمنی اش تجاوز روا مدار.

🔰امام علی(ع) در وصیتش در شب بیست و یکم رمضان پنج نکته درباره قاتلش بیان می کند به این مضمون؛

۱_ فرزندان من یک نفر به من ضربت زد پس از من از بپا کردن فتنه بپرهیزید و دست به خون مردن نیالائید. نگونید چون علی(ع) کشته شد باید به قصاص خون پر قیمت او مردم را بکشیم.

۲_ در برنامه قصاص فقط شخص قاتل را در نظر بگیرید و برنامه دیگر نداشته باشید.

۳_اگر من به خاطر ضربت او از دنیا رفتم قصاص جایز است ولی اگر مرگم علت دیگری داشت حق کشتن او را ندارید.

۴_هنگام قصاص مواظب باشید که او یک ضربت به من زد شما نیز یک ضربت به او بزنید.

۵_ پس از مرگ قاتل از جدا کردن اعضا بدن او پرهیز کنید که پیامبر (ص) از مثله کردن منع نمود ولو لاشه سگ آزاری.

با کمال تأسف باید گفت زندگی امروز بشر پر از ظلم و بیداد است نمونه آن در فلسطین که ملتی را از بین می برند و از حیات و هستی محروم می کنند اجرای عدالت نسبت به دوست و دشمن لازمه زندگی یک انسان است و منهای نیروی تقوی و خویشتن داری بزرگداشت عدل میسر نیست.

امام(ع) در پنجمین سفارش خود فرزند عزیزش را به کوشش و فعالیت تشویق می کند و او را از تعطیل کردن برنامه های مثبت چه هنگام نشاط و چه وقت کسالت بر حذر می دارد.

نشاط و خوشی گاهی انسان را به مرز غفلت و بی خبری می کشاند و از پیاده کردن نقشه های حق و اجرای برنامه ها پر سود باز می دارد.

نشاط و شادی گاهی همانند مستی انسان را از همه چیز بی خبر کرده و از مسیر الهی دور می کند و نیز سستی و تنبلی انسان را در چاه زیان و خسران می افکند و نمی گذارد آدمی به نتایج عالی برنامه های حق و حقیقت برسد.

ششمین برنامه امام(ع) خطاب به فرزندش که از اصول سعادت است به این مضمون است در سختی و در راحت به قضا و حکم و اراده و خواسته حق نسبت به خویش خشنود باش و دلت در حالت رنج و نشاط در برابر الله یک حال بیشتر نداشته باشد.

امام حسین (ع) کنار گودال قتلگاه گفت الهی رضا برضاک تسلیما لامرک.... پس از آن همه حوادث و مصائب این گونه گفت. ائمه(ع) با خشنودی از قضای الهی و احکامی که گاهی پیاده کردنش همراه با تحمل سخت ترین رنج ها و مصائب بود به اهداف عالیه رسیدند و با زندگی پاکشان آدمیان را به منازل فضیلت رهنمون گشتند.

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=90675

🌐منبع خبر:

🔻نشریه آوای کاشمر _شماره587_صفحه5

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _کدخبر90675

📝📝قرآن غریب است

🔰حجت الاسلام رضایی تربقان محقق و پژوهشگر دینی در نوشتاری آورده است؛ قرآن کتابی است که مهندسی دین را بر عهده دارد، این کتاب آسمانی به کلیات و طراحی اصلی دین می‌پردازد و امامان معصوم (علیهم السلام) و علمای دین با توجه به آن کلیات و مهندسی و به‌تناسب فهم مردم و اقتضائات زمانی به تشریح روان و ساده‌تر مطالب می‌پردازند.

🔹قرآن برای راهنمایی و هدایت مردم نازل شده است. عده‌ای هدف از خواندن قرآن را کسب ثواب می‌دانند گرچه خواندن قرآن و حتی نظر کردن به خط قرآن دارای ثواب و فضیلت است. اما هدف اصلی تنها کسب پاداش و عبادت نیست بلکه هدفی والاتر مدنظر است و آن آشنا شدن با معارف اسلام می‌باشد.

🔹قرآن ما را به خداشناسی و عقاید درست و احکام و مسائل اسلامی و معارف بزرگ مذهبی و دینی آشنا می‌کند. راه نجات ما آشنایی و عمل به دستورات خداوند در قرآن است. آشنایی با قرآن باید از طریق اهل‌بیت عصمت و طهارت صورت گیرد زیرا عترت پیغمبر مفسر و مبیین و معلم این کتاب آسمانی می‌باشند. بعضی از کشورها بیش از۷۰ درصد مردم‌شان حافظ قرآن هستند ولی قرآن در جامعه آن‌ها نمودی ندارد چرا که قرآن آن‌ها بدون عترت است، القاعده و داعش و وهابیان قرآن می‌خوانند و آن ‌همه جنایت هم می‌کنند چون اعتقادشان به قرآن از طریق اهل‌بیت و عترت نیست.

🔸با خواندن و توجه به معانی و مفاهیم قرآن می‌توانیم به رفتار و چگونه زیستن خود شکل دهیم، قرآن مایه هدایت و رحمت و مربی و راهنمای انسان است و در رسیدن به کمال نهایی و نزدیکی به خداوند و به ‌سوی خیر و سعادت سوق می‌دهد و مهم‌ترین فایده آن انسان‌سازی و تربیت بشر است هدف از قرائت قرآن باید رسیدن به سطح عمیق‌تری از شناخت و معرفت و مقدمه یک حرکت مبارک باشد که به ساخته‌شدن و تربیت انسان کامل بیایند. حضرت علی(ع) می‌فرماید: در قرائتی که فهم و تدبر نباشد، خیری نیست. قرآن نه‌تنها به خواندن بلکه بفهمیدن و عمل کردن به دستوراتش سفارش می‌کند و می‌فرماید. قرآن کتاب مبارکی است که باید در آن تدبر نمود و در سوره محمد(ص) آیه ۲۴ می‌فرماید: آیا به آیات قرآن نمی‌اندیشید یا مگر در دل‌های‏شان قفل‌هایی نهاده شده است. یعنی قفلی که خود شما با گناهان‏تان بر حقیقت انسانی الهی خود زده‌اید مانع آن شده که طراوت و زیبایی و معنویت قرآن شما را در برگیرد.

🔹قرآن کتابی است که مهندسی دین را بر عهده دارد. این کتاب آسمانی به کلیات و طراحی اصلی دین می‌پردازد و امامان معصوم و علمای دین با توجه به آن کلیات و مهندسی و به‌تناسب فهم مردم و اقتضائات زمانی به تشریح روان و ساده‌تر مطالب می‌پردازند. مثلاً حکم بیع و ربا در قرآن به ‌اجماع مطرح‌شده که خداوند بیع را حلال و ربا را حرام کرده در حالی‌که این روایات هستند که این موارد را تعریف و توضیح داده و انواع بیع حلال و حرام را نیز در کنار دیگر احکام فقهی آن به‌خوبی توضیح می‌دهند.

🔸قرآن می‌گوید ما هیچ‌چیزی را در این کتاب فروگذار نکردیم قرآن مشعل نور و کتاب هدایت است. البته این به این معنا نیست که ما از قرآن انتظار داشته باشیم راه هواپیماسازی یا کشف بیماری‌های مختلف و ساختن موشک قاره پیمان را نیز آموزش دهد، زیرا قرآن کتاب آموزش این امور نیست در اولین سوره‌اش انسان‌ها را به خواندن دعوت می‌کند.

دستورات امیدبخش قرآن روح امید و پیروزی بر مشکلات و رستگاری را در دل‌ها زنده می‌کند و انسان‌ها را از یاس و نومیدی نجات می‌دهد. علی(ع) در خطبه ۱۵۷نهج‌البلاغه می‌فرماید: بدانید که دانش آینده و گذشته در قرآن است و قرآن داروی همه دردهای جامعه و نظم و راه سامان بخشیدن است. بزرگ‌ترین درد جامعه بشری را کفر و نفاق و گمراهی می‌دانند این امراض روحی هستند که جامعه را به انواع مشکلات و گرفتاری‌ها دچار می‌کنند و درمان آن‌ها را نیز باید از قرآن سراغ گرفت.

🔸دوری از قرآن کریم عواقب بد و ناخوشایندی دارد که موارد زیادی از آن را در زندگی اجتماعی مردم می‌بینیم.

🔰شکایت پیامبر(ص) و قرآن در قیامت

در دادگاه قیامت شاکیانی هستند که از انسان شکایت می‌کند از جمله پیامبر(ص) که در قرآن می‌خوانیم که پیامبر(ص) در روز قیامت نزد خداوند شکایت کرده و می‌گوید: پروردگارا اُمت من قرآن را کنار زدند یا نخوانده‌اند، یا نفهمیدند و یا عمل نکردند و یا به دیگران نرسانده‌اند به‌جای این‌که برای زنده‌ها بخوانند بر قبر مرده‌ها خوانده‌اند، به‌جای این‌که کتاب زندگی و قانون قرار دهند کتاب تشریفات و سوگند قرار دادند. به‌جای آن‌که از آن نور بگیرند به‌وسیله قرآن پول گرفتند و به‌جای آن‌که آیات آن را به دل بنشانند در کاغذ نوشته و بر سنگ تراشیدند.

قرآن هم روز قیامت شکایت می‌کند، شاید شکایت قرآن به این مضمون باشد که خدایا با این‌که دستور تلاوت قرآن دادی ولی بسیاری از مسلمانان حتی نتوانستند از رو مرا بخوانند. خدایا بعضی که خواندند حق تلاوتم را ادا نمی‌کردند، یعنی بدون طهارت و وضو و تدبر به سراغم می‌آمدند و یا در تلاوتم عجله می‌کردند. خدایا بعضی که آیات مرا می‌فهمیدند عمل نمی‌کردند، خدایا بعضی به‌جای آن‌که مرا قانون بدانند وسیله نان دانسته و مال‌التجاره خود قرار دادند، از خواندن و چاپ کردن سرمایه‏اندوزی‏ها کردند. خدایا بعضی آیات متشابه و چندپهلو را که می‌شود به چند نوع معنا کرد دستاویز اهداف خود قرار دادند. خدایا بعضی مرا وارونه معنا کردند. خدایا بعضی به هنگام مسافرت و شب‌های احیا مرا بالای سر خود قرار می‌دادند و در طول سال از من غفلت می‌کردند، خدایا بعضی فقط به هنگام تفعل و استخاره و سوگند به سراغم می‌آمدند و شکایت‌های دیگر.

🔸خدایا رغبت ما را به قرآن افزون گردان و آن را مایه روشنایی دیده و درمان بیماری‌های دل و از بین رفتن غم و اندوه ما قرار ده. خدایا زبان را به خواندن قرآن بیارا، چهره ما را با آن زیبا، بدنمان را با آن قدرتمند و ترازوی اعمالمان را سنگین گرداند. خدایا قرآن را در دنیا همراه ما، در گور انیس ما، در قیامت شفاعت کننده ما، بر پل صراط مایه‌روشنی، در بهشت همنشین، در برابر آتش دوزخ پوشش و برای اجرای کارهای نیک راهنمای ما قرار بده.

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🔹 لینک کوتاه : https://sedayekhavaran.ir/?p=11472 کد خبر : 11472_۲۷ اسفند ۱۴۰۳ - ۹:۵۶

🔹لینک کوتاه؛

https://news.hozehkh.com/2025/04/19/45739/

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=89024

🌐 منبع خبر:

🔻نشریه آوای کاشمر (صدای خاوران)_شماره588_صفحه13

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _کدخبر89024

🔻خبرگزاری حوزه علمیه خراسان_کدخبر 45739

🔰بیان آموزه های از قرآن کریم توسط حجت الاسلام رضایی تربقان در ماه رمضان

◾️گیتی آنلاین/ همزمان با شروع ماه مبارک رمضان، جلسه تفسیر قرآن کریم توسط استاد گرامی حجت الاسلام رضایی تربقان در حسینیه محترم شهدا شهرستان کاشمر برگزار می‌شود.

بر اساس این گزارش: این جلسه از اول ماه مبارک تا آخر ماه مبارک رمضان بعد از اقامه نماز ظهر و عصر برگزار خواهد شد.

🔹لینک خبر :

https://gitionline.ir/?p=85557

🌐منبع خبر؛ خبرگزاری گیتی آنلاین _ کد خبر : 85557 _ ۱۳ اسفند ۱۴۰۳

📝📝هیچکس قاتل و جانی و سارق به دنیا نمی‌آید

💢حجت الاسلام غلامرضا رضایی تربقان در یادداشتی بیان داشت؛ یکی از مسائل مهم در جامعه‌ی ما که باید توجه خاصی به آن شود موضوع جرم و جنایت و بزهکاری است. و هر چه جلوتر می‌رویم آمار جرائم اجتماعی افزایش می‌یابد و موجی از نگرانی را در محافل رسانه‌ای و کارشناسی کشور ایجاد کرده است.

مسائل اخلاقی و بحران‌های اجتماعی افزایش‌ یافته و آمار طلاق نسبت به ازدواج بیشتر شده‌است. طلاق، آدم‌ربایی، آدم‌کشی و خشونت‌هایی که در گوشه و کنار کشور رخ می‌دهد مشکل بزرگی برای جامعه ایجاد کرده است. امروزه مسئله بزهکاری جوانان، نوجوانان به صورت یکی از حادترین مسائل اجتماعی درآمده. زیرا بزهکاری پدیده‌ای طبیعی و ذاتی نیست و هیچ نوجوان بزه‌کاری در هنگام تولد مجرم به دنیا نمی‌آید.

همیشه چندین علت دست به دست یکدیگر داده و باعث بروز بزه و جنایت در افراد می‌شود.

🔹مهم‌ترین عامل بزهکاری در نوجوانان فقر، بیکاری، تنگدستی، فشارهای مالی، عدم تربیت صحیح، فروپاشی خانواده، عدم دسترسی به امکانات اولیه، عدم پایبندی به دین و اعتقادات و نیز عوامل اجتماعی و اقتصادی که آنها را به نوعی به سوی انحراف و کج روی‌های گوناگون از قبیل دزدی، فحشا، اعتیاد، خشونت‌های شدید و حضور در محیط‌های ناسالم اجتماعی می‌کشاند.

متاسفانه جامعه به سمت اباحه‌گری پیش می‌رود، کلیت جامعه خوب است. اما میزان کمی میکروب کافیست تا جامعه را به نابودی بکشاند

متأسفانه مسئولین امر کار را ساده گرفته‌اند و بیشتر به سیاست و سیاست بازی پرداخته‌اند، در حالی که این معضل دست کمی از معضلات اقتصادی و سیاسی ندارد. در حال حاضر دستگاه قضا به خاطر وجود پرونده‌های زیاد، عریض و طویل شده و در شهرها شاهد ساخت زندان‌های جدید هستیم، آن هم در کشور اسلامی که خود زنگ خطری برای جامعه است.

کشور هلند در سال‌های گذشته بخشی از زندان‌های خود را به کشور نروژ و بلژیک اجاره داد و بسیاری از زندان‌های هلند تعطیل شده‌اند و بعضی از این زندان‌ها که شکل و ساختار مناسبی دارند، به هتل یا آپارتمان مسکونی تبدیل شده‌اند.

کشورهای شمال اروپا مانند؛ سوئد، فندلان، دانمارک و نروژ هم به تقلید از هلند، تمرکزشان را روی توانبخشی، آموزش و کرامت انسانی گذاشته و سوئد هم به شکل مشابه ای موفق شد پنجاه و شش زندان خود را تعطیل کند، امید که در کشور ما هم روزی به چنین سطحی از آموزش و فرهنگ‌سازی برسیم که چیزی به نام زندان و زندانی نداشته باشیم.

🔹مبارزه با جرم و جنایت تنها با دستور و تهدید یا تشدید مجازات بزهکاران صورت نخواهد گرفت بلکه مبارزه با وقوع ناهنجاری که جرم است. نیازمند یک برنامه‌ریزی کامل به ویژه در بستر اقتصادی است زیرا بستر اقتصادی وقوع جرم مسئله ‌ مهمی است که کمتر به آن توجه شده در حالی که بیشترین توجه را نیاز دارد.

🔹یکی از مهم ترین کارها در زمینه‌ی کاهش جرم پیشگیری است، معمولا تنها سازمان‌هایی که مسئول در رابطه با بزهکاری هستند نیروی انتظامی و بهزیستی است. در صورتی که پیشگیری دارای زمینه‌ها و بسترها و زیرساخت‌هایی است که مسئولیت آن بر عهده‌ی همه‌ی جامعه است به خصوص دولت و نهادهای فرهنگی و حوزه‌های علمیه، مدارس و دانشگاه‌ها که ضعف آن‌ها مشهود است.

می‌گویند منبر را از چوب درخت گردو می‌سازند که بسیار محکم و با کیفیت است و میوه و سایه‌ی خوبی دارد. اما درخت چنار میوه و سایه‌ی درست حسابی هم ندارد و از آن چوبه‌ دار می‌سازند. دعوای این دو درخت در شعر استاد شهریار شنیدنی است.

گفت با طعنه منبری به چنار

سرفرازی چه می‌کنی؟ بی‌بار

نه مگر ننگ هر درختی تو؟

کز شما ساختند چوبه‌دار

پس برآشفت آن درخت دلیر

رو به منبر چنین نمود اخطار

گفت گر منبر تو فایده داشت

کار مردم نمی‌کشید به دار

متأسفانه در سال‌های اخیر فرهنگ سازی، نه برای خانواده و نه برای دانشگاه‌ها و مدارس و نه از طریق رسانه‌ ملی انجام نشده. فرهنگ‌ سازی یعنی مردم را عاطفی، مهربان، انسان‌دوست، خداپرست و موحد و متعهد به اخلاق بار آوردن است.

🔰دینداری و کاهش جرم

یکی از عواملی که در پیش گیری یا کاهش جرم اجتماعی تاثیر به سزایی دارد دین داری و ایمان به خداوند است.

هنگامی که آدمی دور از چشم آشنایان، همسایگان و دیگران است، نه قانون و نه افکار عمومی و نه هیچ‌ چیز اجتماعی دیگر، کارهای وی را کنترل نمی‌کند بلکه در این حالت کنترل کار در پرتوی ایمان به قدرتی صورت می‌گیرد که در همه‌ی مکان‌ها و زمان‌ها شاهد آدمیان است و به رفتار پسندیده و نیک پاداش می‌دهد و بدی گناهان را مجازات می‌کند.

دانشمندی می‌گوید؛ پرورش درست مذهبی که بر مبنای علمی استوار باشد و داشتن ایمان کامل بزرگ‌ترین عامل بازدارنده‌ جنایی است. همچنین فروید و رایزمن معتقدند عواملی وجود دارد که انسان را به طور درونی از کارهای نامشروع و خلاف باز می‌دارند و یکی از مهم ترین این عوامل «دین» است.

دین با ایجاد یک سامانه‌ کنترل درونی قوی در انسان‌ها آن ها را از انجام کارهای خلاف و نامشروع بازمی‌دارد و سبب می‌شود که آدمی خود را از نظر درونی کنترل کند، این قوی‌ترین و موثرترین کنترل است آن هم بدون هزینه‌ی نیروی انتظامی.

علامه‌ی طباطبایی (ره) نیز می‌فرماید: هر چند قوانین و مقررات عادلانه‌ای وضع شود و احکام جزائی سخت و تهدید کننده هم وجود داشته باشد در عین حال جلوی تخلف و ارتکاب جرم را جز به وسیله‌ی اخلاق فاضله‌ انسانی نمی‌توان گرفت.

قوانین و مقررات از تخلف و نافرمانی در امان نمی‌ماند مگر این که بر پایه‌ی اخلاق فاضله‌ انسانی قرار داده شود و اخلاق نمی‌تواند سعادت انسان را تضمین کند و او را به کارهای شایسته وا دارد جز در صورتی‌که متکی بر توحید باشد.

در پرتو دین‌ داری به گونه‌ای انسان پرورش می‌یابد که وی نه‌ تنها در حضور دیگران بلکه در خلوت نیز از جرم و گناه می‌پرهیزد.

🔰جرم و بیکاری

یکی از مهم‌ترین و اثرگذارترین عوامل بر ایجاد جرم، پدیده‌ی بیکاری است زیرا بیکاری سبب فقر، نابرابری درآمد، مهاجرت، اختلاف خانوادگی و... می‌شود. گفته شده ذهن آدم بیکار دکان شیطان است، بنابراین آدم بیکار هم به جهت مشکلاتی که بیکاری برای فرد فراهم می‌آورد و او را وادار به اقداماتی مجرمانه می‌کند و هم به علت وسوسه‌هایی که افراد هم درد (بیکار) برای او ایجاد می‌کنند زمینه‌های ارتکاب بزه را در جامعه فراهم می‌آورد و این ریشه‌ اکثر جرائم ارتکابی در جامعه‌است.

افراد هویت خود را در موقعیت کاری که دارند جستجو می‌کنند و هرگاه برای تمام افراد جویای کار شغلی یافت شود. آنگاه انگیزه‌ آنها برای بروز جرم و جنایت کاهش می‌یابد،.

🔰فقر مطلق

فقر یکی از موثرترین عوامل در بروز جرم است به این ترتیب که هنگامی که فرد در شرایط سوء تغذیه، عدم دسترسی به امکانات بهداشتی و آموزشی، عدم وجود سرپناه مناسب برای زندگی و شرایطی مشابه قرار گیرد، به ناچار گزینه فعالیت های غیرقانونی (ارتکاب جرم) را انتخاب می کند.

در ادبیات دین ما فقر عامل تمام فسادهاست. «الفقرُ موت الاکبر» در روایت اسلامی، آن فقری که مذمت شده فقر اقتصادی است.

امام علی (ع) به فرزندش محمد بن حنفیه فرمود: فرزندم از فقر بر تو می‌ترسم از آن به خدا پناه ببر چرا که فقر دین انسان را ناقص و عقل و فکر او را مضطرب و مردم را نسبت به او و او را نسبت به مردم بدبین می‌سازد.

در جای دیگر علی (ع) می فرماید؛ قبر بهتر از فقر و تهیدستی است. گرچه فقر به دو صورت بیان می‌شود؛ فقر مطلق و فقر نسبی.

منظور از فقر مطلق آن فقری است؛ که فرد برای به دست آوردن حداقل نیازهای غذایی و بهداشتی خود در مضیقه باشد. و منظور از فقر نسبی آن نوع فقری است که؛ فرد حداقل نیازها را داشته باشد اما در مقایسه با سایر افراد جامعه فقیر است. مبنای ما در اینجا فقر مطلق است

🔰محیط فاسد

بدون تردید یکی از زمینه‌های گناه، محیط فاسد و ناپاک است همانگونه که مکان زباله‌های محل موجب پیدایش و رشد میکروب است در آنجا که فساد همه جای محیط را فرا گرفته و انسان نمی‌تواند آن محیط را عوض کندـ بلکه خود و خانواده‌اش در خطر آلوده شدن قرار می‌گیرد از این محیط ناپاک باید دوری گزیند و چنانچه در محیط فاسد بمانیم و تحت تاثیر آن قرار گیریم ممکن است دچار بزه و جرم شویم. محیط فاسد نقش به سزایی در انحراف و گناه و آلودگی انسان دارد.

🔰 بی حیایی و پرده‌دری

یکی از عوامل تباهی محیط بی‌شرمی و پاره کردن پرده‌ی حیاست، لذا برای پاک سازی و پاک نگه داشتن محیط باید حیای اسلامی را حفظ کرد. مساله‌ حیا در قرآن با تعبیرات گوناگونی سخن گفته، حیا در زبان، حیا در راه رفتن، حیا در شرکت در مجالس مهمانی، حیا در نگاه‌کردن، حیا در لباس‌پوشیدن، حیا در امور اقتصادی، حیا در سخن گفتن.

کوتاه سخن این که اگر آن گونه که اسلام فرموده به صفت نیک حیا در تمام ابعادش توجه شود و عملا رعایت گردد موجب پاک سازی محیط می‌گردد. چنان چه شکستن مرز حیا زمینه‌ساز و گسترش دهنده‌ی فساد محیط خواهد بود.

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه:

https://gitionline.ir/?p=85310

🌐منبع خبر

🔻روزنامه آوای کاشمر، شماره 858، صفحه5

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _ کدخبر85310

📝📝هاشمی رفسنجانی، قهرمان روزهای سخت و سرنوشت ساز

✍غلامرضا رضایی تربقان

به مناسبت سالگرد بزرگمرد تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، آیت الله هاشمی رفسنجانی

🔹نوشتن درمورد شخصیت بزرگی که استوانه انقلاب و پرچم داری شجاع ومدیری کم نظیر و مفسر قرآن بود کار آسانی نیست.

او که امروز جسمش در میان ما نیست، اما تفکر و نگاه بلند او درمیان میلیون ها ایرانی سرافراز جریان دارد. او که برای مردم زیست و برای مردم کوشید و تا آخر در کنار مردم بود. و چه زیبا مردم قدر او را دانستند و در میان همه ی بی مهری های که دیگران برایش رقم زدند باحضور کم نظیر و میلیونی خود در تشیع پیکرش وفای خود را نسبت به او به نمایش گذاشتند.

در این نوشته گزیده ای از سخنان مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی را که در سال های آخر عمر به برکت خود بیان نمود انتخاب نمودم که بیانگر حقایق ارزشمند و عبرت برای همه ی ماست.

خداوند روح بلند او را با أرواح طیبه اولیای اللهی شهدا و امام شهدا محشور گرداند.

🔹فردای ایران؛

ظلم بزرگی است اگر به فردای این کشور فکر نکنیم. فردا ممکن است ما نباشیم ولی فرزندان ما که هستند. آینده که هست، ایران که هست، ستون های فردا را باید امروز بنا کنیم ، فردا دنیا شتابی دارد که آهنگ آن را باید از امروز شروع کنیم.

🔹توجه به کارهای علمی؛

اگر می‌بینید آلمان و ژاپن این روزها محکم‌ترین اقتصاد در دنیا را دارند بعد از جنگ جهانی دوم محروم شدند از نیروی نظامی. ممنوع شدند که نیروی نظامی داشته باشند. خوب نیروهای نظامی بیشترین منابع کشورهای درحال جنگ را می‌برند، پول های شان آزاد شد و دنبال کارهای علمی و تولیدی رفتند. اقتصاد علمی و دانش بنیان برای خودشان درست کردند ، آسیب‌پذیر هم نیستند این راه در ایران هم باز شده ؛ شما معلمان ،شما مدیران، شما دلسوزان کشور و مربیان کشور باید وارد این فضا بشوید.

🔹تحریم ها؛

اگر تحریم‌ها نبود امروز در نقطه اوج و پیشرفت و توسعه بودیم منتها آن هشت سال تحریم خیلی صدمه زد ،گرچه بعضی‌ها این تحریم ها را نعمت خدا حساب می‌کنند برای گول زدن مردم، چه نعمتی؟

🔹ظلم ها چه؟

عده‌ای می‌روند سراغ مسائلی مثلا چرا چند زن در خیابان اینجوری هستند. بله این مصیبت است نباید این گونه باشد زن ها همه باید همان حداقل حجاب اسلامی را رعایت کنند. هیچ فقیه و مجتهدی منکر این نیست اما مسئله این است که بقیه مسائل چی؟ ظلم ها چی؟ زندان های بی جا چی؟ سرکوب ها چی؟ حق مردم چی؟ حق مردم را ضایع کردن چی؟ رای مردم حق الناس است، حق الناس چی؟ ما چطور به خودمان حق می‌دهیم آن کسی که مردم می‌خواهند نگذاریم وارد شود و آن کسی که مردم نمی‌خواهند به زور بیاوریم و بر سر مردم مسلط کنیم...

🔹بازگشت به مسیر اصلی؛

آخرین کاری که خوشحالم انجام دادم درحالی که کشور به سرعت به سمت اختلاف می‌رفت که مسائل سال ۸۸ پیش آمد در بدترین شرایطی که تبلیغات محاصرمان کرده بود توانستیم تا حدودی این وضعیت را عوض کنیم. مردم دوباره با همان مردانگی که انقلاب را پیروز کرده بودند، دوباره به میدان آمدند و این کار مردم بود که انجام دادند و بالاخره در سال ۱۳۹۲ پایگاه اصلی شکل گرفت.

«دولت تدبیر» و امسال انتخابات بسیار معنادار شده ما که اینجا سرمایه‌گذاری نکردیم، تبلیغاتی نکردیم، کاری نکردیم. مردم هوشیار شدند یعنی توانستیم فضایی باز کنیم که مردم هوشیار شوند من هم کمک کردم به هوشیاری مردم، دیگران هم کمک کردند. الحمدالله الان آدم راحت می تواند بمیرد. بعد از انقلاب فکر کنم مردم راه خود را پیدا کردند به جلو می روند قدم به قدم عالمانه و عاقلانه.

ملت ایران در یک مسیری قرار گرفته با این همه فراز و نشیب که داشته راه را باز کرده و تصمیماتش را خودش می گیرد. همه ی کسانی که خودشان را معرفی کردند "جهت کاندید شدن" و شناخته شده بودند این‌ها را از میدان به در کرده بودند دیگر کسی نبود که نامدار وارد میدان شود، افراد درجه سوم و گاهی چهارم که ما هم اصلاً بعضی از آنها را نمی شناختیم. این ها آمدند نامزد شدند. دیدید مردم یک پارچه به این ها رأی دادند این هم جز نقاط زیبای زندگیم هست که در نزدیک پایان عمرمان آن را انقلاب که مردم گشوده بودند و بسته شده بود باز کردیم.

🔹هشدار به تشنگان قدرت

خوب! کسانی که حسرت قدرت دارند، کسانی که دل از قدرت نمی‌ کنند، کسانی که قدرت را برای خودشان ابدی و مادرزادی و ارث حساب می‌کنند آن ها تصورات دیگری هم می توانند بکنند.

ولی دنیا دیگر به آن طرف نمی رود و بسیار سخت است برگردیم. چقدر تلاش کردند در کشور اینترنت نباشد ، چقدر ماهواره‌ها را از روی بام‌ها جمع کردند، چه تاثیری کرد؟ از آگاهی مردم چیزی کم نکرد بلکه بر آگاهی مردم افزود. ما یک جایی را ببندیم و بشر چند جای دیگر را باز می کند...

🔹لینک کوتاه : https://gitionline.ir/?p=79897

🌐منبع خبر؛

🔻روزنامه جمهوری اسلامی، شماره 13000، صفحه9

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین، کد خبر79897

📝📝عبرت بیاموزیم تا عبرت دیگران نشویم

◾️حجت‌ الاسلام غلامرضا رضایی تربقان با اشاره به درس گرفتن از تاریخ بیان داشت: انسان‌ها و جوامع بشری با فراموش کردن حوادث تاریخی باعث می‌شوند تاریخ دوباره تکرار شود.

🔹پیامبر اکرم(ص) فرمودند: غافل ترین مردم کسی است که از تغییرات اوضاع و احوال جهان پند نگیرد، کاخ های ویران شده زمامداران خودسر و جباران و دنیاپرستان را بنگرید و مرگ های تکان دهنده آنان را مشاهده کنید و فراز و نشیب عزت و ذلت دنیا را ببینید تا برای شما کتاب عبرت باشد.

🔹انسان از آینده و سرنوشت خویش و مرگش اطلاعی ندارد و نمیداند چه حوادث و تحولات و مصائبی در رهگذر عمر و زندگیش به وجود می آید، اما در قبال این جهل و عدم اطلاع و آینده نگریش می تواند با مطالعه حالات گذشتگان برای آینده خود تعیین خط مشی نماید.

🔸این بیان مولای متقیان علی (ع) در نهج البلاغه است که می فرمایند؛ «وای که این قوم چه نابخرد و فرومایه و بیچاره اند، اندیشه نکنند و عبرت نگیرند و گوش به پند و اندرز ندهند و حقایق را نادیده انگارند.»

🔹سال ۱۴۰۳ شاهد اتفاقات بزرگ و مهمی در جهان هستیم که در این میان برخی از آنها ماهیت شوکه کننده و شگفت انگیزی دارند که می تواند ایجاد نقطه عطف قابل توجهی باشد. بازگشت ترامپ به کاخ سفید حامل پیام جدی برای جهان است، بحران غزه و لبنان و سوریه و اوکراین و جنگ در منطقه، شهادت رئیس جمهور، ترور اسماعیل هنیه و شهادت سید حسن نصر الله و شماری از فرماندهان ارشد و سقوط حکومت بشار اسد در سوریه و همچنین روی کار آمدن دولت پزشکیان از مهمترین وقایع این سال است.

🔸حضرت علی (ع) می فرمایند؛ دنیا برای هر فردی دو روز است، یک روز برای او و یک روز علیه او، یک روز دنیا به یک فرد مساعد و همراه است و روز دیگر مساعدت و همراهی ندارد، یک روز انسان دست به هر کاری که میزند موفقیت پیدا می کند و روز دیگر کاری از او ساخته نیست.

🔰سقوط عبرت آموز اسپانیا برای مسلمان

قریب ۸۰۰ سال اسپانیا یا اُندلس آن زمان، منطقه نفوذ مسلمین بود و مسجد و مأذنه داشت و زمامداران مسلمان بر آن حکومت می کردند. مسیحیان به فکر تسخیر آن افتادند ابتدا یک نفر از سرداران عرب بنام یراق بن عمار را فریفتند و به او وعده هایی دادند که بعدها هم به آن وعده ها وفا نکردند تا اسرار نظامی را در اختیار آنها بگذارد و راه فتح را به آنها نشان دهد.

🔻يراق بن عمار گفت؛ مسلمین در دین خود متعصب اند و برای شرف و ناموس خود تا پای جان می جنگند و شیر را جز با مکر و حیله نتوان شکار نمود. لذا صیادها شیر را مست می کنند تا بر آن دست یابند و گفت بدانید مسلمانان، بزرگوار و زود باروند شما باید پیمانی روی سه موضوع با آنها ببندید؛ آزادی ادیان، آزادی تجارت، آزادی تعلیمات.

🔻 تا در اثر آزادی دین، کشیش های شما وارد آن کشور شوند و بتوانند اطفال و جوانان مسلمان را دعوت مسیحیت کنند و نتیجه این دعوت لا اقل سستی عقیده و بی مبالاتی طبقه جوان و سلب تعصب دینی خواهد شد و قهرا به جهاد با شما اقدام نخواهند کرد.

🔻آزادی تعلیم و تربیت بهترین وسیله برای تماس با اطفال مسلمان هاست و از این راه می توانید آنها را به مرام خود پرورش دهید.

آزادی تجارت بهترین وسیله است برای آنکه روح سلحشوری را از مردم سلب کنید و آنها را به زندگی تجملی و خود آرائی بکشانید و از این راه به آن ها شکست اقتصادی دهید که مقدمه شکست سیاسی است. در این حال میتوانید بر آنها مسلط شوید.

🔻مسیحیان این رأی را پسندیدند و قرارداری با همین مضمون تنظیم نمودند و نزد حاکم مسلمان اسپانیا مالک بن عباد فرستادند و همین پیشنهاد مقدمه سقوط دولت اسلامی در اسپانیا گردید.

🔻زیرا هزار نفر کشیش وارد اُندلس گردیدند و شروع به تبلیغ نمودند و جوان ها را گمراه کردند و از طرفی مدارسی تأسیس نمودند و پانصد معلم که حقوقشان از طرف پاپ تأمین می شد، مشغول تدریس شدند و بچه های مسلمان را به مرام خود پرورش دادند.

🔻یکی از کشیش ها انگور تاکستان ها را خرید و شراب درست کرد و قسم خورد که آن را جز به دانشجویان مسلمان ندهد و مورد استقبال هم قرار گرفت.

🔻از طرف دیگر دختران نیمه عریان مسیحی خود را در معرض نمایش جوانان قرار داده و مشغول عشوه گری و دلربایی حتی از مردم عادی شدند.

🔹کم کم روح آزادگی و سلحشوری و تعصب دینی از آنها گرفته شد و مساجد از جمعیت خالی و پارک ها و مراکز تفریحی و عیاشی و شهوت رانی پررونق گردید و اختلاف طبقاتی هم ایجاد شد و...

مسیحیان وقتی زمینه را مساعد دیدند یک مرتبه حمله نمودند و یکی یکی از شهرهای مسلمین را تصرف کردند و فاجعه دردآوری را رقم زدند و قتل عام های گسترده ای را مرتکب شدند.

آخرین حاکم و پادشاه اسلامی اسپانیا مجبور به فرار شد و موقعی که از شهر خارج می شد نگاه حسرت آمیزی کرد و گریست، مادرش گفت؛ مانند مردان مملکت داری نکردی، اکنون مانند زنان گریه کن.

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه؛

https://news.hozehkh.com/2025/01/11/37773/

🔹لینک کوتاه؛

https://gitionline.ir/?p=80207

🌐منبع خبر؛

🔻روزنامه آوای کاشمر، شماره 583، صفحه5

🔻خبرگزاری حوزه علمیه خراسان،کد خبر :37773

🔻خبرگزاری گیتی انلاین، کد خبر80207

📝📝علی(ع)این گونه بود

حجت الاسلام غلامرضا رضایی تربقان در نوشتاری به مناسبت ولادت امیرالمومنین علی (علیه السلام) بیان داشتند؛ آنانی که از عدالت علی بن ابیطالب(ع) آگاهی پیدا کردند، هر چند که مسلمان نباشند عاشق و شیفته آن امام همام هستند و کارگزارن نظام باید تلاش کنند بر اساس این شاخص ها، خدمتگزار مردم باشند.

مسئولیت در اسلام برای کسب درآمد و جلب توجه و آراء مردم نیست، مسئولیت سنگین است، و قرار نیست که مسئول به اهداف مادی و دنیایی برسد، بلکه امانت سنگینی است که برگردن اوست و باید ادای دین کند.

🔰مروری بر عملکرد امام علی (علیه السلام)

علی(ع) هیچ‌گاه حقیقت و عدالت را قربانی مصلحت سنجی‌های شخصی و حزبی نکرد و راضی نشد برای بقای حکومتش حتی به مورچه‌ای ظلم شود.

علی(ع) حتی با دشمنانش مدارا می‌کرد و در صفین اجازه نداد یارانش آب را به روی لشکر معاویه ببندند. او اصحابش را منع کرده بود که از دشنام به بزرگ‌ترین دشمنش یعنی معاویه بپرهیزند و می‌گفت؛ راضی نیستم شیعیانم اهل سب و دشنام‌گویی باشند.

او هیچ‌گاه جنگی را آغاز نکرد و تنها زمانی به یارانش اجازه جنگ می‌داد که مذاکرات صلح بی‌نتیجه می‌شد و یا سپاهیان دشمن جنگ را آغاز می‌کردند.

علی(ع) غارت خلخال یک زن یهودی و ظلم به وی را در جامعه‌اش تاب نیاورد و گفت: “اگر کسی با شنیدن چنین چیزی دق کند و بمیرد، نباید او را سرزنش کرد”.

علی(ع) راضی نمی‌شد که در حکومتش مسیحیان هم به فقر دچار شوند و وقتی مشاهده کرد یک پیرمرد مسیحی تکدی می‌کند، دستور داد تا از بیت‌المال مسلمین برایش حقوقی در نظر بگیرند تا آن شخص مجبور به‌ تحقیر شخصیت خود و تکدی‏گری و گدایی نشود.

علی(ع) مخالفانش را به زندان نمی‌افکند و از حقوق اجتماعی محروم نکرد و آنان را به خاطر اعتراضات علنی و پرخاشگری مجازات ننمود، حتی وقتی‌ که نظم عمومی را در سخنرانی‌ها و نماز جماعت‌های خلیفه مسلمین بر هم می‌زدند.

علی(ع) مشک بیوه‌زنان را بر دوش می‌کشید و با یتیمان بازی می‌کرد و با انگشتان خود عسل در دهان آنان می‌گذاشت و در عین حال که وصی مخصوص پیامبر(ص) و دارای مقام عصمت بود، صورت خود را بر روی آتش تنور می‌گرفت و نفسش را از آتش جهنم انزار می‌داد.

علی(ع) نمی‌پسندید که والیانش در مهمانی‌های مجلل و پای سفره‌های رنگین بنشینند و آنان را به خاطر چنین رفتارهایی توبیخ می‌کرد.

علی(ع) به دو جامه کهنه و دو قرص نان در شبانه‌روز بسنده می‌کرد تا دیگران نیز چنین ورع و عفتی را مشاهده کنند و از دست‌یازی به بیت‌المال چشم بپوشند و با اجتهاد و استواری در حل مشکلات مردم بکوشند.

علی(ع) به مردم می‌آموخت که زبان‏شان در برابر حاکمان تیز و تند باشد و هرگز با تملق سخن نگویند و انتقادات خود را بی‌پرده بیان کنند و حرف دل خود را بی‌هراس بزنند.

علی(ع) هیچ‌گاه حاضر نبود اراده خود را با توسل به‌زور و خشونت بر مردم تحمیل کرده و آنان را به امری که خوش ندارند وا دارد.

علی(ع) نمی‌پسندید که مردم به دنبال مرکبش بدوند و خود را به حقارت افکنند. او شکوه و عظمت خود را در برقراری عدالت می‌دید، نه در ظواهر اشرافی و تجملات و تشریفات متکبرانه.

علی(ع) به خلیفه دوم شکایت کرد که چرا در دادگاه به او احترام گذاشته و وی را با کُنیه خطاب کرد، اما طرف مقابل را به نام خوانده و بین آن‌ها عدالت در خطاب را رعایت نکرده است.

او با یک مسیحی در دادگاه نزد قاضی منصوب خویش حاضر می‌شد و قاضی هم به علت کافی نبودن شاهد شاکی، خلیفه مسلمین امام علی(ع) به نفع متهم که مسیحی بود حکم داد.

علی(ع) ابوالاسود دوئلی را از قضاوت عزل کرد، چرا که صدایش را در برابر متهم در دادگاه بلند کرده بود.

علی(ع) دخترش را از آویختن گردنبند عاریه‌ای در عید باز داشت و سرزنش کرد؛ چرا که دیگر زنان مسلمان از مثل چنین کاری عاجز بودند.

علی(ع) برای صحبت‌های شخصی خود حاضر نبود شمعی را روشن نگه دارد که با روغن بیت‌المال می‌سوخت و حاضر نشد سهم بیشتری از بیت‌المال را به برادرش عقیل که نابینا و عیالوار بود، بدهد تا اندکی به زندگی ساده خود سامان دهد.

علی(ع) به فرماندارانش می‌گفت که سر قلم‌ها را تیز کنید و خطوط نامه‌ها و فرمان‌های حکومتی را نزدیک به هم بنویسید و از اسراف و زیاده‌روی در هزینه‌ها بپرهیزند، تا مبادا ضرری به اموال مسلمین برسد و اموال عمومی بیهوده صرف شود.

به او گفتند؛ فردی در خانه‌اش به لهو و لعب و گناه و فحشا مشغول است؛ نگفت به این مرکز فساد حمل کنید و شلاق‌شان بزنید، گفت: خانه و حریم شخصی خودش است به شما ربطی ندارد و با چشمان بسته وارد شد و بعد از خروج از منزل، دوباره چشمش را باز کرد و گفت: من چیزی ندیدم.

علی(ع) به ‌سوی صحرا می‌رفت و باری از هسته خرما را با خودش می‌برد و آن‌ها را می‌کاشت و می‌گفت؛ هر دانه از این‌ها یک نخل است.

علی(ع) زندگی‌اش را از راهِ کار و تلاش تأمین می‌کرد و خود را وابسته به بیت‌المال نمی‌کرد، بلکه چنان بود که دیگران نیز از کار و تلاش او بهره می‌برند.

آن حضرت در مدت حکومت، از بیت‌المال مصرف نمی‌کرد و هزینه زندگی او از زمین‌های کشاورزی که در ینبع داشت تأمین می‌شد. این گوشه بسیار ناچیزی از روش مولا علی(ع) بود.

هرکس غلام و بنده شاهی و دولتی است

ما بنده حقیم و شهنشاه ما علی است

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹لینک کوتاه؛ news.hozehkh.com/?p=38022

🔹لینک کوتاه : https://gitionline.ir/?p=80569

🌐منبع خبر

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین،کد خبر : 80569

📝📝امام باقر(ع) بنیان‌گذار نهضت علمی و فرهنگی

✍غلامرضا رضایی تربقان

صدای خاوران _ پیشوای پنجم طی مدت امامت خود در همان شرایط نامساعد به نشر و اشاعه حقایق و معارف الهی پرداخت و مشکلات علمی را تشریح نمود و جنبش علمی دامنه‌داری به وجود آورد. مهم‌ترین کتب و مولفات دانشمندان اهل تسنن پر از سخنان امام باقر(ع) است. آوازه علوم و دانش ایشان چنان نقاط مختلف کشور اسلامی را پر کرده بود که لقب باقرالعلوم (گشاینده دریچه‌های دانش و شکافنده مشکلات علوم) را به خود گرفته بود. امام باقر(ع) در سخنان خود اغلب به آیات قرآن استناد نموده و از کلام خدا شاهد می‌آورد و می‌فرمود: «هر مطلبی گفتم از من بپرسید که در کجای قرآن است تا آیه مربوط به آن موضوع را معرفی کنم.»

🔹امام باقر (ع) اول ماه رجب در سال 57 هجری قمری در شهر مدینه به دنیا آمد. پدرش امام سجاد(ع) و مادرش ام‌عبدالله دختر امام حسن مجتبی(ع) و از این جهت نخستین امامی است که هم از پدر و هم از طرف مادر فاطمی و علوی است. 36 سال از عمر مبارکش گذشته بود که به امامت رسید و در سال 114 بعد از 18 سال دوران امامت در مدینه شهید و در بقیع دفن گردید.

امام باقر(ع) در زمانی زندگی می‌کرد که صد سال نقل و رواج حدیث جرم شده بود و حدیث‌های جعلی که عمدتاً به نفع حاکمیت و اشخاص بود در اختیار مردم قرار می‌گرفت. مردم برای گردش اطلاعات دینی خود در علوم قرآن مانند تفسیر، فقه و کلام فقط مراجعه به آن منابع حکومتی داشتند.

امام باقر(ع) با شجاعت وارد عرصه جدیدی شد و نهضت بزرگ علمی را پایه‌گذاری نمود. از طرفی خلفاء و حاکمان بعد از رحلت پیامبر اسلام(ص) نقل حدیث را منع کرده بودند و عده‌ای از مسلمانان هم شرط امامت را قیام مسلحانه می‌دانستند و امام را کسی می‌دانستند که با شمشیر قیام کند مانند زیدیه که امروز به شیعیان یمنی مشهور هستند. زیدیه معتقد بود که زیدبن‌علی که شهید شد امام است چون با شمشیر قیام نمود و به شهادت رسید.

پیشوای پنجم طی مدت امامت خود در همان شرایط نامساعد به نشر و اشاعه حقایق و معارف الهی پرداخت و مشکلات علمی را تشریح نمود و جنبش علمی دامنه‌داری به وجود آورد. مهم‌ترین کتب و مولفات دانشمندان اهل تسنن پر از سخنان امام باقر(ع) است. آوازه علوم و دانش ایشان چنان نقاط مختلف کشور اسلامی را پر کرده بود که لقب باقرالعلوم (گشاینده دریچه‌های دانش و شکافنده مشکلات علوم) را به خود گرفته بود.

امام باقر(ع) در سخنان خود اغلب به آیات قرآن استناد نموده و از کلام خدا شاهد می‌آورد و می‌فرمود: «هر مطلبی گفتم از من بپرسید که در کجای قرآن است تا آیه مربوط به آن موضوع را معرفی کنم.»

امام باقر(ع) با پنج نفر از خلفا، ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمر بن‌عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک و حشام بن عبدالملک در مجموع سی سال هم عصر بود. این خلفا در ستمگری و استبداد و خودکامگی دست کمی از نیاکان خود نداشتند، ولی از میان آنها باید عمر بن عبدالعزیز را استثنا کرد. او گام‌های بزرگی چه در جهت احقاق پاره‌ای از حقوق پایمال شده بنی‌هاشم و فاطمیان و چه در جهت اجرای عدالت اجتماعی برداشت. از جمله بدعت ناسزاگویی به امام علی(ع) را ممنوع اعلام کرد و فدک را به فرزندان حضرت زهرا(س) برگرداند. او موالی (مسلمانان غیر عرب) را که از حقوق مساوی با عرب محروم بودند، مورد حمایت قرار داد. او نخستین خلیفه بود که به صورت رسمی ممنوعیت کتابت و تدوین حدیث را لغو و محدثان را به جمع‌آوری و ضبط و کتابت حدیث تشویق کرد.

پس از رحلت پیامبر(ص) انحراف‌های عمیقی در جامعه اسلامی رخ داد که آثار شوم و زیان‌بار آن مدت‌ها بر جهان اسلام سنگینی می‌کرد و آن جلوگیری از نقل و نوشتن و تدوین حدیث بود.

خلفای اول و دوم به مخالفت با نقل و تدوین حدیث برخاستند و از فعالیت مسلمانان در زمینه نقل و نوشتن حدیث به شدت جلوگیری نمودند. ابوبکر گفت از رسول خدا چیزی نقل نکنید و اگر کسی از شما درباره مسئله‌ای پرسید بگویید قرآن در میان ما و شماست. حلالش را حلال و حرامش را حرام بشمارید.

عمر خلیفه دوم برای جلوگیری از نوشتن احادیث پیامبر(ص) به تمام یاران پیامبر و حافظان حدیث اکیداً هشدار داد از نقل و کتابت حدیث خودداری کنند. این محدودیت‌ها باعث شد احادیث نبوی در سینه حافظان حدیث بماند و مسلمانان از این منبع بزرگ فرهنگ اسلامی مدت‌ها محروم گردند.

از طرف دیگر عده‌ای مزدور و دروغ‌پرداز از این فرصت استفاده نمودند، مطالب دروغ و بی‌اساس را به نفع حکومت‌ها و زمامداران وقت به صورت حدیث جعل کردند و در چنین شرایطی ابو هریره به وجود آمد و برای بهره‌برداری‌های نامشروع، خود را محدث واقعی جا زد. این وضع تا اواخر قرن اول هجری یعنی تا زمان خلافت عمر بن عبدالعزیز ادامه یافت.

عمر بن عبدالعزیز این بدعت شوم را از میان برداشت و مردم را به نقل و تدوین حدیث تشویق کرد و بخشنامه نمود احادیث پیامبر را جمع‌آوری کنند زیرا بیم آن داشت که دانشمندان و اهل حدیث از دنیا بروند و چراغ علم خاموش گردد.

دوران حکومت عمربن‌عبدالعزیز کمتر از سه سال بود و این برنامه به سرعت پیشرفت نکرد و خلیفه بعد از او توجهی به این سفارش عمر بن عبدالعزیز نداشت. نقل حدیث آزاد شد اما وجود احادیث جعلی و از طرفی محدثان رسمی و طرفدار حکومت باعث ‌شد از نقل احادیث به نفع اهل بیت و شیعه خودداری و حقایق کتمان بماند.

موقعیت خاص سیاسی روزگار امام باقر(ع) که جابجایی قدرت بین بنی‌امیه و بنی‌عباس بود فرصتی را ایجاد کرد که امام بتواند مکتب فقهی و علمی خود را پایه‌گذاری کند و در زمان فرزندش امام صادق(ع) این مکتب علمی به اوج شکوفایی خود رسید که ده‌ها هزار روایت از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) به عنوان میراث ارزنده فرهنگی و علمی شیعه در اختیار ماست.

✍غلامرضا رضایی تربقان

🔹 لینک کوتاه :

https://sedayekhavaran.ir/?p=11304

🔹لینک کوتاه : https://gitionline.ir/?p=79820

🌐منبع خبر:

🔻 آوای کاشمر(صدای خاوران)، شماره539، صفحه5_کد خبر : 11304

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _کد خبر : 79820

📝📝 "هاشمی" شخصیت تکرار نشدنی، مظلوم تر از "بهشتی"

🔻به مناسبت هشتمین سالگرد شناسنامه انقلاب مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی(ره)

✍غلامرضا رضایی تربقان

زنده یاد «آیت ا... هاشمی رفسنجانی» شخصیتی است که در تاریخ پرفراز و نشیب معاصر ایران خوش درخشید و عمر پر برکتش را در راه مبارزه با ظلم و ظالم و خدمت به نظام و مردم صرف نمود و سرانجام خورشید وجودش در غروب ۱۹ دی ماه به حکم آیه "همه از خداییم و به سوی او باز می گردیم" روی درنقاب خاک کشید و به قول معروف بار بربست و به گردش نرسیدیم و برفت.

🔹ایشان دارای ویژگی های خاصی بود که در کمتر کسی آن ها را می یابیم.او روحانی و سیاستمداری بود که از اوبه عنوان یار دیرین امام و انقلاب و اسلامی یاد می شد پس از وفات‌اش تقریبا تمامی خبرگذاری ها و مطبوعات و رسانه های جهانی از او به عنوان سیاست مداری برجسته یاد کردند.

🔹ویژگی دیگر آیت ا... هاشمی این بود که به هرجا می رفت قدرت را با خودش به آن جایگاه می برد و این ،هم در دوران مبارزه علیه شاه و هم پس از انقلاب زمانی که در مجلس شورای اسلامی بود و هم زمانی که رئیس جمهور شد و هم زمانی که ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده داشت؛ مشهود بود. چرا که یک شخصیت قدرتمند می تواند با تدبیر خاص امور را این گونه مدیریت کند به نحوی که ما چنین رویکردی را در هیچ یک از رجال سیاسی بعد از انقلاب مشاهده نمی کنیم.

🔹در مجلس شورای اسلامی:

در اولین دوره مجلس شورای اسلامی که مجلس با هیئت رئیسه موقت اداره می شد. شخصیت آیت ا... هاشمی چنان بروز و ظهور پیدا کرد که تمام افراد حاضر در مجلس که کلکسیونی از تمام فرهنگ ها، فکرها، جریانات سیاسی و مذهبی بودند. همگی به این نتیجه رسیدند که تنها مرد این میدان آیت ا... هاشمی است و ایشان بدون رقیب به عنوان رئیس مجلس انتخاب شد و مجلس اول که ایشان بنیادش را محکم کرد، شیوه و روش قانون گذاری مردم سالاری دینی اش برای همیشه الگو مانده و او رئیس همان مجلسی بود که امام(ره) فرمودند: «در رأس اموراست.»

🔹انسانی جامع الاطراف:

مرحوم هاشمی رفسنجانی،انسانی جامع الاطراف بود و در خیلی موارد، اگر نگوییم بی نظیر، کم نظیر بودند و به گفته یکی از بزرگان، هاشمی از آن مردانی است که هر صد سال یک‌بار ممکن است در جامعه ظهور کنند. ایشان فارغ از شخصیت روحانی اش، در نوآوری فقه و حدیث و قرآن و تفسیر واز طرفی در امور سیاسی و اجتماعی و کشورداری، در شجاعت و شهامت در برخورد با سختی‌ها و بحران‌ها کم نظیر بود. او با آن‌که دوره‌های آکادمیک سیاست را نگذارنده بود ولی در دنیای سیاست همه جا به قدرت و فهم و تحلیل و تصمیم‌های او اعتراف نموده و او را به اعتراف دوست و دشمن، از معدود شخصیت‌ها و رجال سیاسی جهان می دانستند.

🔹مظلوم، ولی مقتدر؛

آیت الله هاشمی رفسنجانی، حامی بزرگ مردم و سنگ صبور انقلاب بود. اگر چه او را مورد اهانت و بی‌مهری قرار دادند، ولی او به گستاخی ها اهانت‌ها کمترین اعتنایی نداشت و عمر شریفش را صرف پاسخگویی به آنها نمی کرد و همیشه سعی داشت تلاش خود را صرف خدمت به مردم و توسعه همه‌ جانبه کشور کند و نه چیز دیگر.

🔹بسیاری بر این باورند؛ مظلومیت هاشمی بیش از مظلومیت شهید بهشتی بود که نسبت به ایشان ظلم های بسیاری روا داشته شده است. اما تفاوت‌ این است که اتهامات وارده به شهید بهشتی قبل از انقلاب از طرف دشمنان بود ولی اتهامات بسیار وارده به آیت الله هاشمی از جانب خودی ها بود که بعضی از آن‌ها هنوز نقل محافل و رسانه‌های آن‌هاست که با این اتهامات توانستند بر کرسی قدرت بنشینند گرچه امروز آن‌ها هم منزوی و منحرف نامیده می شوند.

🔹یک نمونه از مظلومیت آیت الله هاشمی، رد صلاحیت ایشان جهت ریاست جمهوری از سوی شورای نگهبان بود که برای حقیر هنوز هم قابل درک نیست. اگرچه بعداً سخنگوی شورای نگهبان گفت با جرأت می گویم که مرحوم هاشمی اصلاً رد صلاحیت نشدند و در رسانه‌ها آمد که وزیر اطلاعات احمدی نژاد به شورای نگهبان رفته و درباره رشد آرای هاشمی در نظرسنجی ها توضیحاتی داده و گفته اگر او را تایید کنید همه رشته‌های ۱۰ ساله ما پنبه خواهد شد و...

و یا این‌که بعد از دو سال از رحلت ایشان، خانم فاطمه هاشمی دختر ایشان می‌گوید؛ مطمئن هستم که مرگ پدرم طبیعی نبوده و دو ماه قبل از رحلت ایشان افرادی خبر است ترور مرحوم هاشمی دادند.

🔹 این‌ها نمونه‌ای از مظلومیت آیت‌الله هاشمی است. و نقل است که ایشان از «رسم روزگار» گفته اند «بعضی‌ها که خیلی با آن ها خدمت کردم نه فرد بلکه به نهاد و اجتماع آن‌ها کمک می‌کردم مرید بودند و الان این‌گونه هستند که توهین و تخریب می‌کنند. روزگار همین است اما من در تمام این سال‌ها بر مواضع اعتدالی خودم بوده و هستم.»

هرچند که پیر و خسته بودی

هرچند که دل شکسته بودی

با این همه افترا وتهمت

درقلب همه نشسته بودی

اللهم انا لا نعلم منه الا خیرا

🌐منبع خبر:
🔻روزنامه بشیر، شماره7557، صفحه7

شب یلدا فرصتی برای صله رحم و تحکیم بنیان خانواده

یادداشت_ نگاهمان به مهمانی‌های یلدا صرفا دورهمی نباشد، بلکه نگاه صله‌رحم و رعایت آداب آن و بهره‌مندی از برکاتش را داشته باشیم.

ما ایرانی‌ها از قدیم‌الایام عادت داریم به هر مناسبت دورهم جمع شویم و درکنار هم وقت بگذرانیم. از هر دری بگوییم و به قول قدیمی‌ها لقمه‌نانی اگر هست، با هم بخوریم؛ به همین دلیل هم تقویم ملی‌آیینی ما پر است از مناسبت‌هایی که همگی فرصت باهم بودن و دورهم جمع شدن را به ما هدیه می‌دهند؛ مثل شب یلدا که در تقویم، «روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان» نام گرفته است.

در بررسی فرصت‌هایی که این شب برای صله‌رحم و بهره‌مندی از برکات آن به ما می‌دهد، با کارشناس دینی حجت‌ الاسلام‌ و المسلمین غلامرضا رضایی تربقان به گفتگو نشسته‌ایم.

یکی از مسائلی که در قرآن و روایات بر آن بسیار تأکید شده است و از مهمترین آموزه های اخلاقی اسلام است، پرداختن به مقوله‌ای چون (صله رحم) است.

اهمیت توجه به این مسئله به حدی است که در روایات معصومین(ع) در کنار تمام فوائد و ثمرات، برای عدم توجه به آن نیز پیامدهایی بیان شده است و یلدا بهانه‌ای برای عمل به این سفارش الهی می باشد.

خداوند در آیات بی‌شماری به بندگان خود سفارش می‌کند خویشاوندان و نزدیکان خود را فراموش نکرده و همواره جویای احوال آنها باشند و آنان را از قطع رحم و رسیدگی نکردن به خویشان نیز برحذر می‌دارد .

*صله رحم و اهمیت آن:

صله رحم از دو واژه صله و رحم تشکیل شده است که معنای لغوی از ماده وصل به معنای پیوستن بوده و پیوند کردن دو چیز را گویند، معنای لغوی رَحِم زهدان به معنای جای کودک در شکم مادر را گویند، و اِ رحم در صله رحم استعاره برای قرابت و خویشاوندی است چرا که آنها از یک رحم متولد شده اند و مراد از رحم یعنی نسبت شناخته شده بین آن دو وجود داشته باشد. هر چند نسبت دوری با هم داشته باشند. معنای اصطلاحی صله رحم اتحاد خویشاوندان و اقوام و دیدار خویشاوندان و کمک به آنهاست.

اهمیت صله رحم به حدی است که می توان گفت؛ جزو اولویت های بزرگ اسلامی است هیچ راه نجاتی برای قاطع رحم وجود ندارد و برای صلح کننده مژده فراوان است. اسلام صله رحم را وسیله فزونی رزق و روزی و عامل بسیار موثر در افزایش عمر، پاک کننده اعمال و رفتار ،آسان کننده سختی های مرگ و موجب پاداش های اُخروی می داند.

قرآن و احادیث به صله رحم تاکید کرده‌اند تا آنجا که قرآن ترک کننده آن را در شمار زیانکاران و لعنت شدگان معرفی می‌کند و در روایات نیز صله رحم به عنوان بهترین عمل پس از ایمان، اولین سخنگوی قیامت، بهترین خصلت مومن و مهمترین عامل طولانی شدن عمر معرفی شده است. بنا بر حدیث قدسی صله رحم از رحمت خداوند است. و هر کس آن را ترک کند از رحمت او محروم خواهد بود. صله رحم گاهی واجب و گاهی مستحب است و قطع صله رحم یکی از گناهان کبیره است و حتی درباره خویشاوندان بدخلق و گنهکار نیز مجاز نیست. و در فرهنگ مردم ایران نیز صله‌رحم جایگاه ویژه‌ای داشته و دارد و به مناسبت های مختلفی مانند عید نوروز و عید غدیر ، شب یلدا ، ماه رمضان، عید فطر و... نمود بیشتری دارد.

*برکات و آثار صله رحم:

۱_ یکی از مهمترین آثار صله رحم طول عمر است. امام رضا "علیه السلام" در این باره فرمود: چه بسا مردی که تنها سه سال از عمرش باقی مانده است اما خداوند به خاطر صله رحم باقی مانده عمرش را به سی سال می رساند و خدا آنچه را می خواهد انجام می دهد. شخصی به نام میسر از امام باقر "علیه السلام" نقل کرده که آن حضرت فرمود: ای میسر ، گمان می‌کنم به خویشان خود نیکی می کنی؟ گفتم: آری فدایت شوم، من در جوانی در بازار کار می‌کردم و دو درهم مزد می گرفتم، یک درهم آن را به عمه ام و یک درهم آن را به خاله ام می دادم. آنگاه امام فرمود: به خدا سوگند تاکنون دو بار مرگت فرا رسیده، ولی به خاطره صله رحم به تأخیر افتاده است.

۲_ از دیگر برکات صله رحم حسن خلق است. امام صادق "علیه السلام" فرمودند: رسیدگی به خویشاوندان اخلاق را نیکو می کند. همچنین فراوانی روزی از دیگر اثرات مثبت صله رحم به شمار می‌رود. امام سجاد "علیه السلام" فرمود: هر کس دوست دارد خداوند عمرش را طولانی و رزقش را افزایش دهد صله رحم کند.

۳_ پاکی اعمال و دفع بلا نیز در شمار برکات صله رحم است به طوری که امام باقر فرمود؛ رسیدگی به خویشان اعمال را پاک می کند و بلا را دور می سازد. علاوه بر این آسانی حساب از جمله برکات صله رحم محسوب می‌شود. امام صادق فرمود صله رحم حساب روز قیامت را آسان کرده و از مرگ بد جلوگیری می کند و یا در جای دیگر فرمود: صله رحم و خوش رفتاری با همسایه شهرها را آباد می کند.

*نکوهش قطع رحم:

قطع رحم و ترک رسیدگی به خویشان و بستگان در اسلام سخت مورد نکوهش قرار گرفته است. خداوند تعالی کسانی را که از خویشاوندان خود بریده اند و با آنان قطع رابطه می کنند در سه جای قرآن مورد لعن و نفرین قرار داده است و در این باره امام باقر"علیه السلام" فرمود: از معاشرت و دوستی با کسی که قطع رحم کرده بپرهیز. زیرا چنین کسی را در کتاب خدا قرآن در سه جا مورد لعن و نفرین یافته‌ام. امام صادق "علیه السلام"فرمودند: خداوند بهشت را آفرید آنگاه آن را پاکیزه کرد و بویش را معطر کرد و همانا بوی بهشت از دو هزار سال به مشام می‌رسد و کسی که آق والدین و قاطع رحم باشد بوی بهشت را احساس نمی کند.

*مراتب صله رحم:

یک پدر و مادر و از این دو مادر مقدم است، دوم برادران و خواهران، سوم دیگر اقوام نسبی (عشیره، عمه ها، عموها ،عموزاده ها و...) ، چهارم بستگان سببی (دامادها و عروس ها). در فقه اسلامی ارحام و خویشان نسبی از حقوق بیشتری نسبت به دیگران برخوردارند و به آنها توجه زیادی شده است، مثلاً در مواردی که انسان حقوق مالی نذر ، صدقه ،زکات و کفاره بر عهده دارد، اگر در میان بستگان وی افراد نیازمندی وجود داشته باشد باید آنها را بر دیگران مقدم بدارد، بنابراین صله رحم در دید و بازدید خلاصه نمی‌شود.بلکه باید این صله رحم همراه با مهر و محبت و صفا و صمیمیت باشد و برخی از علما کمک مالی را به ارحام ، در صورت نیاز جزء صله رحم می‌دانند.

*برخی روش های صله رحم:

۱_کمک جانی: می توان گفت بزرگترین مرتبه صله رحم، رسیدگی جانی به خویشان است و آن در جایی است که جان یکی از بستگان در خطر باشد که در این صورت وی باید تا پای جان بایستند و از خویشاوندان خود در چارچوب اسلام دفاع کند تا ضرر را از او دفع کند.پیامبر "صلی الله علیه واله وسلم" فرمود: هرکس با جان و مالش صله رحم کند خداوند اجر صدشهید به او می‌دهد.

۲_ کمک مالی: اگر در مواردی میان بستگان انسان افراد نیازمند وجود دارد، رسیدگی مالی به ایشان لازم است. تا جایی که قرآن، کمک به بستگان را جزء حقوق مالی محسوب می‌کند. در این خصوص حضرت علی"علیه السلام" فرمود: کسی که از سوی خدا ثروتی به دست آورد باید بستگان خویش را به وسیله آن دستگیری کند.

۳_کمک فکری: در جایی است که یکی از بستگان برای هدایت شدن نیاز به راهنمایی دارد و با ارائه کمک فکری می توان صله رحم به جا آورد

۴_ کمک عاطفی: شاید برخی تصور کنند که اصرار و تاکید اسلام درباره صله رحم، برای افرادی است که تمکن مالی دارند و اشخاصی که از نظر مالی در مضیقه هستند و توان رسیدگی به دیگران را ندارند، برایشان لازم نیست، این تصور نادرستی است، زیرا هدف صله رحم برقرار کردن ارتباط عاطفی با خویشاوندان است و این ارتباطات از راه های گوناگونی امکان پذیر است. گاهی رفتن به منازل خویشان، سلام و احوالپرسی، تلفن زدن، نامه نوشتن ،پیامک دادن و... ایجاد محبت می کند. و سبب دلجویی از خویشان می شود و گاهی نیز شرکت در غم و شادی خویشان شرکت در مجالس جشن و سرور و مراسم ترحیم آنان رسیدگی عاطفی محسوب می‌شود.

۵_ ترک آزار: یکی از بهترین روش‌های صله رحم با خویشان قطع ترک اذیت و آزار آنان است، بدین معنا پرهیز از غیبت، تهمت، زخم زبان و شماتت آنها به عناوین مختلف، عیب جویی نکردن از آنها و... بهترین موارد صله رحم است.

۶_ ایجاد آشتی و اصلاح بین افرادی که جدای از هم و مدتی است با هم قهرند، ثواب عظیم دارد.

و خلاصه اینکه ما انسان ها غیر از جسم و نیازهای جسمانی نیازهای روحی و روانی هم داریم، نیازهایی که متاسفانه با وجود امکانات رفاهی که هر روز بیشتر می‌شود، و آنها کم توجهی می گردد. مشاهده چهره های افسرده و بی حوصله و قیافه های مغموم و در خود فرو رفته و افرادی که آماده نزاع و درگیری اند و با کوچکترین بهانه ای دعوا و داد و فریاد راه می‌اندازند و همه نشان از این است که نیازهای روح و جان انسان‌ها تامین نیست. تعامل با هم نوعان و خویشان یکی از غذاهای مورد نیاز روح است و احادیث و روایات در مورد تاکید بر صله رحم و ارتباط با اقوام و بستگان و ایجاد رابطه دوستانه و محترمانه با همسایه ها و دوستان و برادران دینی و توصیه به آگاه شدن از اوضاع و احوال شان و رفتن به عیادتشان ،تلاش برای رفع مشکلات و گرفتاری هایشان را برقراری صلح و آشتی بین آنها که نسبت به هم رنجیده اند و... همه به عنوان غذای روح مطرح اند.

و امروزه با توجه به تغییراتی که در ساختار خانواده ایرانی ایجاد شده و افراد وقت کمتری برای دیدارهای فامیلی دارند. سنت‌ هایی مانند شب یلدا می‌تواند بهانه خوبی برای تقویت عواطف جمعی و استحکام بنیان خانواده‌ها باشد...

🔹لینک کوتاه : https://gitionline.ir/?p=77089

🔹لینک کوتاه :
news.hozehkh.com/?p=35155

🔹لینک خبر
hawzahnews.com/xdjrJ

🌐منبع خبر؛
🔻روزنامه بشیر ، شماره 7541 ، صفحه6
🔻خبرگزاری گیتی آنلاین_ کد خبر 77089
🔻خبرگزاری حوزه علمیه _کد خبر35155
🔻روزنامه رویش ملت، شماره3067، صفحه5

📝📝حرمت مؤمن؛ بالاتر از حرمت کعبه

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🔹صدای خاوران _ هرچند انسان باید مواظب باشد که از رفتارها و گفتارهایی که او را در معرض تهمت قرار می‌دهد پرهیز نماید، ولی معمولاً بیماردلان و اشخاص بی‌مقدار که توان رویارویی با افراد را ندارند و فاقد منطق قوی هستند لغزش‌های دیگران را پیگیری کرده و دست به افشاگری می‌زنند و تلاش می‌کنند با ریختن آبروی دیگران، برای خود آبرو و اعتبار کسب نمایند. غافل از اینکه خود را رسوا می‌کنند. علی(ع) می‌فرمایند: «افراد فاسد و شرور به دنبال کشف و پخش عیوب مردم‌اند و مانند مگس همواره به دنبال مواضع فاسد می‌گردند و هرگز زیبایی‌ها و محسنات را نمی‌بینند.»

🔰واژه “ویل“ در قران مجید 39 مرتبه آمده است. کلمه ویل اغلب درباره تحریف‌کنندگان دین، ریاکاران و غافلان نماز، بدگویان عیب‏جو، تکذیب‌کنندگان قیامت و کتب‌ آسمانی، ظلم‌کنندگان، دروغگویان، کم‌فروشان، سخت‌دلان از یاد خدا و… به کار رفته است.

به تعبیر دیگری می‌شود گفت؛ واژه ویل در قرآن درباره ظالمان اقتصادی، سخره‌کنندگان حقایق دینی و الهی، خائنین فرهنگی و منحرفان اعتقادی یعنی کافران و شرکا استعمال شده است.

🔹به باور علامه طباطبایی در المیزان، ویل به معنای هلاک و عذاب شدید و نیز به معنای اندوه و خواری و پستی است و در اصطلاح هر چیزی را که آدمی سخت از آن حذر می‌کند، ویل می‌گویند. در بعضی از روایات ویل به معنای وادی خاصی در جهنم آمده که کافران در آن سرازیر می‌شوند و پس از چهل‌سال به قعر آن می‌رسند. در بعضی روایات آمده که ویل وادی جوشانی از صدید یعنی (چرک و خون‌جوشان)است که چهل‌سال زمان رسیدن به ته آن است.

🔹علامه‌طباطبایی در المیزان در تفسیر آیه270سوره بقره معتقد است؛ «امتناع ورزیدن از اصل انفاق بر فقرا از سوی مسلمانان در صورتی‌که فقیرانی احتیاج به کمک داشته باشند از گناهان کبیره هم مهلک‌تر است» و خداوند بعضی از اقسام این خودداری را شرک به خدا و کفر به آخرت خوانده است، مانند امتناع از دادن زکات و فرمود: «و ویل للمشرکین الذین لایوتون الزکاه و هم بلاخره هم کافرون.» منظور از مشرکینی که با ویل تهدید شدند، مسلمانانی هستند که زکات نمی‌دادند و به عبارتی صدقه پرداخت نمی‌کردند.

🔸در قران مجید دو سوره با ویل شروع می‌شود یکی “وَيْلٌ لِلْمُطَفِّفِينَ“ وای بر کم‌فروشان و دیگری “وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ“. وای بر عیب‌جویان و مسخره کنندگان. اولی درباره مال حرام و دومی در مورد آبروی مردم که باید مراقب هر دو باشیم.

پیامبر(ص) در اهمیت این موضوع می‌فرمایند: «همه چیز مسلمان از مال، آبرو و خونش بر مسلمانان دیگر حرام است. هرگاه مؤمنی برادر دینی خود را متهم نماید ایمان او آب می‌شود و از بین می‌رود،همان‌طور که نمک در آب حل می‌شود و از بین می‌رود.»

🔹در احادیث معصومین داریم که ربا 73 قسم است و بدتر از همه رباها، تجاوز به آبروی مسلمانان است، کسی که خبر ناروایی بشنود و آن را منتشر کند مثل این است که خودش آن کار زشت را انجام داده است.

روایت است که نزدیک‌ترین وضعی که انسان به کفر دارد این است که لغزش‌ها و خطاهای برادر دینی‌اش را شماره کند. ابن‌عباس نقل می‌گوید پیامبر(ص) از علی(ع) پرسید؛ «اگر مردی را در حال ارتکاب عمل نامشروعی دیدی چه می‌کنی؟» امام پاسخ دادند: «او را می‌پوشانم.» رسول خدا(ص) پرسیدند: «اگر دوباره او را در حال ارتکاب همان گناه دیدی؟» امام پاسخ دادند: «او را با لباس‌هایی که دارم می‌پوشانم.» رسول خدا(ص) مرتبه سوم این سئوال را پرسیدند و امام برای مرتبه سوم همان پاسخ را دادند. پیامبر(ص) فرمودند: «جوانمردی جز علی(ع) نیست.» آنگاه رسول خدا رو به اصحاب کردند و فرمودند: «برای برادران خود، پرده‌پوشی کنید.»

🔸مقصود از روایت، رازداری و پوشاندن عیوب پنهانی دیگران است که شخص مؤمن گناهی در خلوت و پنهانی انجام می‌دهد و کسی او را در آن حال ببیند در حد امکان نباید عمل او را فاش و برملا سازد و به دیگران خبر دهد بلکه باید پرده ‌پوشی نمایند. در همین راستاست که بر اساس موازین دینی حتی اگر سه نفر گواهی دهند که فردی را در حال عمل نامشروع دیده‌اند نه‌تنها گواهی آنان مورد پذیرش قرار نمی‌گیرد، بلکه خود آنان مجازات می‌شوند، چون وظیفه تمام‏شان رازداری بوده و آنان از انجام این وظیفه سرپیچی کرده‌اند مگر آن‌که تعداد گواهان به چهار نفر برسد که چنین فرد بی‌شرمی که در حضور چهار نفر مرتکب عمل نامشروع شده مجازات خواهد شد. امام‌علی(ع) در نامه‌اش به مالک اشتر نخعی به او توصیه کرد؛ «ای مالک اگر شب‌هنگام کسی را در حال گناه دیدی فردا به آن چشم نگاهش مکن، شاید سحر توبه کرده باشد و تو ندانی.»

🔸امام صادق(ع)فرمود:«هر کس به زیان مؤمنی سخن بگوید و قصدش رسوایی و از بین بردن مروت و جوانمردی او باشد تا از چشم مردمان بیفتد، خداوند او را از ولایت خودش به ولایت شیطان می‌اندازد ولی شیطان هم او را نمی‌پذیرد.»

🔹در حدیث دیگر است که حرمت مؤمن از حرمت کعبه بالاتر است. ریختن آبروی مؤمن گناهش بیشتر از تخریب خانه خداست.

امام صادق(ع) فرمودند: «بهتان زدن به آدم بی‌گناه بزرگ‌تر از آسمان و سنگین‌تر از کوه‌های استوار است.» و هم‌چنین می‌فرمایند؛ خداوند در زمین برای پنج چیز پیامبر(ص)، آل پیامبر(ص)، کتاب خدا، کعبه و آبروی مؤمن حرمت و احترام قرار داده است.

🔹هرچند انسان باید مواظب باشد که از رفتارها و گفتارهایی که او را در معرض تهمت قرار می‌دهد پرهیز نماید، ولی معمولاً بیماردلان و اشخاص بی‌مقدار که توان رویارویی با افراد را ندارند و فاقد منطق قوی هستند لغزش‌های دیگران را پیگیری کرده و دست به افشاگری می‌زنند و تلاش می‌کنند با ریختن آبروی دیگران، برای خود آبرو و اعتبار کسب نمایند. غافل از اینکه خود را رسوا می‌کنند. علی(ع) می‌فرمایند: «افراد فاسد و شرور به دنبال کشف و پخش عیوب مردم‌اند و مانند مگس همواره به دنبال مواضع فاسد می‌گردند و هرگز زیبایی‌ها و محسنات را نمی‌بینند.»

✍ غلامرضا رضایی تربقان

لینک کوتاه : https://sedayekhavaran.ir/?p=11211

کد خبر : 11211۲۳ آذر ۱۴۰۳ - ۷:۳۶

لینک کوتاه : https://gitionline.ir/?p=76453

💠منبع خبر

🔻صدای خاوران،آوای کاشمر،شماره582،صفحه5

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _ کد خبر : 76453

📝📝 کار کلید، خوشبختی

برای انسان بهره ای جز سعی و کوشش او نیست.(سوره نجم آیه ۳۹)

🔹 کار از منظر اسلام آن چنان ارزشمند است که قرآن کریم جایگاه هر فردی را از زاویه کار و عملکرد وی بررسی می کند و می فرماید؛ « برای انسان بهره ای جز سعی و کوشش او نیست.»

کار مناسب ترین بسترها را در زمینه سعادت دنیوی و اُخروی انسان فراهم می آورد. لذا گاهی یک کار دنیوی ساده بالاترین درجات را در جهان آخرت به دنبال خود دارد.

🔻 پیامبر(ص) می فرماید؛ « کسی که برای تامین مخارج زندگی خانواده اش از راه حلال می کوشد، همانند مجاهد در راه خداست.»

تامین مخارج زندگی، تقویت روابط اجتماعی سالم، ایجاد نظم و انضباط در رفتارهای فردی و اجتماعی، آرامش روح و وجدان، بیداری روح خلاقیت و ابتکار، تثبیت موفقیت اجتماعی، استقلال و عزت نفس و جلوگیری از مفاسد و انحرافات، از جمله ره آوردهای کار و تلاش سالم می باشد.

🔸اساساً کار عامل قدرتمندی در تامین نیازهای اقتصادی، اجتماعی و روانی انسان می باشد که برخی از آنان عبارتند از ؛ نیاز به کسب موفقیت، نیاز به تایید و پذیرش دیگران، نیاز به ایجاد روابط شخصی و اجتماعی، نیاز به مفید بودن و خدمت به دیگران، احساس ارزشمندی و مسئولیت پذیری، کسب هویت و احتراز از پوچی واپس گرایی و بی خاصیت بودن در جامعه، نیاز به داشتن پایگاه اجتماعی و...

پاسکال فیزیکدان معروف فرانسوی در این زمینه سخنی دارد که خالی از فایده نیست، او گفته است: « مصدر کلیه مفاسد فکری و اخلاقی بیکاری است، هر کشوری که می خواهد این عیب بزرگ اجتماعی را رفع کند، باید مردم خود را به کار وا دارد تا آن آرامش عمیق روحی که عده معدودی از آن برخوردارند در عرصه وجود افراد دیگر نیز برقرار شود.»

🔹اسلام برای کارهای تولیدی به ویژه کشاورزی و دامداری و کارهای توزیعی خصوصاً کسب و تجارت اهمیت بسیار قائل است و متقابلاً از تنبلی و بیکاری و سهل انگاری به شدت نهی کرده است. اسلام فقر فردی و فقر اجتماعی را مرضی مهلک و نابود کننده دنیا و آخرت می داند و با تاکید از پیروان خود می خواهد که آن را ریشه کن سازند.

امام علی (ع) مردمی را که آب و زمینی داشته باشند و بتوانند فقر را ریشه کن سازند و کوتاهی کنند نفرین کرده است.

امام باقر(ع) کسی را که عمر خود را به بیکاری بگذراند، به مردار تشبیه کرده و او را مغبوض ترین افراد نزد خداوند می داند.

🔸در قرآن کریم آیات بسیاری است که به ما می آموزد خداوند جهان را برای انسان مسخر ساخته و به او نعمت و قدرت و سلامتی و توانایی کار و عقل و بینش و... عنایت کرده است. که باید از آن ها استفاده کند و به کار و کوشش بپردازد.

در آیه دیگر می فرماید: « اوست خدایی که برای شما زمین را رام ساخته، پس بر روی آن حرکت کنید و از نعمت های آن برخوردار شوید.»

در قرآن بیش از پانصد بار در مورد کار اشاره شده است.

⭕️به قول شاعر ترشیزی ملک الشعرای بهار که می گوید؛

ز کوشش به هر چیز خواهی رسید،

به هر چیز خواهی کماهی رسید،

برو کارگر باش و امیدوار،

که از یاس، جز مرگ ناید ببار

رسول اکرم (ص) مردم را به کار تشویق می فرمودند و به کارگران بسیار احترام می نهادند. نقل شده که آن بزرگوار دست کارگری را بوسید، سپس دست او را بلند کرد و فرمود؛ این دست را خدا و پیامبر (ص) دوست می دارد.

🔻 اهمیت کار در اسلام به حدی است که می گوید؛ کار واجب کفایی است.

یکی از دانشمندان می گوید بعد از دیانت، مدرسه ای بهتر از مدرسه کار برای تربیت انسان ساخته نشده است.

کار به ما اجازه می دهد تا مسئولیت هایی را برعهده بگیریم و اهداف مشخصی را برای خود تضمین کنیم. این مسئولیت ها و اهداف به ما انگیزه می دهند تا پیشرفت کرده و به بهترین شکل ممکن، در زندگی حرفه ای عمل نماییم.

کار به ما کمک می کند تا زندگی را بهتر مدیریت کرده و از تمام جوانب آن لذت ببریم.

کار به کاهش فقر کمک می کند و به عنوان یک عامل کلان در تعادل منطقه ای نقش بسیار مهمی ایفا می کند.

🔹ایجاد فرصت های شغلی در مناطق محروم، افراد را از مهاجرت به شهرهای بزرگ باز می دارد و به توسعه پایدار و برابری اجتماعی کمک می نماید. کار و افزایش فرصت شغلی نقش مهمی در تعادل اجتماعی دارد. کاهش بیکاری و فقر، به توسعه اجتماعی و تعادل در زندگی افراد کمک می کند. همچنین فرصت های برابر شغلی برای اقشار مختلف جامعه به تنوع فرهنگی و اجتماعی کمک کرده، در جلوگیری از تبعیض و نابرابری اجتماعی نقش دارد.

🔹 توجه به اشتغال و کار جوانان وظیفه خطیر متولیان، مربیان، ثروتمندان، افراد صاحب نفوذ جامعه و به ویژه والدین می باشد.

از منظر فرهنگ اهل بیت (ع) یکی از مهم ترین حقوق فرزندان و جوانان بر عهده مسئولین و مربیان، ایجاد زمینه اشتغال و کاریابی است.

یکی از یاران پیامبر(ص) فرزند خود را به حضور پیامبر (ص) آورد و عرضه داشت، یا رسول الله این فرزند من، چه حقی بر عهده من دارد؟ پیامبر(ص) فرمودند؛ انتخاب نام نیکو، تادیب و تربیت صحیح، قرار دادن در جایگاه نیکو.(شغل مناسب)

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🌐منبع خبر؛ (صدای خاوران) آوای کاشمر، شماره۵۸٠، صفحه۵

📝📝ستاره درخشانی که غروب ندارد

💢نگاهی به مبارزات و خدمات حجت الاسلام حسن زاده کاشمری

🔹پیامبر(ص) فرمودند: مرگ عالم مصیبتی جبران ناپذیر و رخنه ای بسته ناشدنی است، او ستاره ای است که غروب می کند. مرگ یک قبیله آسان تر از مرگ یک عالم است.

خوشا آنانکه با عزت ز گیتی

بساط خویش برچیدند و رفتند

خوشا آنانکه در میزان وجدان

حساب خویش سنجیدند و رفتند

خوشا آنانکه بر این عرصه خاک

چو خورشیدی درخشیدند و رفتند

خوشا آنانکه با ایمان و اخلاص

حریم دوست بوسیدند و رفتند

⭕️ درگذشت عالم مجاهد و عالی قدر حضرت حجت الاسلام حسن حسن زاده کاشمری را به پیشگاه امام عصر (عج) و مقام معظم رهبری و جامعه روحانیت و بیت معظم له تسلیت عرض نموده و برای روح مطهر ایشان علو درجات و برای بازماندگان آن مرحوم صبر و شکیبائی از خداوند متعال مسئلت داریم. مبارزات خستگی ناپذیر آن عالم مجاهد علیه رژیم پهلوی و دفاع مستمر از آرمان های انقلاب اسلامی بخشی از خدمات آن عالم مهذب می باشد.

🔹 مرحوم حسن زاده در سال ۱۳۲۶ در روستای میرآباد از توابع شهرستان کاشمر در یک خانواده مذهبی دیده به جهان گشود و پس از تحصیل دوران ابتدائی در سن ۱۵سالگی در سال ۱۳۴۱جهت تحصیل علوم دینی وارد حوزه علمیه کاشمر گردید و پس از دو سال جهت ادامه تحصیل به حوزه مشهد مقدس و سپس حوزه علمیه قم به مدت ۵ سال را هم در نجف اشرف در محضر امام خمینی (ره) سپری نمود و تا مقطع خارج فقه و اصول ادامه داد و همزمان به صف مبارزین علیه رژیم طاغوت پیوست. وی در کشاکش مبارزه چندین بار توسط ساواک دستگیر و زندانی و شکنجه شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به نمایندگی دوره اول مجلس شورای اسلامی برگزیده شد و در نخستین انتخابات مجلس شورای اسلامی که اسفند سال ۱۳۵۸ برگزار گردید با کسب نود ۹۵/۲۰ درصد آرای مأخوذ از حوزه انتخابیه کاشمر راهی مجلس شد.

🔹 مرحوم حسن زاده در زمان تحصیل در مشهد بعد از دستگیری امام خمینی(ره) در سال چهل ۴۲ بارها در حرم مطهر مسجد گوهرشاد به تشکیل جلسه دعا و سخنرانی پرداخت که بعد از سخنرانی در مسجد گوهرشاد توسط ساواک دستگیر و روانه زندان گردید و همه طلاب و روحانیونی که در آن مراسم شرکت داشتند از جمله حجت الاسلام سید هادی خامنه ای و حجت الاسلام علی عجم و حجت الاسلام عظیمی و مویدی هم دستگیر شدند.

مرحوم حسن زاده پس از گذراندن شش ماه در زندان آزاد گردید. در سال ۱۳۵۴ جهت تبلیغ در ماه محرم به شهر سمنان عازم شد و بلافاصله در آنجا فعالیت های تبلیغی خود را علیه رژیم شاهنشاهی آغاز کرد.

🔸در جلسه ای که جمعیت زیادی حضور داشتند مسائل امام و تبعید ایشان و مشکلاتی که در راه انقلاب هست و مسائل سیاسی را مطرح نمود که ماموران ساواک ایشان را دستگیر نمودند و به زندان بردند و با تلاش مرحوم آیت الله سمنانی و علامه حائری و علامه لنکرانی از زندان آزاد شدند.

وی پس از آزادی چون نمی توانست به مشهد برود و تحت تعقیب ساواک بود، لذا تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل و زیارت و دیدار با امام(ره) به نجف اشرف برود. او در سال ۱۳۴۶ از مرز خرمشهر به نجف رفت و در محضر امام (ره) بود. در نجف با مرحوم آقا سید مصطفی خمینی (ره) در تماس بود و مسائل مبارزه و نهضت را پیگیری می‌کرد.

🔸در ایام مختلف در مسجد هندی و مجالس یادبود ائمه و مناسبت ها که پیش می آمد سخنرانی و به مسائل ایران و انقلاب و امام(ره) می پرداخت.

مرحوم حسن زاده بعد از حدود ۵ سال درس و بحث در محضر امام (ره) در نجف در سال ۱۳۵۰ جهت ادامه مبارزه وارد ایران شد و در همان سال در تهران با مبارزانی مانند شهید دکتر علی شریعتی آشنا و به گروه های مبارزین پیوست. در سال ۱۳۵۰ که اوج قدرت نمایی شاه بود و با برپایی جشن های ۲۵۰۰ ساله حدوداً ۱۵۰ نفر رئیس جمهور و سران کشورهای مختلف را به ایران دعوت کرده بود، فقر و فلاکت مردم خصوصاً روستائیان از یک سو و تپش انقلابی که در نیروهای آگاه چه در دانشگاه و چه در حوزه به وجود آمده بود شدیدتر شده و زمینه رشد نهضت امام خمینی (ره) را فراهم کرده بود.

🔹با آشنایی با دکتر علی شریعتی و آیت الله سعیدی و آیت الله ربانی شیرازی و ارتباطی که با آن ها داشت درصدد ایجاد و تأسیس هسته های مقاومت در شهرستان ها و روستاها بود و جوانان مستعد را شناسایی و به آن ها آموزش های عقیدتی و سیاسی می داد و آن ها را آماده می کرد تا به شبکه های مقاومت اسلامی وارد شوند.

🔹 مرحوم حسن زاده را در سال ۱۳۵۱ در شهر قم دستگیر و به تهران منتقل نمودند و در زندان کمیته مشترک ضد خرابکاری به مدت ۱۸ ماه زندانی نمودند و مدت زندان تمام شد، ۶ ماه ایشان را اضافه در زندان نگه داشتند. در سال ۵۴ بعد از آزادی به قم رفت ولی ساواک مرتب سراغ ایشان را می گرفت و تحت نظر بود و زندگی برایش دشوار. برای اینکه ساواک را منحرف کند به شهر قائن رفت و مدتی آن جا بود ولی ارتباطش با قم برقرار بود.

🔹بعد از شهادت آیت الله سعیدی و آیت الله غفاری خشونت رژیم بیشتر شده بود و روحانیون هوادار نهضت به شدت تحت مراقبت و تعقیب بودند.

و از کسانی که منبری دعوت می کردند تعهد می گرفتند که منبری نباید مسائل سیاسی را مطرح کند و مردم هم می ترسیدند کسی را برای منبر دعوت کنند. عده ای از دانشجویان دانشگاه صنعتی اصفهان از مرحوم حسن زاده جهت سخنرانی دعوت می کنند که ایشان در آن جو ترس و وحشت که کمتر کسی جرئت می کرد با رژیم درگیر شود به سخنرانی ادامه می داد.

🔸رژیم پهلوی عده ای از مدرسین حوزه علمیه قم را به شهرهای دیگر تبعید نمود از جمله آیت الله مشکینی را به کاشان و بعد به کاشمر و آیت الله حسن نوری همدانی و آیت الله فاضل لنکرانی را هم تبعید نمودند.

مرحوم حسن زاده برای ارتباط با این علمای در تبعید این جرأت و شهامت را داشت که به دیدار آن ها می رفت، با آنکه دیدار با این علمای تبعیدی خودش جرم بود.

🔸مرحوم حسن زاده در سال ۱۳۵۶ در قیام مردم قم شرکت فعال داشت و در مراسم ۱۹ دی در مسجد اعظم قم، در میان هزاران نفر از مردم انقلابی قم سخنرانی پرشوری ایراد نمود. وی در خرداد سال ۵۷ برای سخنرانی به تبریز می روند، که آن جا مانع سخنرانی ایشان می شوند و از آن جا که ممنوع المنبر بودند با نام مستعار حسین پور در شهرستان اردبیل به منبر رفته که به اتهام تحریک مردم به انقلاب دستگیر و به مدت دو هفته در تبریز زندانی بودند و از آن جا توسط مامور شاه به زندان تهران منتقل گردید تا اینکه سرانجام در ۲۲بهمن سال ۱۳۵۷ به وسیله مردم مبارز و انقلابی تهران درِ زندان ها گشوده و نامبرده جز آزادشدگان زندان بودند.

حجت الاسلام حسن زاده بعد از پیروزی انقلاب در سنگرهای متعدد تا پایان عمر شریف خود به دفاع از ارزش های انقلاب اسلامی پرداختند و به عنوان یک سرباز و جانباز مدافع انقلاب اسلامی در خدمت اسلام و نظام مقدس جمهوری اسلامی بودند.

⭕از جمله مهم ترین مسئولیت ها و خدمات مرحوم حاج آقای حسن زاده

۱_ نماینده اولین دوره مجلس شورای اسلامی ۲_معاونت فرهنگی بنیاد شهید تهران

۳_تشکیل سپاه پاسداران در کاشمر

۴_ تشکیل هیئت هفت نفره زمین در کاشمر

۵_ تشکیل حزب جمهوری اسلامی

۶_تشکیل دادگاه انقلاب اسلامی

۷_ اعزام به کشور آلمان به همراه جانبازان انقلاب و جنگ تحمیلی در دوران مسئولیت معاونت فرهنگی بنیاد شهید

۸_سفرهای تبلیغی به دستور امام خمینی (ره)به لبنان و مکه و نجف و دیدار با امام موسی صدر در بیروت لبنان

۹_نماینده ولی فقیه در سیاسی عقیدتی استان فارس و شیراز

۱٠_ تالیف کتاب سروش بیداری و ره یافته ای از فلسطین را می توان برشمرد.

مرحوم حسن زاده در ۱۴٠۳/۸/۲۸ در سن ۷۷ سالگی در قم دعوت حق را لبیک گفت و به دیدار معبودش شتافت. روحش شاد و یادش گرامی باد.

لینک کوتاه : https://gitionline.ir/?p=74547

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🌐 منبع خبر:

🔻روزنامه جمهوری اسلامی _ شماره ۱۲۹۶۲_صفحه۸

🔻خبرگزاری گیتی آنلاین _کد خبر : 74547

📝📝حق همسایه

✍ غلامرضا رضایی تربقان

◾️در آموزه‌های دینی، حقوق متقابلی برای انسان‌ها تعریف شده است که هر یک، موظّف به رعایت آن‌ها هستند. توجه به این امر، نقش بنیادی در فرآیند زندگی مسالمت‌آمیز و ایجاد جامعه مطلوب دارد. یکی از این حقوق، حق همسایگان است که اسلام به آن بسیار اهمیت داده است.

🔰موضع اسلام درباره همسایه

اخلاق و آداب همسایه‌داری قابل‌تأمل است. اسلام برای رعایت قوانین، درستی رفتار، زندگی مسالمت‌آمیز و تأمین سعادت انسان‌ها برنامه‌های مشخصی را معین کرده و در قالب آداب اسلامی به آن امر فرموده است. در حقیقت محیطی که همسایگان برای یکدیگر فراهم می‌آورند تأثیر شگرفی در سعادت دنیوی و اخروی انسان دارد.

🔸قرآن کریم در آیه 36 سوره نساء حق همسایگی را در امتداد حق بندگی، والدین، ارحام و ایتام یادآوری می‌کند. «خدا را بپرستید و هیچ‌چیز را شریک او قرار ندهید و به پدر و مادر نیکی کرده و به بستگان و یتیمان و بینوایان و همسایه دور و نزدیک نیکی کنید.» در این آیه نیکی به همسایه در ردیف نیکی به پدر و مادر قرار گرفته و هم‌چنین به نیکی بر همسایه دور و نزدیک تأکید شده است که نشان از اهمیت این موضوع دارد. وقتی همسایه دور در این آیه بیان شده است بنابراین احسان و مراعات همسایه ابعاد وسیع‌تری به خود می‌گیرد ومی‌تواند همنوعان را هم شامل شود. امروزه روابط عاطفی و انسانی به‌قدری ضعیف‌شده که حتی از همسایه نزدیک هم خبر نداریم واین مسائل زمانی تأسف‌بارتر می‌شود که همسایه‌ها همدیگر را نمی‌شناسند چه رسد به این‌که بخواهند به آن‌ها نیکی کرده و یا از حال‏شان با خبر باشند.

رفت‌وآمد و رسیدگی،احوالپرسی، دلجویی، یاری، عیادت، انفاق، رفع نیاز و همدردی و…از جمله وظایف و آداب همسایه‌داری است، هم‌چنین باید از بدگویی،ظلم،اذیت کردن،سروصدا و دعوا و… پرهیز کرده و به حریم خصوصی و شخصی همسایه‌ها احترام بگذاریم.

🔹پیامبر(ص) فرموده؛«با همسایه‌ات نیکو همسایه‌داری کن تا مؤمن باشی» و درباره آزار نرساندن به همسایه می‌فرماید: «کسی که ایمان به خدا و روز قیامت دارد همسایه‌اش را آزار ندهد.» و امام‌رضا(ع) فرموده«از ما نیست کسی که همسایه‌اش از شر او در امان نباشد.» بنابراین باید متوجه باشیم که فقط اعمال عبادی فرد نیست که می‌تواند او را بهشتی کند، بلکه باید در کنار آن روابط اجتماعی سالم نیز داشته باشیم که یکی از آن‌ها رضایت همسایه است.

🔹امام حسین(ع)چه زیبا فرمودند که«همسایه‌گی گونه‌ای خویشاوندی است.» پاره‌ای از روایات حرمت همسایه را هم‌طراز حرمت مادر معرفی نموده و برخی آموزش انسان را در گرو رضایت همسایه دانسته است. از منظر ائمه(ع) اخلاق همسایه‌داری صرفاً آزار نرساندن به آن‌ها نیست، بلکه رفتار خوب و نیک با همسایه و صبر پیشه کردن در برابر اذیت‌های آنان هم از آداب معاشرت با همسایه است. تأثیرات همسایه به حدی است که تعدادی از احادیث،گزینش محل سکونت و خرید خانه را متوقف و بر انتخاب همسایه شایسته می‌دانند.

🔻حضرت علی(ع) می‌فرمایند:«قبل از مسافرت درباره هم‌سفرت پرس‌وجو کن و قبل از خرید و تهیه خانه درباره همسایه‌ات تحقیق کن.»

آرامش و سکوت به‌ویژه در ساعات استراحت، رانندگی آرام و آهسته در کوچه‌ها، عدم استفاده از بوق به‌جای دق‌الباب کردن، استفاده نکردن از وسایط نقلیه دودزا و پر سروصدا و… را می‌توان نمونه‌هایی از حُسن همسایگی به‌حساب آورد.

🔻 پیامبر(ص) فرمود:«خوش همسایگی، خانه‌ها را آباد و عمرها را دراز می‌کند و موجب افزایش روزی می‌شود.»

🔻امام سجاد(ع) فرمود: «حق همسایه‌ات بر تو حفظ آبروی اوست، زمانی که غایب است. احترام اوست زمانی که حاضر است و کمک به اوست وقتی که مورد ستم قرار گرفته است.»

بعضی از همسایگان آزاری به یکدیگر نمی‌رسانند امام ممکن است نسبت به حال‌وروز یکدیگر بی‌اطلاع و بی‌تفاوت و بی‌مسئولیت باشند. پیامبر(ص) فرمود: «از کمترین حقوق همسایه نسبت به همسایه این است که اگر از تو کمک خواست او را کمک کنی و اگر قرض خواست به او قرض دهی و اگر مریض شد از او عیادت کنی و اگر مصیبت دید به او تسلیت بگویی.» و فرمود: «هرکسی همسایه‌اش را آزار دهد نسیم بهشت بر او حرام می‌شود و جایگاهش جهنم است و هرکس حق همسایه‌اش را ضایع کند با ما بیگانه است.»

🔻پیامبر(ص) فرمود: «اولین موضوعی که در کارنامه مؤمن پس از مرگ او ملاحظه می‌شود سخن مردم درباره اوست اگر مردم خوبی او را بگویند خدا نیز او را در زمره خوبان قرار می‌دهد و اگر او را بدی یاد کنند خدای متعال او را در زمره بدان قرار دهد.»

گاه رضایت خدا را باید از طریق رضایت دیگران به دست آورد. انسان هرگز نباید داوری مردم درباره خود را نادیده بگیرد. همچنین پیامبر(ص) فرمود: «کسی که سیر بخوابد و همسایه‌اش گرسنه باشد به من ایمان نیاورده است.»

لینک کوتاه : https://sedayekhavaran.ir/?p=11068
کد خبر : 11068۰۶ آبان ۱۴۰۳

🌐منبع خبر: آوای کاشمر (صدای خاوران)

📝📝سوره “حمد”؛ مشکل گشای گرفتاری‌ها

✍ غلامرضا رضایی تربقان

💢صدای خاوران _سوره شریفه “حمد“ یا “فاتحه‌الکتاب“ با حمد و ستایش پروردگار آغاز می‌شود. با ابراز ایمان به مبدا و معاد ادامه می‌یابد و با تقاضا و نیازهای بندگان پایان می‌گیرد. اسلام بر خلاف بسیاری از مذاهب ساختگی یا تحریف‌ شده که میان خدا و خلق واسطه‌ها نائل می‌شوند به مردم دستور می‌دهد بدون واسطه با خدا ارتباط برقرار کنید. این سوره تبلوری از همین ارتباط نزدیک و بی‌واسطه خدا با انسان و مخلوق با خالق است. در اینجا تنها او را می‌بیند، با او سخن می‌گوید و پیام او را با گوش جان می‌شنود. هیچ پیامبر مرسل و فرشته مقربی در این میان واسطه نیست و عجیب این‌که این پیوند و ارتباط مستقیم با خالق، آغازگر قرآن است. در حدیث است که سوره حمد اساس قرآن است. جابربن عبدالله انصاری خدمت پیامبر رسید. پیامبر(ص) به او فرمود: “قسم به کسی که جانم در دست اوست، خداوند نه در تورات نه در انجیل و نه در زبور، مثل این سوره نازل نکرده و این ام‌الکتاب است.“

🔹این سوره در حقیقت فهرستی است از مجموعه محتوای قرآن، از توحید و شناخت صفات خدا تا معاد و رستاخیز و هدایت و ظلالت که خط فاصل مؤمنان و کافران است، به بیان دیگر این سوره مراحل سه‌گانه ایمان، اعتقاد به قلب، اقرار به زبان و عمل به ارکان را در بر دارد. “ام“ به معنای اساس و ریشه است، به همین دلیل ابن عباس مفسر معروف قرآن می گوید: “اساس و زیربنای قرآن، سوره فاتحه است.“

🔰سوره حمد، افتخار پیامبر(ص) است

در سوره حجر آیه 87، سوره حمد به عنوان یک موهبت بزرگ به پیامبر(ص) معرفی شده و در برابر کل قرآن قرار گرفته است. آنجا که می‌فرماید: “ما به تو سوره حمد که هفت آیه دارد و دوبار نازل شده، داده‌ایم. همچنین قران بزرگ بخشیدیم.“

🔹این‌که در منابع شیعه و سنی تأکید بر تلاوت آن شده به خاطر آن است که تلاوت آن به انسان روح و ایمان می‌بخشد. او را به خدا نزدیک می‌کند. صفای دل و روحانیت می‌آفریند اراده انسان را نیرومند و تلاش او را در راه خدا و خلق افزون می‌سازد و میان او و گناه و انحراف فاصله می‌اندازد. به همین دلیل در حدیثی از امام‌صادق(ع) می‌خوانیم “شیطان چهار بار فریاد کشید و ناله سرداد. روزی که از درگاه رانده شد؛ هنگامی که از بهشت رانده شد و به زمین تنزل یافت؛ هنگام بعثت حضرت محمد(ص) و آخرین بار هنگام نزول سوره حمد بود.

🔸اگر این سوره در نماز خوانده نشود نماز باطل است. سوره حمد تنها سوره‌ای است که بر هر مسلمانی واجب است ده مرتبه هر روز تلاوت شود. حضرت علی می‌فرماید: “بسم‌الله مایه برکت و ترک آن موجب نافرجامی است.“ حضرت علی (ع) به شخصی که بسم‌الله را می‌نوشت، فرمود: “آن را نیکو بنویس.“ میان مردم جهان رسم است که هرکار مهم و پرارزشی را به نام بزرگی آغاز می‌کنند. شروع بسم‌الله نباید تنها از نظر اسم و صورت باشد بلکه باید از نظر واقعیت و معنی با او پیوند داشته باشد چرا که این ارتباط آن را در مسیر صحیح قرار می‌دهد و از هرگونه انحراف باز می‌دارد و به همین دلیل چنین کاری حتماً به سرانجام می‌رسد و پر برکت است.

🔸امام‌باقر(ع) فرمود: “سزاوار است هنگامی‌که کاری را شروع می‌کنیم چه بزرگ و چه کوچک بسم‌الله بگوییم تا پر برکت و میمون باشد.“ حضرت نوح(ع) در آن طوفان سخت و عجیب هنگام سوارشدن بر کشتی و حرکت روی امواج آب که هر لحظه با خسارت فراوانی روبه رو بود برای رسیدن به منزل مقصود و پیروزی بر مشکلات به یاران خود فرمود که هنگام حرکت

و موقع توقف کشتی بسم‌الله بگویند. (سوره هود آیه41). و نیز سلیمان(ع) در نامه‌ای که به ملکه صبا می‌نویسد، سرآغاز آن را بسم‌الله قرار می‌دهد.

🔸روی این اصل تمام سوره‌های قرآن با بسم‌الله آغاز می‌شود تا هدف اصلی که همان هدایت و سوق بشر به سعادت است از آغاز تا انجام با موفقیت و پیروزی انجام شود.

تنها سوره‌ای که بسم‌الله ندارد توبه است چرا که این سوره با اعلان جنگ به جنایتکاران مکه و پیمان‌شکنان آغاز شده و اعلان جنگ با توصیف خداوند به رحمان و رحیم سازگار نیست.

🔹از علامت‌های مؤمن(جهر به بسم‌الله) یعنی بلند و آشکار گفتن بسم‌الله است. شروع کردن با نام غیرخدا حتی با نام‌پیامبر(ص) ممنوع است و اولین آیه نازل شده بر پیامبر(ص) نام پروردگار است. رحمان صفت رحمت عام‌الهی است که شامل دوست و دشمن خدا می‌شود. رحیم صفت خاص الهی است که شامل بندگان خاص خداست.

🔻الحمدالله رب‌العالمین: ستایش خداوندی را سزاست که پروردگار جهانیان است.

🔻الحمد‌الله: از ویژگی انسان این است که در برابر جمال، کمال و زیبایی ستایش و در برابر نعمت‌ها و احسان‌ها تشکر می‌کند، لذا خداوند متعال لایق حمد و ستایش است. بنا بر روایات این جمله بهترین تشکر از خداوند متعال است.

🔻الرحمن الرحیم: تربیت خدا بر اساس رحمت است و عقوبت او از روی لطف، تربیت الهی بر اساس لطف و محبت است. خداوند در قرآن به دفعات تذکر می‌دهد که اگر بندگانم برخلاف دستورم عمل کردند و پشیمان شدند، می‌بخشم. می‌آمرزم، رحیم و مهربانم. بنابراین آوردن(رحمان و رحیم) بعد از رب‌العالمین اشاره به این نکته است که ما در عین قدرت نسبت به بندگان با مهربانی و لطف رفتار کنیم.

🔻مالک یوم‌الدین: خدایی که مالک روز جزاست. در اینجا به دومین اصل مهم اسلام یعنی قیامت و رستاخیر توجه می‌کند و به این ترتیب محور مبدا و معاد که پایه هرگونه اصلاح اخلاقی و اجتماعی است در وجود انسان تحمیل می‌گردد. این یک نوع هشدار است که در کنار(رحمان و رحیم) بودنش معلوم می‌شود برای تربیت باید خوف و رجا با هم باشند و یوم‌الدین روشن‌ترین برنامه‌ای است که در قیامت به نمایش گذاشته می‌شود.

🔻ایاک نعبد و ایاک نستعین: تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌جوییم. فقط تو را بندگی می‎‌کنیم و دست استمداد به ذات پاک تو دراز می‌کنیم. خدایا در عبادت کردن، نیازمند کمک تو هستیم. تنها ذات‌ الله قابل اعتماد و ستایش است و لیاقت این را دارد که انسان او را تکیه گاه خود در همه چیز قرار دهد. این تفکر و اعتقاد، انسان را از همه موجودات بریده و تنها به خدا پیوند می‌دهد. این عقیده آن قدر روح انسان را وسیع و افق فکر او را بالا می‌برد که به بی‌نهایت و ابدیت می‌پیوندد و از محیط‌های محدود آزاد و رها می‌سازد.

🔻اهدنا الصراط‌المستقیم: ما را به راه راست هدایت فرما. پس از اظهار تسلیم در برابر خداوند و وصول به مرحله عبودیت و استمداد از ذات پاک او، نخستین تقاضای بنده این است که او را به راه راست، راه پاکی و نیکی، راه عدل و داد و راه ایمان و عمل صالح هدایت فرماید تا خدایی که همه نعمت‌ها را به او ارزانی داشته نعمت هدایت را نیز بر آن بیفزاید، گرچه ممکن است هر آن این نعمت به خاطر عواملی از انسان سلب گردد و از صراط مستقیم منحرف و گمراه شود. پس باید هر شبانه‌روز لااقل ده‌بار از خدای خود بخواهد که لغزش و انحرافی برای او پیش نیاید.

🔻صراط‌الذین انعمت علیهم غیرالمغضوب علیهم والضالین: راه آنها که نعمت دادی آن ها که برای‌شان غضب کردی و نه گمراهان. در حقیقت چون ما آشنایی کامل به راه و رسم هدایت نداریم خدا به ما دستور می‌دهد که در این آیه طریق و خط پیامبران و نیکوکاران و آنها که مشمول نعمت و الطاف او شده‌اند را بخواهیم و به ما هشدار می‌دهد که در برابر شما همیشه دو خط انحرافی قرار دارد. خط مغضوب علیهم و خط ضالین. قرآن افرادی مثل فرعون، قارون، نمرود، ابولهب و اقوامی مثل عاد و ثمود و بنی‌اسرائیل را مغضوب معرفی می‌کند. تولّی و تبرّی در این قسمت از نماز مشهود است. آنچه از خدا به ما می‌رسد نعمت است و غضب را خودمان به وجود می‌آوریم. ابراز تنفر از مغضوبان ریشه سر سپردگی به حکومت آنها را در دل انسان می‌خشکاند.

🔰 لینک کوتاه : https://sedayekhavaran.ir/?p=10987 _کد خبر : 10987 ۱۸ مهر ۱۴۰۳ - ۱۱:۱۵

✍ غلامرضا رضایی تربقان

🌐 منبع خبر: آوای کاشمر (صدای خاوران) شماره ۵۷۸ صفحه۱۰

📝📝طرحی نو در اندازیم

🔰در پانزدهم تیر با رای به دکتر مسعود پزشکیان طرحی نو در اندازیم

(إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَومٍ حَتّىٰ يُغَيِّروا ما بِأَنفُسِهِم)

💢 در آستانه چهاردهمین دوره از انتخابات سرنوشت ساز ریاست جمهوری کشور قرار داریم، فرصتی استثنایی پدید آمده تا یک بار دیگر مشارکتی مثال زدنی را به نمایش گذارده و حماسه‌ای فراموش ناشدنی بیافرینیم.

🔹امروز کشور اسلامی ما تشنه حضور من و شما در میدان انتخابات است، چرا که موفقیت فردا از مسیر صندوق رای های امروز می‌گذرد، حضور باشکوه و مشارکت چشم گیر ملت قهرمان ایران در این رویداد مهم تاریخی و خلق حماسه‌ ی به یاد ماندنی، موجب عزت و سربلندی هرچه بیشتر ایران و ایرانی در تمامی عرصه‌های گوناگون باشد.

🔹حال که پزشک حاذقی با روحیه آزادی‌خواهی و شجاعت و صداقت و عدالت خواهی، برای جراحی بیمار وطن پا پیش گذاشته، شایسته است که ما هم به سهم خویش دست بیعتی به او داده و با تمام توان و بضاعت از او حمایت کنیم
تا فردایمان و فردای فرزندانمان و فردای کشورمان هزار بار بهتر از آن باشد که امروز هست.

🔰در اهمیت این انتخاب و جایگاه آن توجه به چند نکته ضروری است:

🔻1_ لیاقت و شایستگی مدیران و کارگزاران نظام

به نظر امیرالمومنین علی (ع) همه مسئولان جامعه اعم از رهبری و تمام مدیران و کارگزارن نظام سیاسی و اجرایی باید سلسله مراتبی متناسب با استعداد و ظرفیت و شایستگی و تخصص داشته باشند ، چنانچه کمترین خطایی در این خصوص انجام گیرد و به کار گماردن اشخاص از روی ضابطه و مبنایی مشخص و منطقی نباشد ، جامعه از رشد و تعالی و توسعه پایدار باز خواهد ماند و بالتبع نظام اداره جامعه با نابسامانی‌های جدی مواجه شده و یک نوع ضعف و بی‌عدالتی بر بخش‌های گوناگون مدیریت جامعه مستولی می‌شود.

🔸از سوی افراد لایق و کارآمد که ذاتاً در خدمت به مردم سر از پا نمی‌شناسند کنج عزلت اختیار نموده و ناگریز کرسی خدمت به عناصر نالایق و سودجو سپرده ‌می شود.

🔸مسلماً چنین نظامی به جای رشد و توسعه همه جانبه به سمت انحطاط و پوسیدگی تدریجی پیش خواهد رفت، از این رو پیشوای مومنان علی (ع) می‌فرمایند: �فلیست تصلح الرعیه الا بصلاح الولاهًْ� مردم جز به شایستگی زمامداران سامان نمی‌یابد.(نهج البلاغه/خطبه 216)

🔸طبیعی است که عجز و ناتوانی کارکنان ، هم به پیکره مدیریت جامعه آسیب می‌رساند و هم مانع جدی رشد و تعالی جامعه می‌گردد.

🔹از این رو امام علی(ع) پس از پذیرش خلافت تقریباً تمام استانداران و فرمانداران و نمایندگان عالی رتبه سابق را عزل نمود، هرچند که این امر موجب دشمن تراشی و تضعیف حکومت علی(ع) می‌گردید ولی آن حضرت هیچگاه به خاطر نارضایتی بعضی از گردنکشان و بیدادگران از اجرای اصل شایسته سالاری خودداری نمی‌ورزید و برای محوریت این اصل، در دستگاه حکومتی خود تمهیدات گسترده‌ای را فراهم نمود.
بخش زیادی از نامه‌ها و دستورالعمل‌های حکومتی ایشان به کارگزاران و نمایندگان سیاسی ناظر به این مطلب است و همه آنان را به رعایت این اصل ملزم می‌نماید.

🔹از دیدگاه امیرالمومنان علی (ع) این اصل از عدالت نشأت می‌گیرد و چون هدف حکومت اسلامی اقامه عدل است باید در هر زمینه‌ای مورد لحاظ قرار گیرد.

🔹حضرت علی(ع) به محمد بن ابی بکر از اصحاب لایق که استاندار مصر بود و حضرت از او راضی بود اما با توجه به موقعیت ویژه و استراتژیک مصر مالک اشتر را به جای محمد بن ابی بکر نصب نمود.

از این مسئله استفاده می‌شود که حضرت به اصل لیاقت و کفایت سیاسی و نیز تدبیر تجربه و کارآمدی اشخاص با توجه به مقتضیات زمان و مکان سخت معتقد است و لذا هیچ چیزی نمی‌تواند ایشان را در اجرای این اصل باز دارد.

⭕️دکتر مسعود پزشکیان شخصیت متخصص و متعهد برای جمهور

🔻به قول رهی معیری؛
زنده باد آن کس که هست از جان هوادار وطن
هم وطن غمخوار او هم اوست غمخوار وطن

دکتری فهمیده باید دست در درمان زند
تا ز نو بهبود یابد حال بیمار وطن

هرکه دور از میهن خود در دیار غربت است
از برایش سرمه چشم است دیدار وطن

تا خَس و خار خیانت را نسازی ریشه کن
کی مُصفا می‌شود بهر تو گلزار وطن

به که در فکر وطن، باشیم و فکر کار او
پیش از آن کز دست‌ها بیرون رود کار وطن

🔸دکتر مسعود پزشکیان زاده ۷ مهر ۱۳۳۳ مهاباد، ۶۹ ساله ، پزشک و سیاستمدار اصلاح طلب ، وزیر بهداشت در دولت اصلاحات خاتمی ، نائب رئیس مجلس دهم و چندین نوبت نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی، مسئول اعزام اکیپ‌های پزشکی به جبهه‌های نبرد و رزمنده دفاع مقدس و ریاست دانشگاه علوم پزشکی تبریز را در کارنامه خود دارد.

🔸پزشکیان نه به عنوان یک سیاستمدار بلکه به عنوان یک انسان شریف که ۳۰ سال قبل همسرش و یکی از فرزندانش را بر اثر حادثه تصادف از دست داد، اما مسئولیت پذیری نسبت به فرزندانش موجب شد که تاکنون ازدواج مجدد نکند و وفاداری نسبت به همسر فقیدش را به منتهای درجه خود برساند.

🔸دکتر پزشکیان یک پزشک متخصص و دود چراغ خورده است و به همان نسبت مطالعات در حوزه آموزه‌ های دینی دارد. آموزه‌هایی که عامل به آنهاست، نه اینکه تنها حرف تقوا بزند و هزاران...

🔸دکتر پزشکیان تسلط اش بر قرآن و نهج البلاغه بیشتر از خیلی از روحانیون است، او همیشه کوشیده تا در کلام اش از سخنان مولا علی (ع) وام بگیرد و یاد آن بزرگ مرد تاریخ انسانیت را در اذهان تداعی بخشد.

🔸دکتر پزشکیان به رغم دارندگی و بسندگی در امور مالی ، پزشک و سیاستمداری ساده زیست و بی‌ریاست و نشانی از کینه و عقده آنچنان که در برخی از کاندیداهای دیگر می‌بینیم در وجود او هویدا نیست.

🔹شخصیت ایثارگرانه دکتر پزشکیان در قطع رابطه مالی درمان بیمارانش با هزینه‌های عمل سنگین قلب او روشن می‌شود و این ایثار او طی نیم قرن در ساختار شخصیت دکتر پزشکیان نهادینه شده.
او بعد از دریافت مجوز پزشکی تصمیم می‌گیرد فقط در بیمارستان دولتی مریض ببیند و هرگز مطب نزد و حاضر نشد به بیمارستان‌ های خصوصی برود و تمام قد در خدمت محرومین بود.

🔹دکتر پزشکیان می گوید؛ خواهرزاده و برادر زاده‌ های من بیکارند و می‌توانستم توصیه بکنم جایی مشغول به کار شوند ولی این کار را نکردم.

🔸دکتر پزشکیان می‌گوید فرزندان من نه تنها باعث بی‌آبرویی نشدند ، بلکه آبرویی بنده اند.
به عکس خیلی‌ها که پدرانشان اینجا مرگ بر آمریکا می گویند ولی فرزندانشان در آمریکا و غرب با وضع أسف باری مایه ننگ خانواده‌شان شده‌اند.

🔸دکتر پزشکیان مردی است از جنس مردم ، با صداقت و پاکدامنی و پاکدستی و کاردانی و شجاعت و عدم وابستگی به مال دنیا و متخصص و متعهد و مدافع همیشگی حقوق مردم، امیدوارم صداقت و پاکدستی و کاردانی دکتر پزشکیان باعث شود امور کشور در جهت منافع ملی و حقوق مردم جریان یابد و شاهد شایسته سالاری و مبارزه با فساد و اصلاح و اعتلای کشور و رساندن ایران در جایگاه درخور شأن باشیم.

🔻3_ رأی ندادن و عدم مشارکت هیچ مشکلی را حل نمی‌کند

امروز مردم ایران با مشکلات بسیاری مواجه هستند وضعیت بغرنج اقتصادی، تورم بالا، رشد پایین اقتصادی، بی ثباتی اقتصادی و تحریم‌ها موجب گسترده شدن و شدت یافتن فقر در جامعه و ریزش طبقه متوسط و گسترش نابرابری‌ها شده است.

در عرصه بین المللی نیز طولانی شدن دوره تحریم موجب انزوای ایران در سطح اقتصادی شده که مشکلات و نارسایی‌های زیادی در جامعه داشته، خصوصاً برای اقشار کم درآمد تا بدان حد که حتی عده‌ای در سال‌های اخیر در انتخابات شرکت نکردند و مشارکت پایین بوده، گرچه عده‌ای از این مشارکت پایین سود می‌برند.

🔹اما به راستی کدام یک از مشکلات با رای ندادن و عدم مشارکت مردم حل می‌شود، برخی از مشکلات موجود ناشی از مسئولانی است که شایستگی‌های لازم را ندارند و در مناصب مهم قرار گرفته‌اند، قطعاً شایسته سالاری و شایسته گزینی در سطوح مختلف اداره کشور عاملی اساسی برای حل مشکلات و حرکت به سمت رشد و پیشرفت است راه غلبه بر مشکلات عدیده‌ای که در کشور ما به وجود آمده ایجاد تحول است و این تحول با مشارکت و رأی مردم امکان‌پذیر است.

🔹اگر مردم بخواهند و تصمیم بگیرند و با هم اراده کنند، می‌توانند شرایط را تغییر داده و بستر تولید ظلم و فساد را از بین برده و عدالت را گسترش دهند. در شرایط فعلی تحقق عدالت جز از بستر انتخابات و حضور عمومی مسئولانه مردم در صحنه برای تغییر و تحول ممکن نیست.

🔹عدم مشارکت و رأی ندادن به مرور جامعه را دچار تک صدایی یا به اصطلاح خالص سازی می‌کند و خطر تک صدایی، کم شدن و افول عقلانیت در جامعه است و این به کُند شدن حرکت و گمراهی و استبداد خواهد انجامید.

🔸هر انسانی باید سرنوشت خود را خودش انتخاب کند، این حق الهی و ذاتی است و مسلم و غیر قابل انکار است. اگر کسی برای خود تصمیم نگیرد عملاً دارد این حق را به دیگران می‌سپارد، یعنی به دیگران می‌گوید برایش تصمیم بگیرند و به نوعی خود را برده دیگران می‌کند.

🔸مشارکت نکردن خودش یک انتخاب است یعنی اجازه می‌دهیم دیگران برای ما انتخاب کنند و تصمیم بگیرند �إِنَّ اللَّهَ لا يُغَيِّرُ ما بِقَومٍ حَتّىٰ يُغَيِّروا ما بِأَنفُسِهِم� _ (رعد_ آیه۱۱) خداوند سرنوشت هیچ ملتی را تغییر نمی‌دهد مگر آنکه آنان خود را تغییر دهند.

🔹شرکت در انتخابات هم حق است و هم تکلیف ، وقتی می‌گوییم تکلیف است به دلیل آنکه رابطه مستقیم و روشنی با آینده ما دارد. منتخب مردم در انتخابات برای ۴ سال ارکان زندگی ما و فرزندان ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد و این انتخاب هر چه بیشتر آگاهانه باشد، سهم بهتری در زندگی ما و فرزندان ما خواهد داشت.

و عدم مشارکت ما باعث می‌شود افراد ضعیف و ناشایسته با کمترین آراء بر جامعه و سرنوشت ما مسلط شوند، و به خاطر ضعف و سوء مدیریت آنها قیمت‌ها سر به فلک بکشد و نمونه‌اش را در سال‌های گذشته تجربه کردیم که قیمت دلار در مدت کوتاهی به ۷۰ هزار تومان رسید و به تبع آن قیمت سکه و مسکن و اجاره مسکن خودرو و خوراکی‌ها به طور سرسام آوری افزایش یافت و بسیاری از زندگی‌ها را دچار بحران نمود.

🔰 فرصت و روزنه‌ای پدید آمده که چشمان نگران بسیاری به نتیجه این انتخابات دوخته شده، قدر این فرصت اندک را بدانیم و با مشارکت خود و تشویق دیگران به مشارکت دین خود را نسبت به جامعه و فرزندانمان را ادا کنیم.

✍ غلامرضا رضایی تربقان

لینک کوتاه : https://gitionline.ir/?p=56230
کد خبر : 56230 _ ۱۱ تیر ۱۴۰۳ - ۱۱:۳۴

🌐منبع ؛ خبرگزاری گیتی آنلاین

🔷تصاویر دیدار با دکتر مسعود پزشکیان (مشهد مقدس) و ستاد شهرستان کاشمر

📝📝تاریخ را وارونه معنا نکنیم!

💢صدای خاوران-دیدگاه اسلام نسبت به گذشته جالب‌ توجه است قرآن سرشار از روایت‌هایی است که به گذشته انسان و پشینیان او اشاره دارد. سرگذشتِ انسان‌هایی که زمانی مسائلی را رعایت نکرده‌اند یا رفتارهایی انجام داده‌اند که پیامدهایی برای آن‌ها داشته است. خداوند در قرآن عاقبت‌شان را شرح می‌دهد و برخی از این ماجراها را در قالب داستان نقل می‌کند و در آخر همگی را به تفکر و تدبر در آن دعوت می‌نماید. این شیوه الهی به‌عنوان راهنمای انسان در زندگی دنیایی توصیه‌شده و بر همین مبنا بزرگان دینی این موضوع را مهم شمرده‌اند که امروز باید بهتر از دیروز باشد و در صورت مساوی بودن در روز خود ضرر و زیان کرده‌ایم.

🔹امیر مؤمنان علی (علیه السلام) فرمودند: از پیشینیان خود پند و عبرت بگیرید قبل از آن‌که آیندگان از زندگی و سرنوشت شما پند و عبرت گیرند.

خیلی از مواقع برایمان پیش‌آمده که در محیط‌های عمومی وقتی درباره یک موضوع اجتماعی در حال گفتگو هستیم، ناگهان افرادی با افسوس از گذشته صحبت می‌کنند. و به‌طور معمول از صمیمی‌تر بودن روابط اجتماعی، تفریحات و حتی طعم بهتر نان‌های قدیمی می‌گویند و این‌که قدیم همه‌چیز بهتر بود. برای بسیاری از ما حتی تلخی‌های دوران کودکی و نوجوانی هم به‌عنوان تجربه‌ای شیرین در ذهن‌مان ثبت ‌شده و برای همین فقط خاطره خوب از گذشته داریم و مدام آن روزهای شیرین را مرور و یادآوری می‌کنیم.

🔻این سندروم، کوچک و بزرگ نمی‌شناسد. فارغ از این‌که این مقایسه‌ها تا چه اندازه درست و منطقی است باید این موضوع را در نظر داشت که اگر همیشه نگاه‌مان به گذشته مثبت باشد هیچ‌وقت نمی‌توانیم رو به‌ جلو و در مسیر تعالی حرکت کنیم، زیرا گذشته مدام به آدم تلنگر می‌زند که قبلاً شرایط خیلی بهتر بوده و امکان موفقیت در زمان حال وجود ندارد.

خیلی از کسانی که سن و سال چندانی ندارند آن‌قدر عبارت (قدیم همه‌چیز بهتر بود) را شنیده‌اند که برتری گذشته برایشان به یک واقعیت مسجل بدل شده است. وسیله‌ای خریداری می‌کنیم ولی مدام می‌گوییم اجناس قدیم چیزی دیگری بوده و کیفیت بیشتری داشت. خوراکی می‌خوریم خیال می‌کنیم خوراکی‌های گذشته طعم بهتری داشتند، این روند تا جایی ادامه پیدا می‌کند که (اکنون) رنگ ببازد و امید و انگیزه‌ای برای آینده باقی نماند.

🔻در سال‌های اخیر گستره فرهنگی جدی و عمیقی درباره گرایش به گذشته پیش‌گرفته شده که حال و آینده را تحت تأثیر قرار می‌دهد. شاید تنها اقدامی که بتوان برای مقابله فرو رفتن در گرداب افراطی خاطرات انجام داد واقع‌بینی جمعی و تربیت احساسات باشد، پذیرش گذشته همانطور که بوده و هست و درک اکنون می‌تواند واقعیات را روشن کند.

🔹طبق نظرسنجی که بین شهروندان انگلستان انجام شد هفتاد درصد مردم احساس می‌کنند جهان روزبه‌روز بدتر می‌شود و 55 درصد از مردم فکر می‌کنند که زندگی خودشان در حال بدتر شدن است و تنها 11 درصد به امید بهتر شدن هستند. اما این احساس مردم واقعاً درست است؟ یعنی زندگی ما هرروز به سمت نابودی پیش می‌رود؟ آیا اگر به گذشته بر می‌گشتیم حالمان بهتر بود؟

آنچه گذشته را عالی، آینده را منفی و حال را روبه‌زوال نشان می‌دهد چیز جدیدی نیست در واقع ذهن ما به‌راحتی ما را گول می‌زند. ذهن ما معمولاً حوادث خوشایند گذشته را به خاطر می‌سپارد لذا گذشته را خوب می‌بینیم. باید گفت که هر چیزی در زندگی به نوع نگاه ما بستگی دارد. سعی کنیم خوبی و بدی را با هم ببینیم و زندگی را به‌پیش ببریم. در زندگی عادی ما هر روز چیزهایی در حال بهتر و بدتر شدن هستند. فنّاوری در حال پیشرفت است، اما محیط‌زیست در حال تخریب. در این ‌بین ذهن ما از تخریب محیط‌زیست تأثیر منفی بیشتری می‌گیرد تا تأثیر مثبتی که باید از پیشرفت فنّاوری دریافت کند. پس بدین‌جهت است که ما همیشه زندگی را در حال بدتر شدن می‌دانیم، این احساس باعث می‌شود تا دید ما نسبت به آینده جهت‌گیری منفی پیدا کند.

🔹کسی که تاریخ خوانده باشد نمی‌گوید قدیم وضع خیلی بهتر بود. باید تاریخ گذشته را خوانده تا بفهمیم خوب یا بد در گذشته به چه معنایی است.

🔹اهمیت تاریخ تا جایی است که خداوند در قرآن ما را به مطالعه و تفکر در زندگی گذشتگان ارجاع می‌دهد. مطالعه تاریخ گذشتگان برای هر قومی اهمیت حیاتی دارد. تاریخ خصوصیات اخلاقی و کارهای نیک و تفکرات گذشتگان را برای ما بازگو می‌کند و علل سقوط و سعادت، کامیابی و ناکامی جامعه ما را در اعصار و قرون مختلف نشان می‌دهد.

گذشته را می‌توان به‌عنوان یک تجربه دید، آزمایشی که تمام‌شده و نتیجه‌اش را نشان داده است پس می‌توان به‌عنوان یک برنامه درسی در راستای زندگی از آن بهره برد با نگاه کردن به آن، اشتباهات احتمالی‌اش را کنار گذاشت و از راه‌های رفته آن درس گرفت.

🔹باید در نظر داشت که (حال) هم تاریخ فرداست پس نباید به آن بی‌توجه بود. تا زمانی که زندگی ادامه دارد تاریخ هم وعده دارد. علاقه به گذشته یا آینده نباید به ایجاد شکاف بین این سه زمان اصلی یعنی (گذشته، حال، آینده) منجر شود، بلکه هر سه این موارد باید در یک راستا و در مسیر تعالی انسان قرار گیرد.

🔹دیدگاه اسلام نسبت به گذشته جالب‌ توجه است قرآن سرشار از روایت‌هایی است که به گذشته انسان و پشینیان او اشاره دارد. سرگذشتِ انسان‌هایی که زمانی مسائلی را رعایت نکرده‌اند یا رفتارهایی انجام داده‌اند که پیامدهایی برای آن‌ها داشته است. خداوند در قرآن عاقبت‌شان را شرح می‌دهد و برخی از این ماجراها را در قالب داستان نقل می‌کند و در آخر همگی را به تفکر و تدبر در آن دعوت می‌نماید. این شیوه الهی به‌عنوان راهنمای انسان در زندگی دنیایی توصیه‌شده و بر همین مبنا بزرگان دینی این موضوع را مهم شمرده‌اند که امروز باید بهتر از دیروز باشد و در صورت مساوی بودن در روز خود ضرر و زیان کرده‌ایم.

🔻آنان که می‌گویند قدیم بهتر بوده باید توجه کنند در قدیم مردم از نظر مادی به‌سختی زندگی می‌کردند، مثلاً در خانه‌ای که چند اتاق خشتی و گلی داشت در هر اتاق یک خانوار چند نفره زندگی می‌کردند. درگذشته به خاطر نبودِ بهداشت بسیاری از بچه‌ها هنوز به سن یک‌سالگی نرسیده میمردند. در گذشته مردم هفته‌ای یک یا دو بار در آب‌های کثیف حمام می‌کردند چون آب بهداشتی وجود نداشت. درگذشته آرد خالص گندم استفاده نمی‌کردند بلکه آن را با ارزن و جو و خاک‌اره مخلوط می‌کردند تا بتوانند بچه‌های خود را سیر کنند. فرزندان خود را جهت کار به اجاره می‌دادند و مزدشان فقط سیر کردن شکم‌شان با نان خالی بود. درگذشته آن‌ها که وضع‌شان خوب بود فقط سالی یک‌بار آن‌هم شب عید برنج استفاده می‌کردند. ولی بشر امروز تمام دنیا زیر انگشتش خلاصه می‌شود و هر روز با پیشرفت علم و دانش تحول بیشتری در زندگی‌ا‌ش مشاهده می‌شود. نسل امروز از نظر مادی قابل قیاس با گذشته نیست.

✍ غلامرضا رضایی‏ تربقان

لینک کوتاه :

https://sedayekhavaran.ir/?p=10165

کد خبر : 10165۰۸ اردیبهشت ۱۴۰۳ - ۹:۲۹

🌐 منبع خبر : صدای خاوران، آوای کاشمر، شماره549-صفحه9

📝📝وصلتی زیبا، تقارن بهار قرآن و بهار طبیعت در ماه رمضان

💢صدای خاوران _ کسی که صله‌رحم کند و بر خویشان احسان نماید مشمول رحمت خدا در آخرت گردد. هر کس قطع رحم کند رحمت خدا از او برداشته می‌شود. هر نماز واجبی در این ماه ثواب هفتاد نماز واجب در ماه‌های دیگر دارد. صلوات فرستادن در این ماه وسیله سنگینی میزان عمل باشد. ثواب یک آیه از قرآن برابر یک ختم قرآن در ماه‌های دیگر است. مردم، درهای بهشت در این ماه به روی شما باز است. بخواهید که بسته نشود و درهای جهنم بسته است بطلبید که بازنگردد. شیاطین در این ماه در زنجیرند بخواهید که بر شما چیره نشوند.

زکوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی

از این باد ار مددخواهی چراغ دل برافروزی

به صحرا رو که از دامن غبار غم بیفشانی

به گلزار آی کز بلبل غزل گفتن بیاموزی

🔰پس از ۳۰ سال دوباره شاهد تلاقی نوروز باستانی و بهار طبیعت با ماه مبارک رمضان و بهار دل‌ها هستیم.

ماه رمضان با نوروز مشترکانی دارند. یکی تحول و دگرگونی در طبیعت و دیگری تحول انسان با برکات خداوند در ماه رمضان. در هنگام تحویل سال نو می‌خوانیم؛ «یا مقلّب‏الْقلوب و الْأبْصار. یا مدبّر اللّیْل و النّهار. یا محوّل‏الْحوْل و الْأحْوال. حوّلْ حالنا إلی أحْسن الْحال»، خدایا تو خاک مرده را زنده کردی و به گل‌های رنگارنگ و عطر آراستی. آیا دل ما و استعداد ما از این خاک سخت کمتر است؟ پس حال ما را خوب و تحولی در ما ایجاد گردان و دل‌های ما را بهاری کن. در دعاها و تعقیبات نمازها در ماه مبارک رمضان می‌خوانیم: «اللهم غیرسوء حالنا بحسن حالک»، آنجا تحول در طبیعت است و اینجا تحول در خودمان.

🔹در نوروز جشنی است که همه موجودات عالم از این باد، ماه، خورشید، در آن شریک هستند. آدمیان از این جشن خوشحال و شاداب می‌شوند. تقارن ماه مبارک‌رمضان و نوروز موجب پیوند سنت‌های دینی و ملی می‌شوند. وجه اشتراک دیگر صله‌رحم است. سنت‌ها به ما می‌گویند در سال نو باید به همه خویشاوندان، دوستان و آشنایان سر بزنیم. در ماه مبارک‌رمضان سفره‌های افطاری، و مهمانی دعوت کردن‌ها، این دو پدیده مهم و سنت‌های ملی و دینی را به هم وصل می‌کند.

🔸ویژگی دیگری که بهار طبیعت و ماه مبارک رمضان دارند، امیدبخشی است. هرکس روحیه‌اش خسته و افسرده شده دلش گرفته و ناراحتی دارد با ورود به طبیعت بهاری، امید و نشاط در او زنده می‌شود. ماه رمضان هم انسان را نو کرده و حُزن، غم، اندوه، غصه، استرس و اضطراب را از او دور می‌کند. این حالت نوشدن را در عید سعید فطر مشاهده می‌کنیم. قرآن و پیامبران و ائمه برای بهاری کردن دل‌های ما آمده‌اند.

🔻پیامبر(ص) خطاب به مردم می‌فرمایند؛ «من برای هدایت شما آمده‌ام، تا بت‌پرستی را کنار گذاشته و خدا را عبادت کنید، آمده‌ام تا لبخند را جانشین شمشیر کنید و حامی یکدیگر باشید. من برای همه خوبی‌ها و ترویج کرامت انسان مبعوث شده‌ام تا همه مردم، زندگی توأم با شخصیت، احترام و حرمت داشته باشند.»

🔻امیرالمؤمنین علی(ع) می‌فرماید؛ «خداوند پیامبر را مبعوث کرد تا خیر و رحمتی برای بندگان و بهاری برای عالم باشد و قرآن را آورد تا انسان‌ها به‌سوی تقوا و کمال حرکت کنند.»

🔻در حدیثی از امام علی(ع) می‌خوانیم که قرآن بیاموزید و در فهم و انس بیشتر با آن تلاش کنید و با آن همراه شوید، چون چیزی به زیبایی و خلاقیت قرآن نیست، با فهم خود به اعماق قرآن دست یابید که قرآن بهار دل‌هاست و ماه رمضان هم بهار قرآن است.

🔻پیامبر(ص) در فضیلت و اهمیت ماه رمضان و عبادت روزه چنین فرموده: برای ماه خدا همراه بابرکت، رحمت و مغفرت به شما روی آورده است. این ماه در نزد پروردگار، برتر از همه‌سال‌ها، روزش برترین روزها، شبش بهتر از همه‌شب‌ها و ساعتش بهترین ساعت‌هاست. در این ماه به‌سوی مهمانی پروردگار فراخوانده شده و اهل کرامت حضرتش گشته‌اید، نفس‌های‏تان در این ماه به‌حساب تسبیح، خواب‏تان عبادت، عمل‏تان قبول و دعاهای‏تان پذیرفته می‌شود، پس از خدای‏تان بخواهید که شما را به روزه این ماه و خواندن کتابش موفق دارد زیرا محروم کسی است که در این ماه بزرگ از آمرزش بی‌بهره ماند.

🔻با گرسنگی و تشنگی این ماه ، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را به یاد آورید. فقرا را دستگیری، پیران را احترام، کودکان را مهربانی و خویشان را محبت نمایید. زبان را از گفتن‌های ناروا، دیدگان از غیر حلال و گوش‌ها را از شنیدن حرام باز دارید. با یتیمان مهر ورزید تا با یتیمان‏تان نیکی شود.

🔹از گناهان به‌سوی حق باز گویید و در هنگام نماز دست دعا به‌جانب خدا دراز کنید. زیرا اوقات نماز بهترین موقع رحمت حق بر بندگان است که در این هنگام، مناجات‏شان را جواب، ندای‏شان را پاسخ و دعای‏شان را می‌پذیرد. ای مردم جان‌های شما در گرو کردار شماست. خود را به سبب طلب آمرزش از این گروه در آورید. نفس‌های شما به‌وسیله بار گناه سنگین است آن را با سجده‌های طولانی، سبک نسازید.

🔻مردم، هر کس خلق‌وخوی خود را در این ماه نیکو سازد بر صراط لغزنده آسان گذرد کسی که شر خود را از مردم بازدارد، حق‌تعالی غضب خویش را از او برگرداند.

کسی که صله‌رحم کند و بر خویشان احسان نماید مشمول رحمت خدا در آخرت گردد. هر کس قطع رحم کند رحمت خدا از او برداشته می‌شود. هر نماز واجبی در این ماه ثواب هفتاد نماز واجب در ماه‌های دیگر دارد. صلوات فرستادن در این ماه وسیله سنگینی میزان عمل باشد. ثواب یک آیه از قرآن برابر یک ختم قرآن در ماه‌های دیگر است. مردم، درهای بهشت در این ماه به روی شما باز است. بخواهید که بسته نشود و درهای جهنم بسته است بطلبید که بازنگردد. شیاطین در این ماه در زنجیرند بخواهید که بر شما چیره نشوند.

🔻امیرالمؤمنین علی(ع) فرموده؛ از جا برخواستم و گفتم ای پیامبر خدا، برترین عمل در این ماه کدام است؟ فرمود: از گناهان پرهیز کن. بنابراین باید مواظب گفتار و کردارمان در این ایام و در این ماه مبارک باشیم و در عمل کردن به رهنمودهای برترین فرستاده حق کوشا باشیم که این ماه سرنوشت‌ساز است. پس مبادا ماه رمضان بگذرد و ما از جمله محرومان و زیانکاران باشیم. همراه با خودسازی و شناخت قرآن چراغ آگاهی دعوت را در درون خود روشن کنیم.

اندرون از طعام خالی دار

تا درو نور معرفت بینی

✍ غلامرضا رضایی‏ تربقان

لینک کوتاه : https://sedayekhavaran.ir/?p=10110

کد خبر : ۱۰۱۱۰ فروردین ۱۴۰۳

منبع خبر: (صدای خاوران) آوای کاشمر، شماره۵۶۶صفحه۲۳

📝📝 برکت و بی‌برکتی

🔰صدای خاوران _ اگر بخواهیم عمری با برکت داشته باشیم می‌توانیم با نیکوکاری و حسن عمل، عدالت‌ورزی در میان مردم، صله‌رحم و ارتباط با خویشان، نیکی به مردم، نیکی به پدر و مادر، خوش رفتاری با همسایه و کوتاه کردن آرزوها، زیارت قبر امام حسین(ع)، داشتن وضوی کامل و مداوم، پرهیز از شررسانی به دیگران می‌توانیم به عمرمان برکت بدهیم.

🔹یکی از مسائل مهم که همه انسانها با هر عقیده و اندیشه دینی خواستار آن در زندگی هستند “خیر و برکت“ است. برکت به معنای پایداری خیر الهی در چیزی و رشد و افزایش آن است. هر انسان مؤمنی از خداوند درخواست دارد؛ که خدایا به زندگی من برکت بده، بعضی‌ها برکت و خوشی و خوشبختی را در زیادی مال و ثروت می‌بینند و خیال می‌کنند از این طریق به آرامش و نشاط می‌رسند، اما آنچه سبب آرامش انسان می‌شود زندگی خدایی و برکت الهی است.

🔹امروزه زندگی اکثر مردم بی‌برکت شده با این که درآمد و حقوق و ظاهر زندگی مردم خیلی بهتر از گذشته است، ولی در زندگی آن‌ها آرامشی نیست و این نشانه بی‌برکتی است.

خداوند در گوسفند خیر و برکت قرار داده است، گوسفند سالی یک بار زایمان می‌کند با آن که آن‌ها را ذبح می‌کنیم ولی گله‌های گوسفند زیاد مشاهده می‌شود. ولی سگ یا خرگوش با آن که سالی چند بار زایمان دارند و در هر نوبت بیش از شش توله می‌آورند و کسی هم از گوشت آن‌ها استفاده نمی‌کند، ما هیچ وقت گله سگ به اندازه گله گوسفند نمی‌بینیم چون در آن‌ها برکت نیست.

🔸 کسب حلال یکی از عواملی است که باعث برکت در زندگی و آرامش می‌شود. خداوند در مورد ربا می‌فرمایند؛ خیر و برکت را از مال می‌گیرد.

افرادی که با ربا سر و کار دارند خیر نمی‌بینند. آقایی می‌گفت من زندگی مرفهی داشتم ولی خودم را به ربا آلوده کردم به خاطر حرص و طمع ولی بعد از مدت کوتاهی ورشکسته شدم و همه زندگیم را از دست دادم.

🔹آنچه باعث می‌شود برکت از زندگی انسان برود:

🔻1. سبک شمردن نماز،

🔻2. گناه حضرت علی(ع) می‌فرمایند: از گناهان بپرهیزید که هیچ بلایی و کم شدن رزق و روزی نیست مگر به واسطه گناه.

🔻3. زنا و عمل منافی عفت، امام صادق(ع) فرموده از جمله گناهانی که نعمت‌ها را تغییر می‌دهد، زناست.

🔻4. ظلم به مردم، امام سجاد می‌فرماید(ع) ظلم موجب تغییر نعمت است. عادت کردن به دروغ، قطع صله رحم، عاق والدین، اسراف کردن، خوابیدن بین اذان صبح و طلوع خورشید، در حال جنابت چیزی خوردن، اظهار حرص و ولع، اظهار فقر و نداری، نیت بد، کفران نعمت و ترک شکر و سپاس خداوند، بی‌‎احترامی به نعمت خدا و نان، لعن و نفرین به فرزند، اسراف، نگفتن بسم‌‎الله‎الرحمن‎الرحیم قبل از غذا خوردن، رباخواری، رشوه، خیانت به شریک، چاپلوسی، قسم دروغ، مهجور ماندن قرآن همه از عوامل بی‎برکتی در زندگی است.

⭕️ عوامل برکت و خیر در زندگی

🔻1) عدالت ورزی: به سبب عدالت، برکت‌ها زیاد می‌شود. امام صادق(ع) فرموده؛ اگر میان مردم دادگری شود همه بی‎‌نیاز می‌شوند، آسمان روزی خود را فرو می‌ریزد و به اذن خداوند برکت خود را بیرون می‌آورد.

🔻2) صله رحم، پیامبر(ص) فرموده؛ هر کس خوشی دارد که عمرش طولانی و روزی‌اش فراوان شود تقوای الهی پیشه کند و صله رحم نماید که مایه فزونی ثروت و تأخیر افتادن اجل است.

🔻3) ازدواج و داشتن فرزند

🔻4) میانه روی از دیگر اسباب برکت است.

🔻5)طهارت و نظافت

🔻6)اطعام دادن، از دیگر عواملی است که تأثیر شگرفی در برکت امور دارد. پیامیر(ص) فرمود؛ برکت به خانه‌هایی که در آن به مردم نیکی برسد سریع‌تر می‌رسد.

🔻7) سلام کردن، پیامبر(ص) فرمود؛ هرگاه یکی از شما به خانه خود وارد می‌شود سلام کند چرا که برکت می‌آورد.

🔻8) راست‎گویی در معاملات، پیامبر(ص) فرمود؛ هرگاه دو معامله‎گر هر دو راست بگویند به هر دوی آن‌ها برکت داده می‌شود و هرگاه دروغ بگویند و خیانت کنند به هیچ‎کدام‎شان برکت داده نمی‌شود.

🔻9) میانه‎روی در زندگی از اسباب برکت است.

🔻10) انفاق و صدقه دادن یکی از آثار صدقه رشد و نمو آن است که باعث برکت می‌شود همچنین اسباب دیگری چون عیادت مریض، مشورت با عقلا، آسان گرفتن در خرید و فروش، غذا خوردن دسته جمعی، افزایش پیمانه به نفع مشتری، عقیقه کردن فرزند، سحرخیزی، روزه گرفتن، دعا کردن به عنوان عوامل برکت بیان شده است.

⭕️ اسباب برکت در عمر

🔹اگر بخواهیم عمری با برکت داشته باشیم می‌توانیم با نیکوکاری و حسن عمل، عدالت‌ورزی در میان مردم، صله‌رحم و ارتباط با خویشان، نیکی به مردم، نیکی به پدر و مادر، خوش رفتاری با همسایه و کوتاه کردن آرزوها، زیارت قبر امام حسین(ع)، داشتن وضوی کامل و مداوم، پرهیز از شررسانی به دیگران می‌توانیم به عمرمان برکت بدهیم.

⭕️اسباب برکت در خانه

اگر بخوهیم خانه‌ای با برکت داشته باشیم این کارها را به عنوان اسباب برکت انجام دهیم. قربانی کردن به هنگام ساختن خانه، اطعام دادن به دیگران خصوصاً فقرا، سلام دادن هنگام ورود به خانه، نام‌گذاری اهل خانه و فرزندان به نام پیامبران ائمه و داشتن اولاد دختر در خانه

⭕️اسباب برکت در رزق

نیت خیر داشتن، خوش اخلاقی و خوش‌‎خویی، گفتار نیک، مودت و محبت، رفتار نیک با همسایه، صدق و راستی، سخاوت، بخشندگی و هدیه دادن، قناعت، رضایت به قسمت الهی، همچنین بعضی از مشاغل چون کشاورزی و دامداری و مانند آن از کارهای با برکت بیان شده است.

🔹 دیگر از اموری که سبب خیر و برکت می‌شود ارتباط خالصانه با اهل بیت(ع) است، بندگی خداوند سبب برکت در زندگی می‌شود و هر مقدار از خداوند دور شویم به همان اندازه برکت از زندگی‌های ما دور می‌شود. این که امروز بسیاری از مردم از بی‌برکتی می‌نالند دلیل آن دوری از خداوند و اهل بیت(ع) است. شیخ عباس قمی(ره) حدود یکصد جلد کتاب تألیف کرده که یکی از آن‌ها مفاتیح‌الجنان است که دارد پا به پای قرآن تألیف می‌شود و مشتری زیادی دارد و در تمام کشورهای شیعه‌نشین محبوب است. شیخ عباس قمی در ثواب تمام کسانی که دعاهای این کتاب را می‌خوانند شریک است.

لینک کوتاه : https://sedayekhavaran.ir/?p=9991

کد خبر : 9991۱۴ اسفند ۱۴۰۲ - ۱۵:۳۹

✍غلامرضا رضایی تربقان

منبع خبر : صدای خاوران، شماره564،صفحه5